«Информатика саба?ында дамыту технологиясы ?олданып о?ыту»

Мазм?ны

Кіріспе

1. Дамыта о?ыту технологиясы

Негізгі б?лім

1. О?у ?рдісін а?параттандыру ар?ылы информатиканы о?ыту
2. Информатика саба?ында де?гейлеп, дамыта о?ыту технологиясын ?олдану

?орытынды

?олданыл?ан ?дебиеттер тізімі

1. Дамыта о?ыту технологиясы

Дамыта о?ыту ж?йесіндегі ?ойылатын с?ра?тар проблемалы, ойлауды, пайымдауды ?ажет ететіндей етіп беріледі. О?ушы да ондай с?ра??а ?з ойын, ?з пікірін білдіре жауап беруге да?дыланады.

Д?ст?рлі о?ытуды салыстырмалы т?рде сипаттай кетсек, д?ст?рлі саба?тарда м??алімні? міндеиттері, ат?арар істері ?шін те?із. Ол ты?дайды, с?ра? ?ояды, жазады, т?сіндіреді, к?рсетеді, тексереді, ба?алайды. О?ан кедергі келтірмей тып-тыныш тындау керек. Ендігі жа?дай бас?аша. М??алім – а?ылды, біра? барлы?ын ?зі айтып бере салмайды. Ол ?з п?нін жетік біледі, Біра? ?з білімімен та??алдыру?а тырыспайды. М??алім м?селе ?ояды, ойлауды? жолдарын ашады, ?рекетті? барысына ба?дар береді, жетектейді. Осылайша о?ушы ?о?ам, ?ылым шешіп ?ой?ан, біра? ол ?шін жа?а болып табылатын проблеманы шешуге кіріседі.

О?у ?рекетімен айналысады. ?лгі бойынша білім алу?а ?йренген баланы? шы?армашылы? ?абілеті шектеліп, таби?и м?мкіндігі жойылады. Ал ?р саба? сайын ізденуге ?йренген бала, кез-келген проблеманы тез шешуге ?йренеді. ?орыта айт?анда д?ст?рлі о?ыту ?дістемесі санды?, мазм?нды?, ал дамыта о?ыту технологиясы негізінен сапалы?, м?нділік ?діснамасы деп айту?а болады.

Д?ст?рлі о?ыту бала?а білім, білік да?ды алу?а ?ажетті а?ыл, сана бар деп есептеп, сол а?ыл?а дайын білімді ??ю керек деген к?з?арас?а, ал дамыта о?ыту бала бойында?ы таби?и ?абілеттерді жа?а белестерге к?теруге ма?сат т?татын принциптерге негізделген.

Д?ст?рлі о?ыту жаттау?а, есте са?тау?а, ал дамыта о?ыту дербес ж?мыс істеуге, ал?ан білімді пайдалана білуге ?йретеді.

Дамыта о?ыту идеясын ал?аш?ыларды? бірі болып 1959-1960 жылдары ?ол?а ал?ан академик Л.В. Занковты? басшылы?ымен жасал?ан. Б?л ж?йе д?ст?рлі о?ытудан т?мендегі ерекшеліктерімен, ?згешіліктерімен ай?ындалады.

- О?у мазм?нында?ы ?згешеліктер;

- Масатта?ы айырмашылы?тар

- Дидактикалы? принциптердегі ?згешеліктер;

- ?діс-т?сілдердегі ерекшеліктер;

- О?ытуды ?згеше ?йымдастыру;

- М??алім е?бегіні? н?тижелілігін аны?тауды? жа?а к?рсеткіштері;

- М??алім мен о?ушы арасында?ы жа?аша ?арым-?атынас.

Л.В. Занков ж?йесіне с?йкес бастауыш мектепті? негізгі ма?саты баланы жалпы о?ытып дамыту. Ал жалпыдаму деп бай?ампазды?ын, ойлауын дамыту ж?не практикалы? іс-?рекеттерін ме?геру ?абылданады. Сондай-а? а?ыл, ерік-жігері, сезімдеріні? дамуы алынады.

Занков ж?йесіндегі ерекше то?талуды ?ажет ететін кейбір принциптерді? м?нін ашайы?.

