Баяндама Бастауыш класс о?ушыларын тапсырма ма?сатына аны?тау?а ?йретуді? ?діс- т?сілдері

Бастауыш класс о?ушыларын тапсырма ма?сатын аны?тау?а ?йретуді? ?діс- т?сілдері

Біз саба? ма?саттарын ?оя білеміз бе?

Ма?саты ай?ын емес саба? н?тижеге жете ме?

Осы с?ра?тар т??ірегіндегі ой ?орытындымен б?ліссек дейміз.

Ба?ыты белгісіз жолаушы жо?ын ?за? іздейді. ?уреге т?седі. Білім іздеген о?ушылар сапарыны? к?ш басшысы- м??алімі. Ол саба?ты? ма?саттарын аны?тап, ?алай ая?талуы керек екенін ба?дарлайды. Саба?ты? ма?сатын аны?тау- н?тижені алдын ала жоспарлау деген с?з. Ма?саттар ар?ылы саба?та?ы басты ба?ыттар, негізгі ?рекеттер, оны? ??ралдары ай?ындалады.

Ма?саткерлік – саба? ма?саттарын аны?тау процесі ?лкен жауапкершілікті, ойшылды?ты талап етеді. Ма?саткерлік- та?ырыпты? негізгі идеясын білу, оны ?алай ашуды? жолдарын, ??ралдарын белгілеу, саба?та?ы ?рекетті? о?ушыны? талап м?дделерін ?ана?аттандыруын ?арастыру, тиімді жолдарын ?сыну сия?ты алгоритмдерден т?рады.

Саба?ты? ?ш ма?саты о?ушымен м??алімні? бірлескен ж?мысыны? н?тижесінде іске асады. М??алім на?ты о?у-т?рбие ?рдісіне негізделген болаша? н?тижені ж?не сол н?тижеге жету жолында?ы о?ушылармен бірге ат?аратын істерді? ба?дарын болжпйды. Осы?ан орай саба?ты? ма?саты белгіленеді.Саба??а ?ойылатын б?л жалпы ма?саттар саба?ты? ?р кезе?іні? ма?саттарыны? орындалуы ар?ылы шешіледі «Басты» ма?саттар мен «кіші» ма?саттарды? ішкі бірлігі ?ана жоспарлан?ан н?тижеге жеткізеді.

Б?гінгі к?ні к?кейтесті м?селе болып отыр?ан дамыта о?ыту жа?дайында?ы саба? ма?саттары о?ушыны? танымды? белсенділігін арттыруды к?здейді. Оларды ?мірде ?зіні? м?мкіндіктерін іске ?оса білуге даярлау, ?о?амды? м?ні бар оны? жеке ?абілеттерін дамыту?а ба?ытталады. Ия, «?о?амды? м?ні бар», ?йткені ?о?амны? ?абілетті индивидтерден т?р?анда ?ана ?улеті зор.

Б?л – бастауыш сатыда?ы білім беруге байланысты е? жо?ар?ы ма?сат. Ал ?р п?н ше?берінде, біріншіден, сол ?ылымды о?ып ?йренуге, белгілі бір білімдер, біліктер жиынты?ыны? ?алыптасуына ?атысты ма?саттар аны?талады. Б?л – білімдік ма?саттар. Екіншіден- о?ыту барысында о?ушы?а адами ?асиеттер ?алыптастыру, оны ?мірге даярлау, ?леуметтенд?руге байланысты т?рбиелік ма?саттар ай?ындалады. Сонымен ?атар дамытушылы? ма?саттар ?ойылды. Дамыта о?ыту саба?тары –технологиялан?ан саба?. Технология- а?ыр?ы нжеге жеткізетін, о?ушыны белсенді ?рекетке т?сіретін ?дістер ж?йесі. Мысалы: Ана тілінен 3-сынып.

Дамыта о?ыту саба?тарына ??рыл?ан ма?саты.

1. Ы. Алтынсаринні? «Таза б?ла?» ??гімесіні? мазм?нын ашып, идеясын т?сінуге жа?дай жасау.
2. 3 жолаушыны? б?ла? басында?ы жазу?а байланысты пікірлерін тал?ылау ар?ылы о?ушыларды? сыни ойлауына жа?дай жасау.
3. М?тіндегі кейіпкерлерге сипаттама бере отырып, адами жа?сы ?асиеттерге ба?а беруге, ?зін-?зі т?рбиелеуге м?мкіндік беру.

Б?л жа?дайда м??алім ма?сатты ж?зеге асыратын бірден –бір т?л?а болып т?р?ан жо?. Ол-ба?ыттаушы. Ол о?ушы ?з ?рекеті ар?ылы жа?а ма?л?мат, білім алуына к?мектеседі, жа?сы ?асиеттерді? ?алыптасып,о?ушы т?л?аны? дамуына жа?дай жасайды. О?у процесіне ?атысушыларды? екеуіні? де ролі аны?тал?ан. О?ушы бала білімді іздейді, зерттейді.

