Теңдемелер жардамы менен маселелер чыгаруу

7-класс алгебра

Тема: Теңдемер жардамы менен

маселелер чыгаруу.

Сабактын максаты:

Теңдемелердин жардамы менен маселелерди чыгарууну билишет.

Окуучулар маселелерди так чыгарууга көнүгөт.

Окуучулар тактыкка,жоопкерчиликтүү болууга тарбияланышат.

1-маселе. Ящиктегиге караганда чакада 2 эсе аз алма болгон. 10 алманы чакадан алып ящикке салгандан кийин чакада ( х-10) алма, чакадагыга караганда ящикте 5 эсе көп болуп калган.

Чыгаруу:

Чакада х алма болгон дейли ,анда ящикте 2 х алма болгон .10 алманы чакадан алып ящикке салгандан кийин чакада (х-10) алма,ал эми ящикте (2х-10) алма болуп калган. Маселенин шарты боюнча алма чакадагыга караганда ящикте 5 эсе көп болуп калган.

Демек,

5 (х-10) =2х+10

Түзүлгөн теңдемени чыгарабыз:

5х-50=2х+10,

5х-2х=10+50

3х=60

х=60:3

х=20

Натыйжада,чакада 20 алма болгон. 2х=2*2=40 болгондуктан,ящикте 40 алма болгон.

Жообу: 20 алма жана 40 алма .

2-маселе

Отургузууга керек болгон 78 карагаттын көчөтүн окуучулардын үч тобуна бөлүштүрүштү.Биринчи топ экинчиден эки эсе аз көчөт,ал эми үчүнчү топ биринчисине караганда 12 көчөткө көп алгандай кылып өз ара бөлүштүрүүнү чечишти.Биринчи топко канча көчөт бөлүп берүү керек.

Чыгаруу:

Биринчи топко х көчөт бөлүп берүү керек дейли. Анда экинчи топко 2 х көчөт ,ал эми үчүнчүсүнө х+12 көчөт бөлүп берүү керек.

Көчөттөрдүн жалпы саны х+2х+(х+12), маселенин шарты боюнча 78 ге барабар.

Демек,

Чыгаруу:

Х+2х+(х+12)

Х+2х+(х+12)=78

Х+2х+х+12=78

4х=78-12

4х=66

Х=66:4

Х=16,5

Маселенин мааниси боюнча х тин мааниси натуралдык сан,ал эми тендеменин тамыры –бөлчөк сан болууга тийиш.Демек ,көчөттөрдү көрсөтүлгөн жол менен бөлүштүрүүгө мүмкүн эмес.

Жообу көчөттөрдү мындай бөлүштүрүүгө болбойт.

Асан эки сан ойлоду. Алардын суммасы 30 га барабар.Эгерде Экинчи сан биринчи сандан 12 ге кичине болсо,ал сандарды тапкыла.

Чыгаруу:Асан ойлогон биринчи сан х болсун дейли. Анда маселенин шарты боюнча экинчи сан х-12 болот.Бул сандардын суммасы 30 га барабар.Мындан төмөнкүдөй теңдеме түзүүгө болот.

Чыгаруу: х+х-12=30 Бул теңдемени чыгарып биринчи санды табабыз.

2х-12=30

х=42:2

х=21 Демек биринчи сан 21

экинчи сан 21-12=9

Жообу: 21 жана 9 сандары.

Бышыктоо:

Тик бурчтуктун периметри 130 метр.Эгерде анын узуну туурасынан 15 метрге чоң болсо,анын жактарынын узундуктарын тапкыла.

Чыгаруу: Тик бурчтуктун узуну х м болсун.Анда маселенин шарты боюнча анын туурасы х-15 м болот.Тик бурчтуктун периметрин табуу формуласы боюнча

2(х+х-15)=130 Теңдемесин түзө алабыз.

4х-30=130

4х=130+30

4х=160

Х=160:4

Х=40

Демек анын туурасы 40-15=25м

Жообу: узуну 40м. Туурасы 25 м.

Үйгө тапшырма:

Кубат 50 жашта ,ал эми баласы 20 жашта.Канча жыл мурун Кубат баласынан 3 эсе улуу болгон.

Чыгаруу: Кубат х жыл мурда баласынан 3 эсе улуу болсун.

Анда 50-х=3(20-х) теңдемесин түзүүгө болот.