Просмотр содержимого документа
«Илимий техникалык революция»
Алайчы уулу Саит атындагы инновациялык орто мектеби
| Предмет: География | 10-класс |
| Текшерген ОББ: Ниматилла кызы Багдаг\л | К\н\: 09.03.20 |
| Мугалим:Жусупова Айжамал |
|
Сабактын темасы: Илимий техникалык револция.
Сабактын максаты: Илимий техникалык револююция ортосундагы ъзгъчъл\ктър,жетишкендиктер жън\ндъ окуп билишет.
Сабактын милдеттери:
| Таанып бил\\ч\л\к(когнитивдик) Илимий техникалык револция жън\ндъ т\ш\н\к алышат. | Ишмерд\\л\к(ън\кт\р\\ч\) Карта менен иштъъ жъндъмд\\л\ктър\ артат,ъз оюн далилд\\ айта бил\\гъ машыгышат жана алган билимдерин практикада колдоно алышат. | Баалуулук(тарбиялык) Окуучулар бирин-бири укканга,топто,жупта иштъъгъ,эркин с\йлъъгъ тарбияланышат. |
Негизги компетентт\\л\к:
| Маалыматтык | Социалдык-коммуникативдик | Ъз алдынча уюштуруу жана къйгъйлърд\ чеч\\ |
| ИТР боюнча окуу китебинен жаёы маалымат алышат. | Интернет булактарынан ъз алдынча жаны маалыматтарды табууга кън\г\шът. | Окуучулар ИТРдин жетишкендиктери жана кемчилдиктери боюнча талкуулашат. |
|
|
|
|
Предметтик компетентт\\л\к:
| Географиялык | Геоэкологиялык | Социалдык инсандык |
| Диаграмма жана класстердин \ст\ндъ иштешет. | ИТРди окуунун зарылдыгы жън\ндъ ой ж\г\рт\шът. | Ълкъдъг\ жана д\йнъдъг\ ИТРди бири-бири менен байланыштырат. |
Сабактын кърсътк\чтър\:
| 1-кърсътк\ч | 2-кърсътк\ч | 3-кърсътк\ч |
| ИТР жън\ндъ маалымат ала алышса | Бири-бири менен топто,жупта иштей алышса | Ъз алдынча ИТР ън\ккън жана аз ълкълърд\ табышса |
К\т\л\\ч\ натыйжасы:
| 1-натыйжа | 2-натыйжа | 3-натыйжа |
| ИТР тууралуу биле алышат | ИТР курамдык бъл\г\н талкуулашат | Ънд\рг\ч к\ч\н сапаттык жагын салышытырат |
Сабактын тиби: Аралаш сабак
Усулдар : Мээге чабуул жана диспут
Ресурстар: Окуу китеби,с\ръттър,компьютер,интер.доска
Сабактын с\ръттъл\ш\:
| Этап | Убакыт | Мугалимдин иш аракети | Окуучунун иш аракети |
| Уюштуруу | 3 мин | Саламдашат. Жагымдуу маанай т\зът(логикалык суроо) Сабактын жабдылышын карайт. | Саламдашат.жагымдуу маанайда сабакка киришет.Окуу куралдарын толуктап сабакка къё\л бълът. |
| Уй тапшырмасын текшеруу |
12 мин | /йгъ берилген тапшырманы тешер\\,окуучулардын дептерлерин текшер\\,суроолорду бер\\. | /й тапшырмасын кайталашат.Суроолорго жооп беришет.Тапшырманы аткаруу боюнча жоопкерчиликке ээ болушат. |
| Жаны теманы тушундуруу |
20 мин | Илимий техникалык революция тууралуу айтып берет.Анын кърсътк\чтър\нъ токтолот. | Окуучулар ой ж\г\рт\п жооп беришет.Т\рд\\ жоопторду айтышат.Кайсы жооп туура экендигине ъздър\ ынанышат. |
| Бышыктоо |
4 мин | Суроолор берилет.Проблемалар коюлатИТРге жалпы м\нъздъмъ берет. | Жооп беришет.Талкуулашат,предмет аралык байланышытырышат.Суроолорду т\з\шът. |
| Баалоо |
4 мин | Китептен тапшырма берет.Окуучуларды баалайт. | /йгъ берилген тапшырманы эсине сактап к\ндъл\гънъ жазып алат. |
Жаёы тема: Илимий техникалк прогресс– илим менен техниканын бирдиктүү, өз ара шартташкан, бир калыптагы өнүгүшү. Илимий техникалык прогресстин тамыры 16–18-кылымдагы өндүрүшүнөн уланып, илимий техникалык жанабаштагандан техникалык ишмердик жакындаша баштагандан ары уланат. Буга чейин эмпирикалык тажрыйбадан, кол өнөрчүлүктүн купуя сырларынан, рецептеринен топтолуунун эсебинен жай темпте эволюциясын баштаган материалдык өндүрүштүн жаңыча аталышы. Аны менен катар жаратылыш туурасында жай темпте прогрессин баштаган, өндүрүшкө эч канчалык көмөк көрсөтө албаган теология менен схоластиканын таасиринде калган Илимий техникалык прогресс адам ишмердигинин түздөн-түз эмес болсо да, ошодой эле салыштырмалуу түрдө өз алдынча агымдары болгон. 