Сыныптан тыс шараны? та?ырыбы: «?ажайып физика»

Сыныптан тыс шараны? та?ырыбы: «?ажайып физика»

Білімділік: О?ушыны? физика п?ні бойынша білім сапасын ж?не логикалы? ойлау ?абілетін, ?ызы?ушылы?ын арттыру

Дамытушылы?: О?ушыны? шы?армашылы? ?абілетін ?алыптастыра отырып, іскерлі, ізденімпаз, интеллектуалды ?абілеті дамы?ан жеке т?л?а ?алыптастыру

Т?рбиелік : О?ушыларды? ма?сат?а жету барысында жауапкершілігін жетілдіру,біліміне деген сенімін арттырып ?лкен жетістіктерге жетуіне т?рбиелеу;

І-ж?ргізуші

Мінеки залда тынышты?,

Естілмейді дыбыс т?к.

М?ны біз де ?остайы?,

Кешіккендерді тоспайы?

?ылымдарды? ?ылымы,

Физикамыз жайында

Кешімізді бастайы?.

ІІ-ж?ргізуші

?айырлы к?н ??рметті к?рермен!

С?з бастайын термелейтін ?ле?мен.

Т?рбиелі,білімді боп ?р?ашан

?с, ?ркенде, ?анат жайып кемелден.

І-ж?ргізуші : ?айырлы к?н, ??рметті ?стаздар, ?адірлі к?рермендер!

Барша?ыз да «?ажайып физика» атты сайыс кешіне ?ош келді?ідер!

ІІ-ж?ргізуші: Біз б?гінгі кешімізді 7-9 -ші сыныптарды? арасында сайыс т?рінде ж?ргіземіз. Б?л ойын?а ?рбір сыныптан бір-бір командадан ?атынасып отыр. Ендеше, орта?а ойыншыларымызды ша?ырамыз. Ал, ?азір ойын шартымен таныстырып ?тейік. Жалпы ойынымыз 5 кезе?нен т?рады.

1-Ж?ргізуші: Олай болса сайысымыз?а ?атыс?алы отыр?ан топтар: 1-топ «Архимед» тобы 2-топ «Ампер» тобы 3-топ «Ньютон» тобы

4-топ «Паскаль» тобы

Сайысымызды? турларымен таныс болайы?: Сайысты? барысы: 1. І тур. «?ткел» - с?ра? –жауап.(?р топ?а 10 с?ра?) 2. ІІ тур. «Физик – ?алымдар» - ?абыр?а газетін дайындау 3. ІІІ тур «Кім жылдам?»-есептер шы?ару. 4. ІV тур «?арапайым т?жірибе» - т?жірибе к?рсету.

5. V тур «Ойлан тап!» -с?йкестендіру.

1-ж?ргізуші: І тур. «?ткел» - с?ра?-жауап. (?р топ?а 10 с?ра? о?ылады)?р жауап 1 балл. 1-топ Архимед тобына: 1. Физика не туралы ?ылым? (таби?ат) 2. Затты? е? кішкентай б?лігі? (атом) 3. Затты? ?ш к?йін ата. (?атты, с?йы? газ) 4. 1961 жылы 12 с?уірде ?андай о?и?а болды? (адам ?арыш?а ?шты) 5. Бір денені? екінші дене молекулаларымен ?здігінен араласу ??былысы ?алай деп аталады. (диффузия) 6. Су мен к?нба?ыс майы неге араласпайды? (ты?ызды?тары ?рт?рлі) 7. Бірлік аудан?а т?сірілетін к?ш. (?ысым) 8. Таби?ат туралы ?ылым. физика) 9. ?зынды?ты? халы?аралы? бірліктер ж?йесіндегі ?лшемі не? (метр) 10. Геоцентрлік ж?йе бойынша ?лемні? центрінде не т?рады? (жер) 11. Астеройдтар ?атарына жат?ызыл?ан планета. (Плутон) 12. Денеге бас?а денелер ?рекет етпеген кездегі жылдамды?ын са?тау ??былысы (инерция) 13. Денелерді? ?зара ?рекеттесуін сипаттайтын шама (к?ш) 14. Денені? уа?ыт ?туіне ?арай бас?а денелермен салыстыр?анда бастап?ы орныны? ?згеруі (механикалы? ?оз?алыс) 15. ?оз?алыста?ы денені? бастап?ы орнын келесі орнымен ?осатын ба?ыттал?ан кесінді (орын ауыстыру) 16. Дене пішініні? немесе ?лшемдеріні? ?згеруі (деформация) 17. Жер бетіне ж?не онда?ы барлы? денелерге не ?сер етеді? 18. Денені? жылулы? тепе-те?дік к?йін сипаттайтын шама (температура) 19. 1969 жылы ай?а табан тіреген американды? ?алымдар (Армстронг пен Олдрин) 20. ?ылыми деректермен негізделген болжам (жорамал – гипотеза)