Жо?ары ?иынды?та о?ыту принципі. Б?л ?а?ида баланы? ?иындатыл?ан тапсырмаларды орындау?а м?мкіндігіні? бар екеніне к?з жеткізеді.

Шведтік нейробиолог Холгер Хиден ?з зерттеулерінде баланы? миында?ы клеткаларды? бір-бірімен байланыстыратын талшы?тар (нейрондар) тек ойлау ?рекеті бол?ан жерде ?ана молайып, жиелей т?сетіндігін, сонды?тан ?те жас кезде баланы? миын ж?мыс істеуге ынталандырып отыру керектігіне назар аударады. Белсенді ой ?ызметінсіз клеткалар бай талшы?тар ??рай алмайтынды?ын, содан барып оларды? ?ызметі т?мендеп бара-бара жойылатынды?ына к?зімізді жеткізеді. ?ылымда белгілі себептермен а?дар арасында ?алып ?ал?ан балаларды? ?айта адам ?алпына келе алмауына басты себеп осы болар.

Дамыта о?ыту ж?йесіні? авторлары бала ойлауын абстрактіден ?арапайым?а ?айта жетелейді. Мысалы: «А» ?ріпін ?ткенде алманы к?рсете т?рып, оны? не екенін, д?мі, т?рі, формасы ?андай екенін с?ра?аннан г?рі, ол туралы не білетінін, не айта алатынын с?рап білуді? баланы дамыту ?шін тиімділігі зор екенін айтады. Б?л принципте же?іл-желпі тапсырмалар орнына, баланы? тап?ырлы?ын зерделілігін дамытатын шы?армашылы? тапсырмалар орындау ?лкен н?тиже береді.

Дамыта о?ыту ж?йесіні? ма?ызды принциптеріні? бірі – теориялы? білімні? жетекші ролі принципі. Б?л теорияда о?ыту барысында ?арапайым ба?ылаулар, зерттеулер жасау ар?ылы ?мір за?дылы?тарына к?здерін жеткізу, ?орытынды жасау?а да?дыландыру. Заттар мен ??былыстарды? тек сырт?ы ?асиеттері ?ана емес ішкі байланыстарын за?дылы?тарын ме?геру, оларды? танымын тере?дететіндігі аны?талады. Мысалы, жыл мезгілдері туралы с?з ?ткенде, біз еш?ашан жасыл болып жай?алып т?р?ан а?аш жапыра?тарыны? к?з т?се сар?айып, ал ?ыста м?лдем т?сіп ?алатынды?ын неге байланысты екендігіне то?таламыз. ?орша?ан орта мен ?мір за?дылы?тарына к?здерін жеткізіп ?орытынды жасау?а да?дыландырамыз.

«?азіргі заманда жастар?а а?паратты? технологиямен байланысты ?лемдік стандарт?а сай м?дделі жа?а білім беру ?те ?ажет» Н. ?. Назарбаев

?азіргі кездегі жа?а ?лемдегі жа?а ?аза?станны? білім беру мекемелеріндегі жеткіншек ?рпа?тарды о?ыту мен т?рбиелеу оларды? бойында жеке т?л?алы? ?асиеттеріні? жан-жа?ты ?алыптасуымен ты?ыз байланысты. Б?л м?селе д?ниеж?зілік ?ауымдасты?та ?леуметтік-экономикалы?, м?дени ж?не рухани дамуды? басты факторы ретінде жариялануда.

ХХІ ?асыр – б?л а?паратты? ?о?ам д?уірі, технологиялы? м?дениет д?уірі, айналада?ы д?ниеге, адамны? денсаулы?ына, к?сіби м?дениеттілігіне м??ият ?арайтын д?уір. Жалпы о?ытуды? ма?саты- о?ушыны дамыту. Осы ма?сат?а с?йкес жас ж?не педагогикалы? психологиясында, сондай-а? о?ыту теориясында негізгі орын ал?ан м?селе – дамыта отырып о?ытуды зерттейтін ба?ыт. Білім беру ?рдісін а?параттандыру ж?не жа?а а?паратты? технологияларды пайдалану ар?ылы дамыта о?ыту, дара т?л?аны ба?ыттап о?ыту ма?саттарын ж?зеге асыра отырып, о?у – т?рбие ?рдісіні? барлы? де?гейлеріні? тиімділігі мен сапасын жо?арлату б?гінгі к?нні? басты талабы болып саналады.

