Башталгыч класс план конспект

Сабактын темасы: “Мен жана менин ден соолугум”.

Сабактын максаты

А) Билим берүүчүлүк

Б) Өнүктүрүүчүлүк

Окуучуларга ден соолукка оң таасир этүүчү жагдайлар жана ден соолукка терс этүүчү жагдайларды биле алышат.

В) Тарбия берүүчүлүк

Туура тамактануу , спорт, күндүк режимди сактоо, туура эмес тамактанууну жана зыяндуу адат-көнүмдөр жөнүндө үйрөнө алышат.

Топтор менен иштешет жана иштөөдө бири-бирин угушат, сыйлашат.

Сабактын тиби: Интерактивдүү усул Сабактын жабдылышы: Интерактивдүү доска, маркер. Сабактын жүрүшү: Уюштуруу( жагымдуу маанай), жаңы тема

Эх,  ден-соолук, ден-соолук сен кайдасың, Сени издеп мен артыңдан барайын. Бүт ааламдан издегиним сатып алдым, Бирок сени эч бир жерден таппадым. – дегендей. . Жашообузда эң баалуулуктардын бири, эч нерсеге алмаштыргыс, эч жакттан издеп табылгыс, биздин байлыгыбыз, дөөлөтүбүз  керек болсо кетпес казынабыз бул -ден- соолугубуз болот. Ден-  соолук: адамзатты адам кылган, келечек максатка жеткизген, бирөөлөр алдында башыңды бийик кылган, ойлогон ой, иштериңе жетүүгө мүмкүнчүлүк берген, өз каалаган нерсеңе жеткизген, жашооңдогу бакытка жетелеген табылгыс кенчиң болот.

Аллах Таалам сага берген бакыт билсең эгер бул- сенин ден- соолугуң. Ден- соолугуң болсо баарын жеңсең болот, жашооңдо кандай кырдаал болбосун, анткени сенде бардык мүмкүнчүлүк бар.  Басууга бутуң, жумуш кылууга колуң, көөрүгө, көзүң, баары жайында болсо сенин ийгилигиң да.  Сен ушундай абалда туруп, жашоом кызыксыз, иш жок, кыйналдым, өлгүм келет, баары бүттү, эч нерсе кыла албаймын деп олтурсаң бул сенин жашоодо эң байкуш, алсыз, акылсыз инсан экендигин билдирет.  Өкүнүчтүү карайт элем ушундай инсандарга. .

Туура тамактануу - узак жашоонун өбөлгөсү десек болот. Адатта туура тамактануунун эрежесин билбегендиктен, ден соолугубузга зыян келтиребиз. Андыктан, ден соолугум чың болсун, жаш көрүнүп, көп жашайын десеңиз, туура тамактануунун эрежелерин сактаңыз. Тамактануу — организмдин тиричиликти, ден соолукту, ишке жөндөмдүүлүктү сактоо үчүн зарыл болгон азык заттарды сиңирүү процесси. Жакшы өсүп, жетилип, жигердүү иштеп, ден соолук чың болуш үчүн жакшы жана туура тамактануу керек. Себеби, жакшы тамактануу-организмди керектүү заттар менен чыңдап, көптөгөн оорулардан сактайт. Адам баласы эптеп эле карын тойгозуш үчүн тамактаныш эмес, энергияга толгон, иммунитетти күчтүү, сергек жашоо үчүн тамактануусу керек. Андыктан, тамагыңыздар таттуу болсун!

Туура тамактануу -бул ден соолуктун булагы. Жер-жемиштер менен достошуп, куурулган тамак-аш жеп, күнүнө 1 литрден ашык газдалбаган, таза суу ичип жүрүү керек.

Спорт. Эч качан оорубайын десең, дайыма кыймылда бол. Спорт менен, бий менен машыккын. Ал сенин ден соолугуңду гана чыңдабастан, көңүлүңдү да көтөрөт.

Таза абадан дем алуу өтө пайдалуу. Бош убактыңды сейил бактарда, суунун боюнда өткөр, таза абада ойно .

Күнүмдүк режимди сактоо. Дайыма бир убакта тамактанып,бир убакта уктап, бир убакта ойгонуп жүр. Эртең мененки тамак Убактысы – 8:00 Баарынан жакшы тамактануу бул эртең мененки тамак болушу керек. Бул маалга жогорку калориялуу, углеводдуу тамактар сунушталат. Организмге углевод 56 пайыз энергия берет, ал эми калган 44 пайыз энергияны белок жана майлар толуктайт. Андыктан, сиз эртең мененки тамактан бир күндүк энергияны топтоп, күч-кубат аласыз. Тамактанууну апельсин ширесинен баштаңыз. Себеби, апельсин сиздин ашказаныңызды тазалап, жакшы иштетет. Натыйжада, алдыда желчү тамактар организмиңизге жакшы сиңет. Эртең менен кандай тамактарды жеш керек? Сүт азыктары, жашылча-жемиш. Ошондой эле дандын ар кандай түрүнөн жасалган ботко, буудай азыктары,буурчак, бал. Булар углеводго бай жана ичеги-карындарды жакшы иштетет.

