Общая характеристика Царства Грибы

Наста ўнік біялогіі Вячорка Таццяна Анатольеўна

Царства Грыбы

Му

Першыя грыбы з’явілісь каля

2 мільёнаў гадоў назад

Усяго вядома каля

100 000

відаў грыбоў

Гіпотэза

• Грыбы – гэта асобная група жывых арганізмаў.

Чаму грыбы вылучаюць у асобнае царства жывой прыроды?

Таму, што яны адначасова маюць прыкметы жывёл, прыкметы раслін і прыкметы, уласцівыя толькі ім.

• Прыкметы жывёл:

• адсутнасць пластыд і здольнасці да фотасінтэзу
• наяўнасць у клетках хітыну
• выдзяленне мачавіны

• Прыкметы раслін:

• нерухомасць
• неабмежаваны рост
• жыўленне растворанымі рэчывамі
• наяўнасць клеткавых сценак

• Прыкметы, уласцівыя толькі грыбам:

• вегетатыўнае цела ўяўляе сабой грыбніцу, якая складаецца з нітак

Вывучэннем грыбоў займаецца навука –мікалогія

Царства Грыбы

Адделы :

Ааміцэты

Сапраўдныя грыбы

Лішайнікі

Класы :

Аа міцэты

Аска міцэты

Хітрыдыя міцэты

Зіга міцэты

Дэйтэра міцэты

Базідыя міцэты

Будова грыбной клеткі

Клетачная сценка

Ядзерная мембрана з порамі

Ядро

Тлушчавыя ўключэнні

ЭПС

Мітахондрыя

Аснову вегетатыўнага цела грыба складае грыбніца(міцэлій), які складаецца з гіф

Міцэлій (грыбніца)

Глебавы

Усмоктывае пажыўныя

рэчывы з глебы

Паветраны

Утварае органы

размнаження

Міцэлій складаецца з гіфаў – тонкіх валокан. Гіфы пранікаюць унутр таго матэрыяла, на якім растуць (жывёлы, расліны або іх астаткі) і здабываюць такім чынам каштоўныя рэчывы.

Гіфы

Аднаклетачныя

Мнагаклетачныя

Адна разрослая

мнагаядзерная клетка

Клеткі аднаядзерныя

або мнагаядзерныя

Размнажэнне грыбоў

Палавое

Бясполае

Спарангіі

Гаметангіі (аднаклетачныя)

Зігота

Споры

Рухомыя нерухомыя

зааспоры споры

Бясполае размнажэнне

мнагаклетачных грыбоў

Вегетатыўна

(часткамі міцэлія)

Спорамі

Жыўленне- усмоктваюць пажыўныя рэчывы ўсёй паверхняй цела

Дамашняе заданне

• & 17 вывучыць. Вырасціць плесню у дам. умовах.Практычная работа №1.

Сімбіёз грыбоў з раслінамі

• Некаторыя архідэі пасяляюцца на гнілых пнях. Грыбы пасяляюцца ў такіх архідэй на каранях і жывяцца з іх. Валокны грыбніцы пранікаюць у клеткі каранёў і харчуюць архідэю. Часткова валокны самі пераварваюцца ў гэтых каранях, даючы архідэі неабходныя вугляводы.
• Дробныя, як пыл, насенне архідэі наогул няздольныя прарасці без грыбоў, таму, што ў зародка няма ніякіх пажыўных запасаў. Ніткі грыбніцы дастаўляюць зародку неабходнае жыўленне.
• Грыбы жывуць на каранях архідэй з зялёным лісцем.

Архідэя

Сімбіёз грыбоў з раслінамі

Чарніцы і брусніцы

Вераск

Карані вераска, чарніц, брусніц таксама злучаны з грыбніцамі.

Сімбіёз грыбоў з раслінамі

• Грыбныя ніці праходзяць пад скурку каранёў дрэў. Пры гэтым апыняецца, што карані дрэў з грыбніцы усмоктваюць ваду з мінеральнымі рэчывамі, а грыбніца з каранёў — цукар. Ніткі грыба як бы замяняюць караням каранёвыя валаскі.
• Некаторыя дрэвы, напрыклад, дуб, бук, без грыбоў дрэнна растуць. Пры пасадцы дуба ў стэпы раней прыходзілася прывозіць зямлю з дубняка, каб пакласці ў лунку разам з жалудамі трохі глебы, у якой ёсць грыбніца, патрэбная для каранёў.
• З 1950 года сталі замяняць тоны зямлі, якую прывозілі з лесу, шклянымі ампуламі па 2 грама, у якіх на штучным пажыўным асяроддзі выгадаваны мікарызны грыб. Грыбком з ампул заражаюць глебу з пасаджанымі жалудамі — і вырастаюць магутныя дубы з мікарызай на каранях.

Дуб

Бук

Біялагічная сувязь паміж грыбамі і насякомымі

• Грыбы размнажаюцца пры дапамозе насякомых

Жукі-караеды, лічынкі якіх развіваюцца ў ствалах дрэў, пераносяць споры грыбоў у адмысловых кішэньках і заражаюць імі дрэвы, на якіх адкладаюць яйкі. Тым самым яны спрыяюць распаўсюджванню грыбоў.