XXI ?асырда а?параттан?ан ?о?ам ?ажеттілігін ?ана?аттандыру ?шін білім беру саласында т?мендегідей міндеттерді шешу к?зделіп отыр:

компьютерлік техниканы, интернет, компьютерлік желі, электронды? ж?не телекоммуникациялы? ??ралдарды, интерактивті ??ралдарды, электронды? о?улы?тарды о?у ?рдісіне тиімді пайдалану ар?ылы білім сапасын к?теру.

Егеменді елімізді? тірегі – білімді ?рпа?. ХХІ ?асыр- білімділер ?асыры болма?. Жа?а кезе?ге бет б?ру о?ай емес. ?азіргі кезде бізді? ?о?амымыз дамуды? жа?а кезе?іне к?шіп келеді, б?л кезе? а?паратты? кезе?, я?ни компьютерлік техника мен о?ан байланысты барлы? а?паратты? коммуникациялы? технологиялар педагогтар ?ызметіні? барлы? салаларына кірігіп, оны? таби?и ортасына айналып отыр. «Білім берудегі АКТ» ??ымы «о?ытуды? жа?а а?паратты? технологиялары», «?азіргі а?паратты? о?ыту технологиялары», «компьютерлік о?ыту технологиялары» ж?не т.б., тіркестермен ты?ыз байланысты.

А?параттандыру жа?дайында о?ушылар ме?геруге тиісті білім, білік, да?дыны? к?лемі к?ннен-к?нге артып, мазм?ны ?згеріп отыр. Мектепті? білім беру саласында а?паратты? технологияларды пайдалану ар?ылы білімні? сапасын арттыру, білім беру ?рдісін интенсификациялау мен модернизациялауды? тиімді т?сілдерін іздестіру ж?мыстары ж?ргізіліп жатыр. Б?л ж?мыстарды? тиімділігі мен н?тижелілігі бірнеше о?у-?дістемелік, психологиялы?-педагогикалы? м?селелерді? шешімін ?ылыми т?рде негіздеуді талап етеді. Оларды бірнеше ба?ыттар?а б?луге болады:

- о?у ?рдісінде а?паратты? технологияларды іске асыруды? ж?йелі ?ылыми-?дістемелік жолын аны?тау; - о?ушыларды? т?жірибелік іс-?рекетінде а?паратты? технологияларды пайдалануды? ?дістемесін жасау;

- м??алімдерді? а?паратты? технологияларды ме?геру ж?не о?у ?рдісінде пайдалану бойынша к?сіби біліктерін жетілдіру;

- о?ушыларды білім, білік, да?дыны ме?геру ?шін а?паратты? технологияларды пайдалану?а ?йрету;

- мектепті? материалды?-техникалы? базасын ны?айту.

А?паратты? –коммуникациялы? технологияны (АКТ) б?секеге ?абілетті ?лтты? білім беру ж?йесін дамыту?а ж?не оны? м?мкіндіктерін ?лемдік білімдік орта?а енудегі саба?тасты??а ?олдану негізгі м?нге ие болып отыр. Білім беруді а?параттандыру, білім салаларыны? барлы? ?ызметіне а?паратты? технологияны енгізу ж?не ?лтты? модельді ?алыптастыру ?аза?станды? білім беруді сапалы де?гейге к?теруді? ал?ы шарты.

А?паратты? –коммуникациялы? технология электронды? есептеуіш техникасымен ж?мыс істеуге, о?у барысында компьютерді пайдалану?а, модельдеуге, электронды? о?улы?тарды, интерактивті та?таны ?олдану?а, Интернетте ж?мыс істеуге, компьютерлік о?ыту ба?дарламаларына негізделеді. А?паратты? ?дістемелік материалдар коммуникациялы? байланыс ??ралдарын пайдалану ар?ылы білім беруді жетілдіруді к?здейді.

?азіргі та?да о?ушы- а?паратпен ?арулан?ан, жан-жа?ты дамы?ан т?л?а. Оны? білімдік ?абілеттерін дамыту ?шін біздер, м??алімдер жан-жа?ты ?арулан?ан болуымыз керек.

