Илимий Техникалык революция

Илимий техникалык революция жөнүндө түшүнүк И Т Р

• ИТР – илимдин түздөн түз коомдун өндүргүч күчүнө айланышы менен өндүргүч күчүнүн сапаттык жагынан кескин өзгөрүшү .

• ИТР акырындап өнүгүп отуруп адамдын материалдык жана руханий мүмкүнчүлүгүнүн эбегейсиз зор өсүшүнө алып келди.

• Азыр биз ИТРдин андан ары тереңдөө мезгилинде жашап жатабыз.

ИТРдин курамдык бөлүгү жана негизги белгилери

• 1 . Коомдун бардык жагын камтыган универсалдуулугу. Ал турмуштун бардык тармактарын – эмгек мүнөзүн, жашоону, маданиятты, адамдын психологиясын өзгөрттү.

• Эгерде мурдагы өнөр жайдын символу буу машинеси болсо, азыркы күндөгү компьютердик технология, космостук корабль, атом электр станциясы ж,б.

• 2. ИТРдин эң тез болуучу фоктору. Бул илимий ачылыш менен аны өндүрүшкө киргизүү убагы тездеп, мурдагы жабдуулар эскире электе, дайым жаңыланып туруусу.
• 3. ИТР эмгек ресурстарынын квалификациялык дегээлине койгон талапты күчөттү. Бул адам аракетиндеги бардык иште акыл ишинин үлүшү арта баштады, тактап айтканда эмгектин интелектуалдашуусу арбыды.

• 4. ИТРдин маанилүү өзгөчөлүктөрүнүн бири – анын экинчи дүйнөлүк согуш мезгилинде 1945-жылы Хиросима шаарына атом бомбасы ташталганда согуштук – техникалык революция катары пайда болушу .

• ИТРдин жаңы жетишкендиктердин бардыгы, илимий – техникалык ойлор согуштук максатта пайдаланылды.

• Экономисттер, философтор жана социологдордун айтуусу боюнча азыркы кездеги ИТР- төрт бөлүктөн турган, бири – бири менен тыгыз байланыштагы, бирдиктүү татаал система:

• Илим
• Техника жана технология
• Өндүрүш
• Башкаруу

Илим

• Илим – билимдин эң татаал комплексине айланды. Ошону менен катар ал адам аракеттеринин кеңири чөйрөсү.

• Мисалы, илимий кызматкерлержана инжинерлердин абсолюттук саны боюнча биринчи орунда АКШ, анан Япония жана Батыш Европанын өлкөлөрү. Кийинки учурда лидерлердин тобуна Россия да кошулду.

Техника жана технология

• Техника жана технологияны колдонуунун негизги максаты – өндүрүштүн натыйжалуугун арттыруу жана эмгектин өндүрүмдүүлүгүн жогорулатуу.

• ИТРдин шартында техника жана технология эки жол менен өнүгөт.

Техника жана технология

• Эволюциялык жол – мурдагы техниканы жакшыртуу, машинанын кубаттуулугун арттыруу, жабдуулардын өндүрүмдүүлгүн, транспорттун жүк көтөрүмдүүлүгүн жогорулатуу.
• Революциялык жол менен болсо техника жана технологиянын жаңы жолдоруна өтүү болуп эсептелет.

Өндүрүш.

• Биринчи багыт – электрондоштуруу тактап айтканда адам аракетинин бардык тарабын электрондук эсептөөчү машиналар менен камсыз кылуу.

• Электрондук өнөр жай көбүнчө АКШда, Японияда, ГФР өлкөлөрүндө жакшы өнүккөн.

Өндүрүш

• Экинчи багыт – комплекстүү автоматташтыруу. Бул багыт 1950-жылдарда ЭЭМдер пайда болгондон баштап өнүгө баштады.

• 1999-жылы роботтордун саны 1млнго жетти. Роботтордун паркынын эң көбү Японияда, АКШ, ГФРде, Италия жана Францияда.

Өндүрүш

• Үчүнчү багыт – энергияны үнөмдөөгө негизделген отун энергетикалык баланстын түзүлүшүн жакшыртуу, энергиянын жаңы булактарын пайдаланып, энергетикалык чарбаны кайра куруу.

• 1990-жылдардын аягында дүйнөдөгү 450 атомдук энергоблок иштеп турган. Бул тармак жакшы өнүккөн өлкөлөр – АКШ, Франция, Япония, ГФР, Россия жана Украина.

Өндүрүш

• Төртүнчү багыт – жаңы материалдарды чыгаруу. Азыркы кездеги өндүоүш эски конструкциялык материалдарга жогорулатылган талаптарды коюп жатат. Кийинки кездерде синтетикалык полимердин үлүшү арта баштады.

Өндүрүш

• Бешинчи багыт – биотехнологиянын тез өнүгүшү. Бул багыт 1990-жылдарда чыгып, азыркы кезде эң керектүү багыттардын бири болуп калды.

• Бул тармак жакшы өнүккөн өлкөлөр – АКШ, Франция, Япония, ГФРде

Өндүрүш

• Алтынчы багыт – космостук. Космонавтиканын өнүгүшү дагы бир илимди көп талап кылган тармакты – аэрокосмостук өнөр жайдын өнүгүшүнө алып келди.