Жук-караед і яго хады ў ствале дрэва

• Некоторыя грыбы паразітуюць на насякомых

Біялагічная сувязь паміж грыбамі і насякомымі

Мурашкі- лістарэзы (і некаторыя тэрміты) выгадоўваюць грыбы ў гнёздах, клапоцячыся нават аб субстраце для іх развіцця. Мурашкі жывяцца перажаваным лісцем. Гэтак жа мурашкі засцерагаюць калоніі грыбоў ад селішча іншых грыбоў.

Муравей-листорез

Некоторыя насякомыя могуць развівацца толькі ў вызначаных умовах,часткай якіх з'яўляюцца грыбы

Грыбы размножваюцца пры дапамозе насякомых

Біялагічная сувязь паміж грыбамі і насякомымі

• Некоторыя насякомыя і іх лічынкі жывяцца грыбамі

Пладовая мушка-дрозафіла харчуецца дражджавымі грыбамі, якія развіваюцца на гнілых пладах

Мушка-дрозафіла

Лічынкі грыбных камароў знішчаюць ядомыя для чалавека грыбы

Грыбной камар

Выкарыстанне грыбоў у мінулым

Рыза з грыба

• Пачынаючы з сярэдніх стагоддзяў і да пачатку X Х стагоддзя ў Еўропе некаторыя прадметы адзежы і абутку вырабляліся з грыба- трутавіка, дакладней, з яго ніжняй працятай сітавінамі часткі. Дбайна аддзеленую мякаць пладовага цела некалькі тыдняў вымочвалі ў растворы лука, пасля чаго сплюшчвалі малатком у тонкі эластычны матэрыял, які нагадвае скуру, на якім выдатна выглядала цісненне. З трутавіка рабілі рукавіцы, шапкі, муфты, тапкі, сурвэткі і нават курткі. З грыба папярочнікам у метр была зроблена рыза для архіепіскапа Фрейбургскага.
• У ХХ стагоддзі трутавікі ў лясах сталі трапляцца радзей, хімічная прамысловасць знайшла новыя заменнікі скуры, і старадаўняе рамясло было забыта.

Трутавікі

З’ява «Ведзьміна кальцо»

• « ведзьмін круг» у 70 метраў мае узрост у пяцьсот гадоў. У даўнія часы людзі, не ведаючы прычыны гэтай з'явы прыроды, давалі яму самыя фантастычныя тлумачэнні.
• Ва ўсіх народах грыбныя кругі выклікалі цікаўнасць. У Францыі яны зваліся «чарадзейнымі кругамі», у Старажытняй Русі — « ведзьмінымі кругамі».

Цікавыя факты а грыбах

• У племі Ёруба на паўднёва-захадзе Нігерыі невядомыя грыбы правяраюць на ядомасць проста: крышаць і даюць курам. Калі куры іх дзяўбуць - значыць, грыбы не атрутныя.

• Надзвычай атрутны павуціннік плюшавы ( Cortinarius orellanus). Падступнасць гэтага грыба складаецца ў самім доўгім інкубацыйным перыядзе: яды пачынаюць дзейнічаць праз дзве, то і тры тыдні пасля іх траплення ў арганізм! Пры гэтым досыць з'есці 30 гр. грыбоў - гэта нават менш, чым у бледнай паганкі! А потым пачынаецца доўгая агонія, якая сканчаецца смяротна...
• Паражаюцца і адказваюць ныркі.
• Але павуціннік рэдка сустракаецца

і валодае горкім густам.

У паводзінах грыбоў вешенок навукоўцы знайшлі пажадлівыя . рысы - іх грыбніца губіць і есць нематод (круглых чарвякоў).

• Французскі лекар П'ер Бастьен для дэманстрацыі свайго метаду детаксікацыі ядаў бледнай паганкі з'еў яе ў жніўні 1981г. У кол-ці 70 гр., падсмажанай на алеі перад тэлекамерамі ў прамым эфіры . Праз 2 гады Бастьен паўтарыў эксперымент. Пасля з'яўлення першых прыкмет атручвання ён вырабіў лячэнне, якое складалася ў нутравенных уводзінах вялікіх доз вітаміна С, багатым пітве з каліем і дэзінфекцыі кішачніка эрцефурілом і антыбіётыкам абіаціном . Але пераканаць скептычна наладжаных медыкаў не атрымалася і яны дагэтуль адмоўна ставяцца да гэтага эксперыменту.

Некаторыя сайты аб грыбах

• www.grzyby.pl – Лічыцца лепшым мікалагічным сайтам у Еўропе (Польшча)
• www.mycoweb.narod.ru
• www.toadstool.ru
• kalinovca.narod.ru
• spbnature.narod.ru
• www.belgrib.narod.ru
• www.pilzepilze.de – сайт на нямецкай мове (Германія)
• www.grib.kirsoft.com.ru – База дадзеных грыбоў
• grib-portal.nm.ru

• gribnik.org.ua - сайт Украіны