«Бала?а білім бергенде, алыстан жа?ын?а, таныстан жат?а к?шіп, жа?а білімді ескі білімге байлап беру керек»-деп Ма?жан Ж?мабаев айт?андай, о?ыту процесіне жа?а к?з?араспен ?арау керек.

Сол себептен жа?а технологияларды енгізу ар?ылы, о?у процесіні? де?гейі к?теріледі, ?азіргі заман талабына сай дамы?ан т?л?а т?рбиеленеді.

Жылдан-жыл?а білім беру ісі ерекше ?ол?а алынып отыр. Мектептерде жа?а ба?дарламалар, технологиялар пайдаланылып ж?р

?азіргі заманда білім беру ?леуметтік ??рылымны? ма?ызды элементтеріні? біріне айналды. Д?ние ж?зінде білімні? ?леуметтік р?лі артты. Адамны? болаша?ы, оны? ?азіргі ал?ан білімні? сапасына, к?леміне, ойлау де?гейіне байланысты.

Информатика саба?ында де?гейлеп, дамыта о?ыту технологиясын ?олдану

«Адам ?рпа?ымен мы? жасайды» - дейді хал?ымыз. ?рпа? жал?асты?ымен адамзат баласы мы? емес миллионда?ан жылдар жасап келеді. Жа?сылы??а бастайтын жары? ж?лдыз-о?у. «Надан ж?ртты? к?ні –?ара?, келешегі т?ман»,-деп М.Дулатов айт?андай, егеменді елімізді? тірегі-білімді ?рпа?. Сусыз, ??р?а?, таса к?ле?ке жерге д?н ексе? ?нбейтіні сия?ты, жас ?рпа?тарымызды т?рбиелемесек ?спейді, ?нбейді. ?азіргі мектеп м??алімдеріні? алдында т?р?ан басты міндет - о?ушыларды? шы?армашылы? білім да?дыларын ?алыптастыру. Міне, ?з ?рпа?ыны? ?негелі, ?нерлі, е?бекс?йгіш, абзал азамат болып ?суі ?шін саба?та жа?а технология элементтерін ?олдануды? ма?саты шы?армашылы?пен о?у-т?рбие ?рдісіне тиімді пайдалану ?рбір ?стазды? міндеті болып табылады. Информатика саба?ында о?ушыларды? шы?армашылы? ?абілетін дамыту т?р?ысынан тиімділігін арттыру б?гінгі жо?ары ж?не орта мектепте информатика о?ыту теориясы мен ?дістемесіні? педагогикалы? м?селелеріні? бірі.

О?ушы ?абілеті дегеніміз оны? педагогикалы? ы?пал аясында білім алу ?рекеті, жеке т?л?аны дамыта о?ыту ?дістері, оны? шы?армашылы? ?абілетіні? дамуына ?серін тигізеді.

«?аза?стан-2030» атты елімізді? стратегиялы? ба?дарламасында е? негізділеріні? бірі- жо?ары интелектуальды жастарды жан-жа?тылы??а т?рбиелеу, оларды? потенциалды? де?гейіні? к?терілуіне ?лес ?осу. Сонды?тан, ?стаз-м??алімдер ?ауымыны? алдына ?те ?лкен міндет ж?ктелді. Б?гінгі та?да жас ?рпа??а п?нді тиімді ??ындыруды? бірі- жа?а технология негіздері болып табылады. Сонымен бірге ?скеле? ?рпа?ты? а?парат ??ралдарымен ж?мыстана білуіне назар аудар?ан ж?н. О?ушы ?ызметін активтендіру негізінде педагогикалы? технологияларыны? бірі-де?гейлік саралау сондай – а? дамыта о?ыту технологиясыны? элементін ?олданамын. Де?гейлеп о?ыту технологиясыны? ма?саты: ?рбір о?ушы ?зіні? даму де?гейінде о?у материалын ме?гергенін ?амтамасыз етеді

1) Де?гейлеп о?ыту ?р о?ушы?а ?з м?мкіндіктерін пайдалана отырып, білім алуына жа?дай жасау?а м?мкіндік береді.

2) Де?гейлеп о?ыту ?р т?рлі категорияда?ы балара?а, олармен саралай ж?мыс істеуге м?мкіндік береді.

