СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ
Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно
Скидки до 50 % на комплекты
только до
Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой
Организационный момент
Проверка знаний
Объяснение материала
Закрепление изученного
Итоги урока
Тілді? мерейі – елді? мерейі
М??алім:??рметті ?стаздар,о?ушылар!
Б?гінгі т?рбие са?атымызды? ма?саты:ана тілімізді? мерейін к?теру,?олданыс аясын ке?ейту,елін,жерін с?йетін,Отанын ?ор?айтын адал азамат т?рбиелеу.
Гулн?р: ?ымбатты ?стаздар,?она?тар, тіл жанашырлары! Тіл м?ртебесін к?теру - елді? мерейін ?стемдетіп к?кке шары?тау. «?аза?» деген ат?а лайы?, ?аза? екенін д?лелдейтін ?лтты? с?лу да сазды, к?ркейген тілі болуы керек.
Арай: сол тілді биікке сам?ататын ?л – ?ыздары, жас?рпа?ы болуы керек болса, сол ?рпа? алдары?ызда т?р. Ендеше «Тілді? мерейі – елді? мерейі» атты 6 г сыныбында ?йымдастырыл?ан т?рбие са?атына ?ош келді?іздер.
Гулнар: Т?уелсіз елді? басты белгілеріні? бірі – тіл. Тіл де?гейін к?теру – ?з хал?ына, дініне жаны ашитын ?рбір азаматты? борышы.
?аза? ?аза? бол?алы
Тіл ?шін к?рес – к?ргені
К?ргені к?п тілімні?
М?мкін емес ?лмегі.
Б?гінгі саба?ымызды? та?ырыбы тол?ауы то?сан ?ызыл тілге арналады.
Арай:?аза? тілі – б?л ана тілі, б?л е? к?ркем, бай тіл. Ол атадан бала?а мирас болып келе жат?ан ??нды ?азына. Ананы? а? с?тімен бойымыз?а сі?ген ана тіл ?ай кезде де бізге ?уат берері ха?.
?з тілім – ?зегім, ж?регім,
?з ділім – ?лтты? тірегім.
Сыйланады ?аламда тілімен
Иманды, мейірмандос ?лы елім.
Хормен: «?аза?стан болаша?ы – ?аза? тілінде».
А?тілек:
Ана тілім – Шежірем, ?сиетім,
Аз ба, к?п пе, білмеймін, ?асіреті?.
Ата- баба т?гілі кейінгілер
Анасыны? білмейді ?асиетін.
Н?ржан:
Ту?ан бала бейшара кейуанадан
Мойынс?нып та?дыр?а к?нген аман.
Анасыны? тілінде с?лемейтін –
?алтыра?ан к?ле?ке, ?лген адам!
С?ндет:
Ана тілім, ана с?тін а?та?ан,
Оны Орхон, Енисей де са?та?ан.
??рта алма?ан тіпті «Алак?л с?лама»,
?ор?а?ан ел «ш?бырынды а?табан».
Аманг?л:
Болма?сы? ба рухани Аралым,
Са?ан ??ймай ?айда ?а??ып ?аламын?!
Бекінісім біріспейтін ?ліспей,
Ана тілім – е? со??ы ?лтты? ?амалым.
Н?рд?улет:
С?йемін ту?ан тілді – анам тілін,
Бесікте жат?анымда а? берген білім.
Шыр етіп жерге т?скен минутымнан
??ла?ыма сі?ірген таныс ?нін.
Райхан:
Тілімді арымдай са?таймын,
Ділімді тексіз боп шатпаймын.
???ымны? п?ктігін д?лелдеп,
?лтымны? бай тілін жаттаймын.
Н?рс?лтан:
?асиеті?, ана тіл аз ба сені?,
?зі? барда ескірмес, тозбас елім.
Сен болмаса? ?лы Абай а?ын болып,
М??а?али отты ?ле? жазбас еді.