2-топ «Ампер» тобына: 1. Ток к?шіні? ?лшем бірлігі? (Ампер) 2. Жылу берілуі кезінде денені? ал?ан немесе жо?алт?ан энергиясы (жылу м?лшері) 3. Зарядтал?ан б?лшектерді? реттелген ?оз?алысы (ток) 4. Бір температурада ?айна?ан су мен шикі суды? ?айсысы тез ?айнайды? (шикі су) 5. Су неше градуста ?айнайды? (100) 6. Ашы? ыдыста?ы су неге азаяды? (буланады) 7. Молекулаларды? ретсіз ?оз?алысы (жылулы? ?оз?алыс) 8. Денені? температурасы арт?ан сайын, оны? ішкі энергиясы (артады) 9. Жылу берілуді? т?рлерін ата (жылу?ткізгіштік, с?улелену, конвекция) 10. Затты? ?атты к?йден с?йы? к?йге айналу процесі (бал?у) 11. Буды? с?йы??а айналу ??былысы (конденсация) 12. Газды? к?лемі т?ра?ты болып, оны? температурасы мен ?ысымы ?згеретін болса, ол процесс ?алай аталады? (изохоралы?) 13. Жылу процестеріні? ?айтымсызды?ы (термодинамиканы? ІІ за?ы) 14. Б?лінбейтін е? аз теріс заряды бар б?лшек (электрон) 15. Ж?мыс ?андай бірлікпен ?лшенеді? Джоуль 16. М?з неше градуста ериді?, су неше градуста ?атады? (Ноль) 17. Тізбек б?лігіндегі ток ка?ші ?ай за? ар?ылы ?рнектеледі? (Ом) 18. ?ткізгіштерді тізбектей жал?а?анда ?ай шама т?ра?ты болады? (ток к?ші) 19. ?ыздыру шамыны? ?ылы ?андай элемент (вольфрам) 20. ?ткізгішті? материалын сипаттайтын шаманы ?алай атайды? (меншікті кедергі) 3-топ «Ньютон» тобына: 1. Материяны? ажырамас ?асиеті (?оз?алыс) 2. Жылдамды?ты? ?згеру шапша?ды?ын сипаттайтын шама (?деу) 3. ?андай жа?дайда денелер бірдей уа?ытта жерге ??лайды? (ауасы жо? ортада ) 4. Пиза ?аласында?ы к?лбеу м?нарада т?жірибе жаса?ан кім? (Г.Галилей) 5. Еркін т?сі ?деуіні? м?не нешеге те? (9,8 м/с²) 6. Денені? ?исы? траектория бойымен ?оз?алысы ?алай аталады? (?исы?сызы?ты ?оз?алыс) 7. Бір айналыс жасау?а кеткен уа?ыт ?алай аталады? (Период) 8. Тек сан м?німен ?ана сипатталатын шама ?алай аталады? (скаляр) 9. Ньютонны? неше за?ы бар? (3) 10. Таби?атта?ы к?штеді ата (ауырлы? к?ші, серпімділік к?ші, ?йкеліс к?ші,т.б.) 11. И.Ньютон 1687 жылы ?ай за?ды ашты (Б?кіл?лемдік тартылыс за?ы) 12. Импульс грек тілінен аудар?анда ?андай ма?ына береді? (со??ы) 13. ?озалып келе жат?ан денеде ?андай энергия болады? (кинетикалы?) 14. Тербелмелі ?оз?алыс?а нелер жатады? (бесікті?, ?ткеншекті? тербелісі, б?та?ты? тербелісі, т.б.) 15. Тербеліс периодыны? ?лшем бірлігі (с) 16. Созылмайтын салма?сыз жі?ішке жіпке ілінген кішкентай ауыр шарды ?алай атайды? (математикалы? маятник) 17. Дыбыс барлы? ортада бірдей таралама? (жо?, ?рт?рлі) 18. Аспанда балы?ы неше шо?ж?лдыз бар (88) 19. К?н ж?йесі планеталары ?оз?алысыны? за?дары кімдікі (Кеплер з.) 20. ?ыз?ан денелерді? с?уле шы?арып, электромагниттік энергия таратуын ?алай атайды? (жылулы? с?улелену) 2 – ж?ргізуші: ІІ тур. «Физик - ?алымдар» - ?абыр?а газеттерін шы?ару ж?не оны ?ор?ау. Ба?алануы: 5,4,3 ?пай