3) Де?гейлеп-саралап о?ыту ??рылымында білімді игеруді? ?ш де?гейі ?арастырылады: е? т?менгі де?гей (базалы?), ба?дарламалы?, к?рделенген де?гей сонды?тан ?рбір о?ушы ме?геруі тиіс.

Де?гейліп о?ыту технологиясы тиімді н?тижелі болу ?шін

а) жеке т?л?а ерекшеліктеріне,

б) психологиялы? даму ерекшеліктеріне

в) п?н бойынша білімді игеру де?гейіне к??іл б?ліп отырамын.

Осы де?гейлеп о?ытуда ?азіргі білім ке?істігінде ?олданып отыр?ан тест ж?йесін алып, «Информатика саба?ында тест ?дісі мен т?рлерін ?олдану » та?ырыбында білім беріп келемін. Себебі тест т?рініні? тиімділігі о?ушы ?з шамасыны? келгеніне дейін жауап беріп, н?тиже о?ай шешіледі.

Саба? ?ткізу формаларын ж?не т?сіндіру ?дістеріні? жа?а т?сілдерін к?нделікті саба??а ?олдану?а тырысамын. К?бінесе мына жа?дайлар?а к??іл б?лемін:

1) саба?ты? мазм?ны,

2) саба?ты ?ткізудегі т?сілдері мен ?дістерін та?дау,

3) саба?ты? н?тижелігі.

Жалпы, м??алімні? о?ытуда?ы ?з міндеті о?ушыларды ?з бетімен ж?мыс жасау?а т?рбиелеу, ?йрету, шы?армашылы? ?абілетін дамыту. Та?ырып бойынша де?гейлік тапсырма ж?йесі дамыта о?ыту ж?йесін іске асырады. ?йткені, ол о?ушыны? ойлауын, елестету мен есте са?тауын белсенділігін, да?дысын білім саласыны? дамуын ?амтамасыз етеді. Саба?ты? ерекшелігі ж?не оны? тиімділігін арттыруды? негізгі т?сілдеріні? бірі-о?ушылар?а де?гейлік тапсырма беру, ?зіндік тест ??ру. Педагогика ?ылымдарыны? доктор профессоры Караев о?ушыларды? о?у де?гейін 4 т?рге б?лген. О?ушыларды? ойлау ?абілетін дамыту ?з бетінше ж?мыс жасау?а да?дыландыру барысында ?з іс т?жірибесінде жа?а технологияларды ?олданамын. Соны? ішінде Ж.?араевты? де?гейлеп, саралап о?ыту ?дісін пайдаланамын. Де?гейлеп о?ыту технологиясыны? ?зіндік ы?палы зор. О?ушылар?а ?здік ж?мысын ?йымдастырып ?ткізуге к?мегін тигізеді. О?ушылар ?здік ж?мыстарын орындап, білімдерін мониторингтік ж?йе ар?ылы ?здері ба?алап, диагностикалау?а ?ол жеткізеді. ?араевты? де?гейлеп, саралап о?ыту технологиясы мынандай 4 т?рге б?лінген:

1) Репродуктивтік де?гей

Жалпы?а бірдей стандартты білім негізінде тапсырма беріледі. М?ндай тапсырмалар о?ушыларды? алды??ы саба?тарда ал?ан білімдеріне ж?не о?ушы?а байланысты

2) Алгоритмдік де?гей

О?ушы м??алімні? т?сіндіруімен ?абылда?ан а?паратты пайдалана отырып орындайды.

3) Эвристикалы? де?гей

О?ушы ?зі ізденіп, ?осымша ?дебиеттерді ?олдана отырып жауап береді.

4) Шы?армашылы? де?гей

О?ушыны? таза ?зіндік шы?армашылы?ын бай?атады. Жа?а та?ырыпты о?ушылар шы?армашылы? ізденіс ?стінде ?здігінен ме?гереді. Де?гейлеп о?ыту ?р о?ушыны? белсенділігін оятады.

Дамыта о?ыту технологиясы - о?ушыны? о?у, білім алу процесінде жан- жа?ты дамуын о?ытуды? басты ма?саты ретінде ?абылдайды.