Түшкү тамак Убактысы – 12:00 Биз адатта түшкү тамакты калориялуу тамактар менен камсыздаганга аракеттенебиз. Бул жаңылыштык. Эгерде туура тамактанам десеңиз, түшкү тамакка орто калориялуу, эт кошулган суюк тамактарды ичкениңиз талапка ылайык. Этти сөзсүз түрдө жашылчалар менен аралаштырып жеңиз. Түштө кандай тамактарды жеш керек? Гречка, күрүч, макарон, картошка, жашылчадан жасалган жаңы салаттар. Салаттарды оливка майы же аз пайыздуу каймак кошуп жасоо зарыл. Мындай даам кандагы холестриндин төмөндөшүнө жардам берет. Ал эми картошка С витаминине жана калий, фосфор, темирге бай. Ошондой эле жүрөктөгү кан тамыр ооруларын жөнгө салат.

Шашкедеги тамак Убактысы – 16:00 Бул маалда майлуу жана духовкага бышкан бардык тамактардан баш тартуу зарыл. Мындай убакытта жеңил десерт менен чай ичкениңиз эрежеге ылайык. Таттууну аз өлчөмдө жеңиз, чайдын ордуна жашылча, жер жемиштин коюу ширесин ичсеңиз болот.

Кечки тамак Убактысы – 19:00 Эртең менен углеводдуу азыктар менен тамактануу керек болсо, кечкисин белоктуу тамак ичүү зарыл. Белок ар бир жеген тамагыңызда болушу шарт. Мисалы, салатка да, тамакка да сууга бышкан жумуртканы кошуп жеңиз. Бул өтө пайдалуу. Белоктон организмдеги клеткалар түзүлөт. Организмдеги белоктун жетишсиздиги иммунитетти түшүрүп, гормоналдык тең салмактуулукту жоготот. Кечинде кандай тамактарды жеш керек? Балыктын, тооктун, майда жана бодо малдын этин сууга кайнатып же бууга бышырып, жашылчалардан аралаштырып жеңиз. Жашылчалар тамакты жакшы сиңирүүгө жардамын тийгизгенден тышкары сиздин организмиңизди керектүү витаминдер менен камсыз кылып турат. Ошондой эле сүт азыктары болгон быштак, айран, йогуртту аралаштырыңыз. Булар жатаарда сиңимдүү, ошону менен бирге ичеги- карындарды жакшы иштетүү үчүн чоң жардам берет.

Эмоцияларды башкаруу. Ачууга алдырбай, эч ким менен урушпай, дайым шайыр жүргөнгө аракет кыл.Ден чыңдоо бир эле тамактануу менен эле чыңалбастан туура эмес сүйлөө, урушу, кыйкыруу, тура эмес уктоо ден соолукка терс таасирин тийгизет.

Ден соолукка терс таасир этүүчү жагдайлар: Туура эмес тамактануу- бул ден соолкка өтө зыян.Буга куурулган, майлуу тамактарды жакшы көрүү, колбасанын түрлөрүн, тез татымдарды (гамбургер, шаурма ж.б.) чипсы жеп жүрүү, газдалган суусундуктарды ичүү кирет. Булар ден соолукту бузушат, көптөгөн ооруларга алып келишет.

Аз кыймылдоо. Таза абада досторуң менен ойногондун, спорт менен машыккандын ордуна үйдө компьютерде ойноп же сыналгы көргөндү жакшы көрсөң, сен ден соолугуңду бузуп аласың.

Булганган экология- бул бизди курчап турган эң чоң маселе. Завод-фаврикалардан, автоунаа жолдорунан, трассалардан, таштандылардан алыс жерде ойноо керек.

Күтүлүүчү натыйжа

Сабак максатына жетет, эгерде:

Сабак максатына жетет, эгерде:

Окуучуларга ден соолукка оң таасир этүүчү жагдайлар жана ден соолукка терс этүүчү жагдайларды биле алышса.

Сабак максатына жетет, эгерде:

Туура тамактануу , спорт, күндүк режимди сактоо, туура эмес тамактанууну жана зыяндуу адат-көнүмдөр жөнүндө үйрөнө алышса.

Топтор менен иштешсе жана иштөөдө бири-бирин угушат, сыйлашса.

Баалоо: Үйгө тапшырма:

Көңүл бурганыңыздар үчүн чоң рахмат!.