1 нче сыйныф, татар төркеме, татар теленнән эш программасы.

Татарстан Республикасы Түбән Кама муниципаль районы

“Аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүле 11нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”

муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе

Татар теленнән эш программасы

1нче А, В сыйныфларының татар төркемнәре

Төзүче: татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Харисова Чулпан Сәгыйть кызы

Педагогик киңәшмә утырышында каралды

Беркетмә №

“_____”__________2017

Түбән Кама шәһәре

2017-2018 нче уку елы

Укытуның көтелгән нәтиҗәләре

Шәхси нәтиҗәләр:

- “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, “башкаларга карата түземлелек”, “табигать” төшенчәләрен кабул итү, аларның кадерен белү;

- туган республикага, гаиләгә, туганнарга карата хөрмәтле булу; әти-әнине ярату;

- укуга карата кызыксыну хисе булдыру;

- гомуми кулланыш нормалары һәм кыйммәтләре күзлегеннән кешеләрнең эш-гамәлләрен, тормыш ситуацияләрен бәяләү;

-татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

-укучыларның коммуникатив компетенциясен (аралашу осталыгын) үстерү.

Метапредмет нәтиҗәләр:

Регулятив нәтиҗәләр:

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

-уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;

- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

Танып белү нәтиҗәләре:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;

- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

- тиешле мәгълүматны табу өчен энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, куллану.

Коммуникатив нәтиҗәләр:

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;

- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;

- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;

- әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;

- рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү, аңлап укый белү.

Предмет нәтиҗәләр:

Укучы өйрәнә:

-иҗекләрне һәм сүзләрне дөрес итеп әйтергә һәм язарга;

-калын һәм нечкә сузыкларны, яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аерырга;

-татар теленең үзенчәлекле хәрефләрен танырга;

-сүз басымын дөрес куярга;

-җөмлә турында гомуми мәгълүмат алырга, сүзләр арасындагы бәйләнешне аңларга;

-исем, фигыль, сыйфат сүз төркемнәре белән танышырга, аларның мәгънәләрен аңлатырга, сорауларын дөрес куярга;

-төрле интонация белән әйтелгән җөмләләрдән соң куелган тыныш билгеләре белән танышырга;

-сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язарга, матур язу күнегүләрен үтәргә, аерым темалар буенча өйрәнгән сүзләрне кертеп, диктантлар язарга өйрәнә;

-күләме якынча 5-7сүздән торган сүзлек диктантлары, 10-15 сүздән торган контроль диктантлар язарга өйрәнә.

Укучы өйрәнергә мөмкин:

-сүзләргә фонетик-график (аваз-хәреф) анализы ясый, дәреслектәге үрнәк буенча сүзләрне мөстәкыйль рәвештә тикшерә һәм аның дөреслеген дәлилли;

-дәреслектә бирелгән материал күләмендә укучы үзенең һәм әңгәмәдәше сөйләмендә татар әдәби теле нормаларын саклый;

-сүзне дөрес әйтү-әйтмәве яки сүз басымын дөрес кую-куймавы хакында икеләнгән очракта, укучы үз җавабының дөреслеген дәреслектәге сүзлекчәдән карап яки укытучыдан мөстәкыйль рәвештә сорап белә ала;

-орфографик хата җибәрү ихтималы булган урынны белә;

-тиешле орфограммага туры килгән мисалларны сайлый;

-текст төзегәндә, аны орфографик һәм пунктуацион хаталар җибәрмәслек итеп үзгәртә ала;

-хаталарны төзәткәндә, аларның сәбәпләрен аңлый, алга таба хата җибәрмәү юлларын ачыклый.

Уку предметының эчтәлеге

Грамотага өйрәтү өч этаптан тора: әзерлек чоры, әлифба чоры, әлифбадан соңгы чор.

Әзерлек чоры . Язу

График системаның структур берәмлекләре, яки татар алфавитының язма хәрефләре элементлары.

Язганда дөрес утыру һәм язу әсбапларын дөрес куллану кагыйдәләре. Дәфтәр битләрендә ориентлашу, андагы сызыклар. Вертикаль, горизонталь һәм авыш сызыклар.

Алгоритм буенча элемент-сызыкларны язу. Язма хәрефләрнең өлге формалары. Бордюр-бизәкләр ясау процессында язма хәреф элементлары.