Дамыта о?ыту идеясын ?діскер ?алым В.В Давыдов ?сын?ан. Даму дегенде о?ушыны? ойлауы, табандылы?ы, зейіні, о?у да?дысы мен іскерлігі та?ы бас?а да ?абілеттерін дамытуды айтамыз.

О?ушыны? ойлауы дамуыны? ма?ызды шарты – о?ушыда ойлау м?дениетіні? болуы. Сонды?тан о?у процесі о?ушыларды? анализдеу, синтездеу, себеп – салдар байланыстарын табу, жалпылау, ?орытынды жасау, т?рлерге б?лу, салыстыру – сия?ты интеллектуалды? да?дыларын дамытуы тиіс.

Б?лардан бас?а о?у процесінде о?ушыларды? к?птеген а?ыл – ол ?абілеттері ж?мыс істейді. Олар болжам жасау?а ?абілеттілік, ойлауды? шол?ышты?ы, жалпы ?абылдан?ан к?з?арастар?а сын к?зімен ?арау, ойды? икемділігі, ??былыстарды? бай?алуы ?иын ??састы?тарын а??ару, білуге ??марлы? т.б.

Дамыта о?ыту технологиясы саба?та проблема ?ою ?дісін ж?не о?ушыларды? зерттеу ?дісін ?олданып отыруды к?здейді.

Дамыта о?ыту технологиясы бойынша ?тілетін саба?тар ?ыс?аша айт?анда жо?арыда?ы схема бойынша ?темін. Дамыта о?ыту технологиясында о?ушыны? барлы? о?у ?рекетіне м??алім басшылы?, ба?ыттау жасап отырады, дамыта о?ыту о?ушыны? ойлау ?ызметімен ?атар оларды? о?у білігін дамытуды к?здейді.

?орытынды

Дамыта о?ыту технологиясы ?азіргі уа?ытта жа?а технологияларды? бірі деп келеді. Дамыта о?ытуды? негізін Ян Амос Коменский ?зіні? 17 ?асырда «?лы дидактикасында» айтып талдап берген. Содан кейін орыс ?алымдары К.Д.Ушинский, Л.С.Выготский е?бектерінде ?арастырылып, 1969 жылдары Ресей ?алымдары Л.ВЗанков, Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов к?терді. Д.Б.Эльконин мен В.В.Давыдовты? зерттеулері о?ушыны «субъект» ретінде тану?а ба?ытталды.

?стазды? деген киелі маманды?ты? сырын ашып, ?ыры мол, тере? д?ниеге еніп кеткелі к??ілдегі арман толастамай, то?у мен ?уаныш ?атар аралып мектеп деген ?лкен дарияда ж?зіп келе жатырмыз.

Елімізді? басынан ?тіп жат?ан жанартаудай «сілкіністер» б?гінгі білім беру ж?йесіне де т?рлі ?згерістер енгізуде. Заман талабы «білу аз, сол білгенінді іске ?олдана білу» дейді. «?ркім ?олда барын ?сынады» деп нем??райдылы??а салынса? алдымызда отыр?ан бейк?н? ш?кірттерді? та?дырына ?иянат жаса?ан болар едік. Не ексе?, со?ы орасы?. Ма?сатымыз – алдымызда т?р?ан ?зекті м?селелер айналасында с?з ?оз?ау. Соны? ішінде е? бастысы - ?лемдік білім ке?істігіне ену жолында?ы ал?аш?ы ?адамдар.

?ай заманда, ?андай реформа болсын мектепті? басты т?л?асы –м??алім. Мемлекеттік білім саясаты да осы м??алім ар?ылы ж?зеге аспа?. Ал б?гінгі та?да мектепті?, м??алімні? ?асиетті міндеті – рухани бай, жан-жа?ты дамы?ан жеке т?л?а ?алыптастыру. Рухани байлы?, е? алдымен, ?р халы?ты? ?лтты? ?дет-салты, к?з?арасы шы??ан т?п-тамырында жататыны белгілі. Сол ?лтты? байлы?ты б?кіл адамзат ?з ?рпа?ын т?рбиелеуге ?олданып келеді.