Айдана:
Асан?ай?ы, Жиренше
С?йлеп ?ткен ?аза? тіл.
Ж?нібек пен ?ойлыбай
Сыйлап ?ткен ?ажап тіл.
Мерей:
Ту?ан жері – т?п ?азы?ы, айбыны,
Ту?ан тілі сатылмайтын байлы?ы,
Ту?ан д?ст?р салт санасы – тірегі,
?адамына шуа? шашар ?немі.
Жанар:
Ана тілім – ж?регісі? анамны?,
Ж?рек – ана, мен ?зі?нен таралдым.
Са?ат сайын саулы?ы?ды тілеймін,
Сенсіз ма?ан керегі жо? ?аламны?.
Дінм?хаммед:
?аза? тілі – ?з тілім, дана тілім,
Абай, М?хтар с?йлеген дана тілім.
?астерлейді ?л ?ызы? м??гі сені,
Болаша?ым, ба?ытым, дара тілім!
?семай:
Ана тілін жырлап ?ткен талайлар,
Жырлап ?ткен Ыбырайлар, Абайлар!
?асиетті мені? ана тілімде
?шпес м??гі алаула?аг арай бар!
?діл:
Тілім мені?!
Тілім ?шін мы? ?ліп тірілді елім.
Арманыммен, арыммен ?атар ?ойып,
Тілді ?ор?ау- парызым б?гін мені?.
?лболсын:
Тілім мені?!
?лы Абайдай, М?хтардай пірім мені?!
Т?ны?ым, рухани жан азы?ым,
Ол б?лінсе мені? де б?лінгенім.
С?ндет:
Алтай мен Атырауды?, Ар?а мен Алатауды? арасында?ы сахараны мекендеген ?аза?ты? ?лейхан Б?кейхан, М?стафа Шо?ай, Ахмет Байт?рсын?лы сынды біртуар ?лдары ХХ ?асырды? ?зінде т?уелсіз алаш мемлекетін ??ру?а бекер белсене кіріспеген болар.
Н?рдаулет:Ма?жан Ж?мабаевты? «Ана тілі» атты ?ле?інде
«Ерлік, елдік, бірлік, ?айрат, ба?, арды?
Жауыз та?дыр жойды б?рін не барды?.
Алтын к?ннен ба?асыз бір белгі боп,
Н?рлы ж?лдыз – бабам тілі, сен ?алды?» - деп жырла?ан.
Ержан: а??ан ж?лдыздай жар? етіп ?те шы??ан С?лтанмахм?т Торай?ыров та ана тілін арыны? туы еткен.
С?йемін ту?ан тілді – анам тілін,
Бесікте жат?аным да а? берген білім.
Шыр етіп жерге т?скен минутымнан
??ла?ыма сі?ірген таныс ?нін» деген ?ле? жолдарын тебіренбей о?и алмайсы?.
Мерей: Адамды м?рат?а жеткізетін – ана тілі мен д?ст?рі. Бізді? осындай халы?ты? ?асиетті м?рамыз – ана тілі. Тілімізді ш?барлатып с?йлеуге жол бермеуіміз керек. Ана тілі - ар ?лшемі. Осы орайда а?ын ?адыр Мырза?лиді?
«Ана тілі? – ары? б?л,
?яты? боп т?р бетте.
?зге тілді? б?рі? біл
?з тілі?ді ??рметте» деген ?ле? жодары еріксіз ойымыз?а оралады.
Райхан: Ана тілімізді? шырайы мсен ш?райына сонау ерте замандардан – а? шетел саяхатшылары, ?алымдары ерекше м?н берген. ?лы Пушкин ?аза? даласына келіп «?озы – К?рпеш – Баян с?лу» сия?ты жырларымыз?а тамсанса, ?йгілі ?алым Радлов «?аза?тар тамаша шешен с?йлеп,??гіме айтуды ?натады, аса бай поэзия?а ие» деп жаз?ан.