І? тур. «Кім жылдам? » -есеп шы?ару. ?р топ?а 2 есептен беріледі. Ба?алануы: 5,4,3 1-топ «Архимед» тобына №1. М?зды? ауданы 8 м2, ?алы?ды?ы 25 см. Егер осы м?зда салма?ы 600 Н адам т?рса, онда ол толы?ымен т?щы су?а батып кетеп ме еді? №2. Адам суда 9 м тере?дікке дейін с??ги алады. Осы тере?діктегі адам?а ?рекет ететін су ?ысымын есептеп табы?дар? (те?із суыны? ты?ызды?ы 1030 кг/м3) 2-топ «Ампер» тобына №1. Кернеуі 120 В электр шамында 0,5 минут ішінде 900 Дж энергия шы?ындал?ан. Шамда?ы ток к?ші неге те?? №2. М?най мен су ?оспасыны? кедергісі 1200 Ом. Сор?ыту ?ондыр?ысы 3 с ж?мыс жаса?анда, онда?ы 5,5 А токты? ат?аратын ж?мысын аны?та?дар. 3-топ «Ньютон» тобына №1. Тор?ай ?анатыны? тербеліс жиілігі 10 Гц, ол 3 минутта ?анша рет ?анатын ?а?ады?

№2. 4 км ?ашы?ты?та?ы ба?ылаушы зе?бірікті? атыл?ан дыбысын, оны? жар?ылынан кейін 12 с ?ткенде естіген. Ауада?ы дыбысьты? таралу жылдамды?ын табы?дар.

К?рермендерге

1- ж?мба?.

Хабар ал?ан алыстан,

Екі ?ріс табыс?ан. (Электромагниттік ?ріс)

2- ж?мба?.

Ж?й к?зге к?рінбейді,

?оз?алу?а енінбейді? (Молекула)

3- ж?мба?.

?оз?алыс?а келтіріп,

Жылдамды?ын береді.

?лшемдерін ?араса?,

Ньютон?а ол келеді. (К?ш)

4- ж?мба?.

К?ш к?бейсе артады,

Аукадан арт?а тартады.

Ж?зі ж??а ?шкір зат,

Одан біра? ?ор?ады. (?ысым)

5- ж?мба?.

Барлы? денелерге т?н,

Онсыз болмайды с?н.

?р затта болады ?р т?рлі,

?лшеуге болады д?л. (Масса)

5. V тур «Ойлан тап!» - с?йкестендіру

Сайысымызды? б?л сатысында берілген физикалы? шаманы? белгілетін ?ріпін ж?не ?лшем бірлігін атауы?ыз керек. Шаманы ата?аннан кейін бірінші болып толы? жауап берген топ?а 20 ж?не с?ра?ты? бір б?ліміне жауап берген топ?а 10 ?пай беріледі.

1-ж?мба?.

Жерді? ж?зін шарлайсы?,

Онсыз еш жерге бармайсы?.

К?лікпен де, жаяу да,

Саралайсы?, та?дайсы?. (Жол)

2- ж?мба?.

К?п болса, асы?пайсы?,

Мезеттен ?ашы?тайсы?.

Асы?са? аз болады,

Табасы? м?ны ?айсы?? (Уа?ыт)

3- ж?мба?.

?оз?алыста сипаттар шапша?ды?ты,

Та?ы да бір белгісіз шама шы?ты.

Ол болмаса денелер ?оз?алмайды,

Шешеді б?л ж?мба?ты ?андай мы?ты? (Жылдамды?)

4- ж?мба?.

Жылдамды?ты ?згертеді,

?оз?алысты тездетеді.

?арсы шы?са ?оз?алыс?а,

То?тарына к?з жетеді. (?деу)

IV. ?орытынды.

ІІ-ж?ргізуші: сонымен бізді? «?ажайып физика» атты сайыс кешіміз ая?талды. ?діл ?азылар ал?асына с?з беріп, ойынымызды? же?імпазы атан?ан топпен танысайы?.

?она?тарды? ішінен белсене ?атыс?андарды атау. Ендігі с?з кезегін ?діл ?азылар ал?асына береміз.

Сонымен б?гінгі сайыс кешіміз ая?талды. Келесі кездескенше сау болы?ыздар!.