Армансыз адам алыс?а бармас. Арман бар жерде о?ан жетер жол да??ыл десек, ?ателесеміз. К??ілдегі к?рікті ойды? ауыздан шы?арда жо?алып кететініне, ?з ?иялында?ы ?демі д?ниені? о?ушы алдында быт-шыты шы??анына талай ?стаз ку?. Білім жетерлік, біра? оны о?ушы?а жеткізу ?лкен шеберлікті ?ажет етеді.

Са??ылдап айт?ан ?ні?ді о?ушылар сал?ырт ты?дап, бей-жайлы? таныт?анда, ішкі д?ние? т?гел ?аусап ?ал?андай к?й кешесі?. М??алімні? біркелкі кезіккендейсі?. ?лі тынышты?. Осындай саба?ты? пайдасы бар ма? Немесе материалды? ?ызы?ты жеріне ?зі к?бірек м?з бол?ан ?стазды? ?рекетінен не ?тасы?? О?ушыны? дара т?л?а ретінде жан-жа?ты дамуына осы саба?та жа?дай бар ма? Міне, арман?а жетер жол да??ыл емес, тынымсыз іс ?ажет.

Алдымен бала ?ызы?ушылы?ын ояту керек, олай болса зерттейтін объект – о?ушы. Оны? бойында?ы ?асиеттерді ескере отырып, сезімін, ынтасын оятар іс-?рекетті жоспарлап к?р, ?рі ?арай о?ушыны? таным белсенділігін арттыруды ма?сат ет. Танымды? белсенділікті ?алыптастыру к?рсеткіштеріне интеллектуалды?, эмоцияналды?, жігерлілік іс-?рекетке о?ушыларды? белсене ?атысуы жатады. Осындай н?тижеге жету ?шін саба? мазм?ныны? т?рлерін, о?ытуды? амал-т?сілдерін т?гелдей ?згерту ?ажет, ?азір жалпылама баяндау, с?ра?-жауап, лекция т?різді саба? ?дістері ?з н?тижесін бере алмайды. Сонды?тан саба? процесінде о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілі, де?гейлеп-саралап о?ыту педагогикалы? технологиясын та?дап алдым.

Де?гейлеп саралап о?ыту технологиясы 1998 о?у жылынан бастап мектепті? барлы? сатысына, барлы? п?ндерге еніп, о?у ?рдісін жандандыру?а ?лкен ?лес ?осып келеді.

Профессор Ж.?араевты? де?гейлеп-саралап о?ыту технологиясы жа?аша ?згерген ма?сатпен о?ушыларды? ?здігінен танып, іздену іс-?рекеттерін ме?гертуді талап етеді. Б?л технологияда бірінші орында о?ушы т?рады ж?не ?з бетімен білім алуда?ы белсенділігіне аса назар аударылды.

Де?гейлеп-саралап о?ыту технологиясында ж?мыс міндетті ?ш де?гейлік, ?осымша шы?армашылы? де?гей талаптарынан т?рады. Оны? басты ма?саты – сынып о?ушыларын «?абілетті», «?абілетсіз» деген жіктерге б?луді болдырмау. Саба?та ?андай о?ушы болмасын, жа?сы о?итынына ?арамастан ж?мысты І де?гейден орындайды. І де?гей тапсырмаларын орындау мемлекеттік білім стандарты талаптарыны? орындалуына кепілдік береді. І де?гейді орында?ан о?ушы «3» деген ба?амен ба?аланады. ?рбір о?ушы І де?гейді орындау?а міндетті ж?не одан жо?ар?ы де?гейдегі тапсырмаларды орындау?а ???ылы. Осы т?р?ыдан ал?анда «?лгерімі т?мен, баяу» о?ушы жа?сы о?итын о?ушы?а ілесе алмай жатса не істеуге болады? - деген с?ра? туады. І де?гейден аса алмай жат?ан жа?дайда ?ал?ан тапсырмаларды ?йде орындау?а беру керек. Де?гейлеп-саралап о?ыту технологиясыны? екінші бір жа?ы – о?ушыларды д?ниеж?зілік білім ж?йесінде ?олдананылаты рейтинг – ?пай жинау ?дісіне баулу.