?азіргі саба??а ?ойылатын негізгі талаптарды? бірі-о?ушыны? о?у ?рекетін ?йымдастыру болса, екінші жа?дайда?ы саба? ма?сатында б?л м?селе ашы? бай?алады. Ма?сат ай?ын ж?не оны белгілі ??ралдар ар?ылы безбе?деп, де?гейін аны?тау?а болады.Саба? ма?саттарына жеткендікті о?ушылар?а ??гімеге байланысты эссе жазу сия?ты ж?мыстардыорындай алу де?гейлері ар?ылы ?лшенеді. Осылайша м??алімні? де ?з ма?сатына жеткізетіндігіне к?зі жетеді.

Егер м??алім саба? та?ырыбы мен мазм?ныныа сай о?ушы мен м??алімні? бірлескен ж?мысын тиімді ?йымдастыра алса, саба? н?тижеге жетіп, сапасы арта т?седі.

О?ушы біліміні? тияна?ты?ыны? е? басты шарты- материалды? ойланып ме?герілуі болма?. Сонды?тан да жа?а материалды ме?герту кезінде баяндаудан г?рі о?ушыны «Неге?» «Неліктен?» сия?ты с?ра?тар ар?ылы ой?а жетелеп, ойлана отырып, ?здік ?адам жасау. Жалпы іс-?рекетті о?ушылармен бірлесе ?йымдастыру, ?з ойын пікірін айт?аны, кез келген о?ушыны ты?дау, ?р о?ушыны? ой –пікірі бар ерекше т?л?а екенін сезінуге, ?рі о?у ?рдісіні? ?зіне де бірлей е?бек екнін т?сініп, ?зін еркін ?стауына м?мкіндік беретін ситуация ту?ызу да м??алім ?шін ?лкен шеберлік. ?здік ж?мыс балаларды? шы?армашылы? ?рекеті мен ынтасын дамытуда зор ?сер білдіреді. ?здік ж?мысты? т?рлерін ?р п?нні? ?здік ерекшеліктерін ескере отырып, алдын- ала жоспарлап отыру ?ажет, мысалы: ?зім саба?та ?олданылып ж?рген ?зіндік тапсырмалар т?рлері:

1. Сурет бойынша есеп ??растыру.(математика)
2. Сурет бойынша с?йлем ??рау(?аза? тілі)
3. Ж?мба? есептер, ребустар шешу.
4. С?зж?мба? ??растыру ж?не оны шешу
5. Тест ??растыру

Саба?тарымда ?олданылып ж?рген осы ?діс-т?сілдер білім сапасын жа?сарту?а, ой ?рісін ке?ейтуге, бірі ж?йеге келтіруге к?мектесетініне сенімі мол. Т?рт т?лікті? бірі, жыл?ы малы жайлы т?сінік беру ма?сатын к?здеген саба?та о?ушыларды? с?йлеу шеберлігін жетілдіру, белсенділігін арттыру, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту?а баулу ?арастырылады.

Аралас т?рінде ?ткен саба?та с?ра?-жауап, сахналау, баяндау, к?рнекілік, жина?тау ?дістері ?олдана отырып, о?ушыларда ба?ылау, ?иялдау, сезіну, зейіні арттыру ?абілеттерін ояту. Ол ?лкен т?рткі ??раушыларын дамыту?а ?сер ету.

1. ?лгерімділігі
2. Бай?а?ышты?ы
3. Логикалы? ойлауы

М?ндай н?тижеге жету ?шін мына т?слідер ?олданылады.

1. Ба?ылау жасатуды? ма?сатын аны?тап алу
2. ?андай н?рсеге назар аудару керектігін д?лме -д?л белгілеп алу.
3. Салыстыру т?сілін пайдалана отырып, о?ушылар белсенділігін арттыру?ажа?дай ту?ызу.
4. Ба?ылау?а алынатын зат пен ??былыстарды? аны?тал?ан негізгі белгілерін топтастыру.
5. М??алім о?ушылар?а нені ж?не ?алай ба?ылау керектігін о?ан ?оса ба?ылауды? ж?не материал жина?тауды? белгісі-жоспар жасау.

Н?тижесінде бай?ампазды?тары артып, логикалы? ойлауы дамиды.

Жа?а білім о?улы?тарын о?ытуды? ?азіргі технологиясын ?азіргі білім беру сапасыны? негізгі ма?сатын, м?н-ма?ынасын жеке т?сініп о?ыт?ан жа?дайда ?ана келешек ?рпа?ты? еркін дамуына жол ашамыз.