16-кылымда соода-сатыктын, деңиз сүзүүчүлөрүнүн, ири мануфактуранын муктаждыктары теориялык жана эксперименталдык чечүүнү талап кылган бүтүндөй бир катар маселелердин чечилишин талап кылды. Бул мезгилде илим кайра жаралуунун идеяларынын таасири менен схоластикалык салттардын таасиринен кол үзүп, тажрыйбага бет алат. Компас, ок, дары же китеп басып чыгаруу (айрыкча ушул) илимий же техникалык ишмердиктин бекем союзунун түзүлүшүнө негиз болгон улуу ачылыштар болгон. Суу тегирменди, кеңейип бараткан мануфактура өндүрүшүн пайдалануу муктаждыгы айрым механикалык процессти теориялык изилдөөгө түрткү болду. 18-кылымдын аягында машина өндүрүшүнүн пайда болушу алдыда болуп өткөн математиктердин, механиктердин, физиктердин, ойлоп табуучулардын, чебер колдуулардын чоң армиясынын илимий техникалык чыгармачылыгы тарабынан даярдалган. Дж. Уаттын буу машинасы конструктордун-техникалык ишмердиктин гана эмес «илимдин да жеңиши» болуп калды. Машина өндүрүшү өз кезинде илимдин жаңы, тажрыйбалык мүмкүндүгүнүн технологиялык колдонулушу үчүн чектелбегендигин айкындады. Анын прогресси илимдин прогресси менен аныкталат, анын өзү К. Маркс айткандай «предметтик ишке ашкан илим». Мунун өзү жаңы этапка, Илимий техникалык прогресстин экинчи этабына өткөнүн көрсөтөт, илим менен техника өз ара бири-биринин өнүгүшүнө ыкчамдатылган темпте дем берет. Илимий изилдөө ишмердигинин теориялык чечимин техникалык ишке ашыруусуна чейин жеткирүүгө чакырылган изилдөө тизмеги келип чыгат, колдонмо изилдөө, тажрыйба конструктордук иштеп чыгуу өндүрүштүк изилдөө. Илимий-техникалык ишмердик адам эмгегинин сарпталбаган кеңири сферасы болуп чыга келет. Илимий техникалык прогресстин үчүнчү этабы азыркы учурдагы Илимий техникалык прогресс менен байланышкан. Анын таасири менен техниканы өндүрүүгө багытталган илимий дисциплинанын фронту кеңейет. Техникалык маселени чечүүдө биологдор, физиологдор, технологдор, лингвисттер, логиктер катышат. Техникалык прогрессти ыкчамдатуга түз же кыйыр түрдө коомдук илимдердин көп багыттары таасирин тийгизет; экономиканы жана өндүрүштү уюштуруу, экономикалык жана социалдык процесстерди илимий башкаруу, өндүрүштүк эстетика, техникалык өндүрүштүн психологиясы жана логикасы прогноздоодон конкреттүү социалдык изилдөөлөрү. Техникага карата катышы боюнча илим алдындагы жетекчилик ролу айкын болууда. Жаңы илимий багыттар ачылыштар артынан бүтүндөй өндүрүш тармактары келип чыгат: радиоэлектроника, атомдук энергетика, синтетикалык материалдар химиясы, ЭЭМ өндүрүшү жана башка илим техниканын үзгүлтүксүз түрдө техниканы революциялаштырган күч болуп калат. Өз кезинде техника илимдин прогрессине түрткү дем берет, аны так жана татаал эксперименттик жабдыктар менен камсыз кылып, жаңы талаптарды коюу менен алга сүрөйт. Азыркы Илимий техникалык прогресстердин мүнөздүү белгиси ал өндүрүштү гана эмес, коомдун жашоо ишмердигинин көптөгөн жактарын да камтыйт: айыл-чарба, транспорт, байланыш, медицина, билим берүү, турмуш-тиричилик сферасы. Илимий жана техникалык бекем бирдигинин айкын көрүнүшү адамзаттын космоско чыгуусунан көрүнөт. Илимий техникалык прогресс социалдык прогресстин негизи болуп кызмат кылат. Таптык коомдо илим менен техника негизинен үстөмдүк кылуучу таптын кызыкчылыгын көздөп, көбүнчө адамды көрө албоочулук милитаристтик максат менен рухий прогрестин регрессии менен адамдагы инсандыктын жан-дүйнөнүн бүлүнүшү менен коштолот. Тапсыз коомдо Илимий техникалык прогресс бүткүл элдин кызыкчылыгын, илим менен техниканын өнүгүшү экономикалык жана социалдык маселелерди чечүүнү, адамды ар тараптуу жана гармониялуу өнүгүшүн камсыз кылат.
Бышыктоо: 1)ИТР деген эмне?
2)Бул т\ш\н\к качан кабыл алынган?
3)Курамдык бъл\г\ кайсылар?
4)Негизги белгилери?
Жыйынтыктоо: Окуучулар бааланат.
/йгъ тапшырма: §11 окуп кел\\.
27 425
974 