Де?гейлік тапсырмалар рейтинг-?пай – балл жинау ?дісімен ба?аланатынын ескерсек, о?ушыларды? де?гейлік саба? ?ткеннен кейін де сол тапсырмаларда жіберген ?ателіктеріне, тапсырмаларын орындауда ?олдан?ан т?сілдеріне анализ жасап, ?ателіктері мен кемшіліктерін аны?тай білуге м?мкіндік береді. Келесі тапсырмаларда о?ушы не??рлым к?бірек ?пай жинау ?шін ізденіп о?ытушыдан, жолдастарынан, ?осымша материалдардан білім жинайды.

?олданыл?ан ?дебиеттер тізімі

1. Саба?та жа?а технология элементтерін ?олдану

2. Электронды? о?улы? 7 сынып

3. информатика о?улы?ы. 7 сынып

4. информатика 7 сынып дидактикалы? материалдар

5. Конституция Республики Казахстан. – Алматы: ТОО «Издательство «НОРМА-К». – 2002, 40с.

6. Концепция государственной политики в области образования. – Алматы, 1995.

7. Кусаинов Г.М. Новая педагогическая технология: методология, теория, практика.- Усть-Каменогорск, 1997-242с.

8. Шкутина Л.А., Танасейчук М.К. Развивающая профдиагностика и педагогические технологии.- Алматы: ?ылым, 2000.-200с.

9. Щуркова Н.Е. Педагогическая технология как учебная дисциплина// Педагогика. –1993.- №2. –с.66-70

10. Іргебаева ?.И. О?ыту технологиясы ??ымы, м?ні, сипаттамасы // білім берудегі менеджмент №2, 61-65б. 2000ж.

11. Барсай Б. Педагогикалы? технология ??ымыны? м?ні мен ?діснамалы? сипаттамалары // Бастауыш мектеп, №8-9, 1999ж.

12. Боголюбов В.И. Педагогическая технология: эволюция понятия// Советская педагогика. –1991. №9. С.123-128

13. Кусаинов Г.М. Новая педагогическая технология: методология, теория, практика.- Усть-Каменогорск, 1997-242с.

14. Селевко Г.К. Современные образовательные технологии: Учеб.М.: 1997

15. Ильина Т.А. Педагогическая технология //Буржуазная педагогика на современном этапе. Под ред. В.А.Мальковой, Б.Л.Вульдсона. М., 1984

16. Ковжасарова М. «Развитие идеи дифференциального обучения в теории и практике общеобразовательной школы» /Ізденіс. Поиск 2001г №1 стр123-128/.

17. www.Temakosan.net ВСЕ для учебы!

18. Клевченя М.С. «Проблемы теории и практики дифференциального обучения» 1сб. «Актуальные проблемы дифференциального обучения» Минск, 1992г. Стр.17-21.

19. Унт И.Э. «Индивидуализация и дифференциация обучения» Москва «Педагогика» 1990г. Стр.192

20. Дистанционное обучение. Учеб. Пособие /Под ред. Е.С.Полат.-М.:Гуманист. Изд.Центр. ВЛАДОС, 1998.-192с.

18. Егоров В.В., Нурмаганбетов С.Б. Технология дистанционного обучения. Караганда: Изд-во КарГУ, 2002. 194с.

19. Барсуков В.Н. Дистанционное образование //Проблемы информатизации высших учреждений образования. 1995. Вып.3 С. 10-12.

20. Полат Е.С. Дистанционное обучение: организационные и педагогические аспекты: ИНФО. №3. 1996.

21. Роберт И.В. Современные информационные технологии в образовании: дидактические проблемы, перспективы использования. –М.: Школа-Пресс, 1994.

22. Курбацкий А.И., Листопад Н.И. Информационные технологии в системе высшего образования // Информатика и образования №3,1999,21-25б.

23. Б?рібаев Б, Балапанов Е. Жа?а а?паратты? технологиялар. – Алматы, 2001.

24. Сарыпбеков Ж. Информационные технологии – будущее образовательной системы // Казахстанская правда -1996. №6165. 2-августа

25. Н.?міреев. «О?ытуды? кредиттік ж?йесінде студенттерді? ?здік ж?мыстарын ?йымдастыруды? ?дістері» // ?аза? тілі мен ?дебиеті. №12.2004. Б.112-117.

26. Концепция дифференциального обучения в средней общеобразовательной школе /под ред. Монахова В.М., Орлова В.А./ Москва, 1990г. Стр.78