А?тілек: ?азіргі та?да ана тілімізге жаны ашып ж?рген - а?ын а?амыз М?хтар Шаханов. А?ын «Тілін сыйлама?ан адам ?лтын сыйлау?а ?абілетсіз. Тіл – ?р ?лтты? е? ?лы анасы. ?лемдегеі ?ркениеті дамы?ан елу елді? ??рамына енуидеясын біз де ?уаттаймыз. Біра? елуінші емес, бірінші н?мірлі мемлекетке айналса? та,тіліміз бен рухымыздан айырылса?, ол біз ?шін ?ліммен те?» деген екен. Т?леген Айбергенов «Са?ыныш» атты ?ле?інде
«Жал?асын сен айт б?л ас?а? ?нні?,
Жабылып кетсем егер мен
??лама жылдар судырлат?анда пара?ын» деп а?ын?а ?лкен сенім арт?ан. ?азір М?хтар а?амыз сол сенімді а?тап ?лемдік поезиядан ?зіндік орынын ал?ан т?л?а.
Жанар:Тіл - жалы?пас м?рагер,
?лсе?де жо?тау арна?ан.
Тіл – «шаппай бер» ??лагер,
Алдына ?нер салма?ан.
Тіл - Т?леген ажалы,
Саналы жанды к?рсінткен.
Тіл – ?ыз Жібек ажары,
Ж?регі барды с?йсінткен.
Тіл ?зілмес ?з ?нім,
Шары?тап ??мар ?андыр?ан.
Тіл – Л?йлі, біз – М?жн?н,
Махаббат естен тандыр?ан.
Та?дырды? т?сіп тезіне,
Шекпестей ?орлы? маза?ын.
?з ?олы? жетсе ?зі?е,
Тілі?ді ?ор?а ?аза?ым!
?лболсын: Несіне мен ?аза?пын, ?з тілімді білмесем
?з еліме жар?ылдап, еркін с?йлеп ж?рмесем.
??т мекенім, ?асиетті ата – бабам жерінде,
На?ыз ?орлы? деп білемін, бас?а тілде тілдессем.
Ана тілді? ?асиетін айта білген т?сінер,
?з тілінде с?йлейді ?мір к?рген кісілер.
Жой?ан к?ні тілі?ді, жойылады ?аза? та,
Жоя білген адамдар, ??лды??а да т?сірер.
Мансап ?шін ?з тілін ??рбан еткен адамдар,
Бас?а тілді ?астерлеп, ана тілін жамандар.
Ондай жандар ортадан, аула? болса сол д?рыс.
?аза? емес, шіріген ж?мыр?а деп сана?дар!
?сем: Ана тілін сат?андар опасыз деп білемін,
Білген жан?а ?з тілі? – ?уанышы?, тірегі?.
?аза? тілі ?ор болса, ?ор бол?аным мені? де.
Ол жойылса м??гілік то?тап ?алар ж?регім.
Керек емес байлы?ы?, керек емес алтыны?,
Мені? жал?ыз тілегім, тілін са?та хал?ымны?
Ана тілім бар жерде, са?таларын білемін.
?аза? ?шін ?асиетті ата – д?ст?р салтымны?.
Ана тілін тарт?ылап, салып ж?рген к?кпар?а.
Ойла?даршы ?аза?ым, осы бізде бет бар ма?
Ана тілін ту етіп, к?тер ?аза? к?гі?е.
Ай?ас?а т?с, сол ?шін айтыс болса шегінде.
Арай: ?аза? тілі – ?аза?стан м?ртебесі, ма?танышы. Тіліміз мемлекеттік м?ртебеге ие болды. Енді осы ана тілімізді? ?рісін ке?ейту, ?олданыс аясын барынша ?л?айту – бізді? міндетіміз.
Б?гінгі ашы? т?рбие са?атымыз?а уа?ыт б?ліп келгендері?ізге к?п рахмет,сау болы?ыздар!
© 2015, Кожанова Зинаида Курбанбаевна 856