Әлифба чоры. Язу

Язарга өйрәнүнең төп этабында (ул әлифба чорына туры килә) балалар барлык язма хәрефләрне иҗекләрдә, сүзләрдә, җөмләләрдә кушып (тоташ) язу күнекмәләрен алалар.

Дөрес утыру һәм язу әсбапларын дөрес куллану кагыйдәләре.Дөрес утыру һәм язу әсбапларын дөрес куллану күнекмәләрен камилләштерү.

Уку дәресләрендә элемент-өлгеләр ярдәмендә басма хәрефләрне төзү күнегүләре. Балалар хәтерендә барлык басма хәрефләрнең күрмә образларын формалаштыру.

Язу дәресләрендә элемент-өлгеләрдән язма хәрефләр төзү һәм анализлау. Гомуми уртак элемент формалары буенча хәрефләрне төркемләү һәм чагыштыру .

Балалар хәтерендә язма баш һәм юл хәрефләренең төгәл күрмә-хәрәкәтле образларын формалаштыру. Бу хәрефләрне алгоритм һәм тактлап (санап) язу технологиясен камилләштерү.

Язуда оч төрле (өске, урта-йөзмә, аскы) тоташтыру алымы.Дәрестә өйрәнелә торган хәрефне элек өйрәнелгән хәрефләр белән тоташтыру алгоритмнары.

Сүзнең аваз схемасын график формага үзгәртү һәм алга таба язма хәрефләр белән язу. Язма хәрефләр белән бирелгән иҗек, сүз, җөмлә үрнәкләрен уку, үрнәк буенча язу. Укучыларның үз язуларының нәтиҗәләрен тикшерүләре.

Әлифбадан соңгы чор . Язу

Йомгаклау этабында балаларның язуларындагы график һәм каллиграфик хаталар төзәтелә, график күнекмәләр ныгытыла.

Алгоритм буенча сүзләрдә язма хәрефләрнең һәм аларны тоташтыру сызыкларын язу технологиясен ныгыту.

Язма һәм басма текстлардан сүз һәм җөмләләрне күчереп язу. әйтеп яздыра торган текстны язу.

Татар теле программасы

Сөйләм. Аралашу әдәбе

Сөйләм турында мәгълүмат. Аралашу-сөйләм ситуацияләре: кара-каршы сөйләшү формасында аралашу; аралашучылар; сөйләмнең максаты, нәтиҗәсе һәм шартлары.

Сөйләмдә сүзнең һәм җөмләнең роле.

Телдән һәм язма сөйләм.

Сүз. Сүз һәм иҗек

Хәрефләрдән иҗекләр, иҗекләрдән сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр төзү. Сүзләрдән җөмләләр төзү.

Авазлар һәм хәрефләр. Алфавит

Хәрефләрне дөрес итеп уку. Алфавиттагы хәрефләрнең са­нын, урынын белү. Баш хәрефтән языла торган сүзләр.

Сузык авазлар

Калын ([а], [у], [ы], [о]) һәм нечкә ([ә], [ү], [э], [ө], [и]) су­зыклар. Аларның дөрес әйтелеше. Калын һәм нечкә әйтелешле сүзләр.

Тартык авазлар

Яңгырау ([б], [в], [\ү], [гъ], [г], [д], [ж], [җ], [з], [й], [л], [м], М, [ң], [р]) һәм саңгырау ([п], [ф], [къ], [к], [т], [ш], [ч], [с], [х], [һ], [ц], [щ]) тартыклар.

Сүзләрне юлдан-юлга күчерү.

Сузык һәм тартык аваз хәрефләрен дөрес уку һәм язу.

Басым

Сүз басымын дөрес кую.

Предметны белдергән сүзләр

Аларның мәгънәләре, сораулары. Рус теле белән чагыш­тырып аңлату.

Предметның эшен, хәрәкәтен белдергән сүзләр

Аларның мәгънәләрен аңлату, сорауларын әйтү. Эш- хәрәкәтнең үтәлмәвен белдергән -ма/-мә кушымчалары.

Предметның билгесен белдерә торган сүзләр

Аларның сорауларын әйтү,мисаллар белән эшләү.

Җөмлә

Җөмлә турында мәгълүмат. Сөйләм барлыкка китерүдә җөмләнең роле. Аерым сүзләр белән җөмләләр төзү, сүзләр арасындагы бәйләнешне аңлату. Җөмлә ахырында куела тор­ган тыныш билгеләре.

Тематик планлаштыру.

Календарь-тематик план