Алгоритм типтері (сызықты, тармақталу және циклдік алгоритмдер).

САБАҚ ЖОСПАРЫ «Бекітемін»

Оқу ісі-жөніндегі орынбасары

«___________» ________20___ ж ___________________

Пән аты: Информатика

Сыныбы 6

Сабақтың тақырыбы: Алгоритм типтері (сызықты, тармақталу және циклдік алгоритмдер).

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушыларға сызықты, тармақталу және циклдік алгоритмдер жайлы мәлі\мет бере отырып, блок-схемалар салуды үйрету.

2. Оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын арттыру және компьютермен жұмыс жасау мүмкіндіктерін дамыту.

3. Оқушыларды ұқыптылыққа, үйымшылдыққа, компьютермен сауаты жұмыс жасай білуге үйрету.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Әдісі: Көрсете- баяндау, пікірлесе- түсіндіру.

Сабақтың көрнекілігі: ДК, слайттар, үлестірмелі тапсырмалар

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

ІІІ. Жаңа сабақ

ІV. Үйге тапсырма

V. Қортындылау

І. Сабаққа келмеген оқушыларды түгендеу, үй тапысырмасын пысықтау.

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.

Пысықтау сұрақтары.

1. Алгоритм дегеніміз не?

2. Алгортімнің орындаушыларын атаңыздар?

3. Орындаушы командаларының жүйесі дегеніміз не?

4. Алгоритмді пішімдеу әдістеірн атаңыздар?

ІІІ. Жаңа сабақ.

Алгоритм типтері

Алгоритмдер екі түрлі болады: жәй алгоритмдер және құрама алгоритмдер. Құрама алгоритмдерде шарт тексеру әдісі қолданылады. Шарт дегеніміз жауабы «иә» немесе «жоқ» болатын ұйғарым.

1. Сызықтық алгоритмдер – әрекеттері алгоритмде қалай жазылса сол ретпен орындалатын командалар тізбегінен тұрады. Шарт болмайды. Блок-схемасы да бір түзудің бойына орналасады.

Мысалда y=ax²+b+cos(ax²+b)- tg(ax²+b) функциясының мәінін есептеу алгоритмінің блок-схемасы көрсетілген.

2. Тармақтаушы алгоритм – деп белгілі бір шартқа байланысты бірнеше жолдарға бөлініп кететін алгоритмдерді айтады.

Мынандай жағдайды қарастырайық: 5 оң санба, теріс санба? (теріс). -7 ше? (оң сан). Ал, енді х қандай сан? (?!)... Осы жерде х-ті нөлмен салыстыру қажеттілігі туындайды. Жауабымыз екі жағдайдың (x0) бірін таңдауымызға тәуелді. Алогримтдік тілде жазылуы:

егер шарт

онда 1-серия

әйтпесе 2-серия

бітті

Қысқаша (толымсыз) тармақтаушы алгоритм блок-схемасы.

егер шарт

онда серия

бітті

3. Циклдік (қайталаушы) алгоритмдер – деп белгілі бір шарт сақталғанша немесе сақталмай қалғанша қайталанып атқарыла беретін алгоритмдерді айтады.

Мысалы: 3-ке дейінгі сандардың квадраттарын шығарыңыз. Квадраттау амалы 3 рет қайталанады.

Жазылу түрі:

әзір шарт

цб

серия

цс

Қайталаушы алгоритмдердің әзір-циклі, дейін-циклі, параметрлі қайталау деген түрлері бар.

Сарамандық жұмыс:

ЕСЕП: Барлық екі таңбалы сандардың қосындысын табатын алгоритм жазыңыз.

Алғашқы екі таңбалы сан 10 соңғысы 99.

алг екі таңбалы сан;

арг бүт max: бүт i:

нәт нақ S;

басы

i:=10; S:=0;

әзір i

цб

S;=S+i;

цс;

соңы.

ЕСЕП: Центрі координаталар басында жататын шебер радиусы берілген. Координаттары (бүтін) белгілі А(х,у) нүктесінің шеңберге тиістілігін анықтайтын алгоритм жазыңыз. Нүкте шеңбер сызығының бойында жатса тиісті болады.

алг шеңбер мен нүкте;

арг бүт А, Х, У: бүт R: нақ S;

нәт лит Z;

басы

;

eгер RS

oнда Z:= «нүкте шеңберге тиісті»

әйтпесе Z:= «нүкте шеңберге тиісті емес»

бітті;

соңы.

ІV. Үйге тапсырма:

«Алгоритм типтері (сызықты, тармақталу және циклдік алгоритмдер)» тақырыптарын оқып келу.

V . Қорытындылау:

1. Сонымен алгоритмнің қандай типтері бар екен? Сызықтық алгоритнің блок-схемасы қалай орналасады?

VІ. Оқушыларды бағалау.