МУНИЦИПАЛЬНОЕ КАЗЕННОЕ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ
«АККИНСКАЯ СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА»
ТАБАСАРАНСКИЙ РАЙОН
РЕСПУБЛИКА ДАГЕСТАН
«Рассмотрена» на заседании ВМО учителей ________________________ Протокол № 1 от _______августа 2019 г. | «Согласована» Зам. директора по УВР ___________ ________________. «___»___________2019 г | «Утверждаю» Директор школы ___________ ___________________ «____»___________2019 г. |
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
по учебному курсу «Табасаранский язык»
для 6-го класса
на 2019-2020 учебный год
Количество часов в год – 68, в неделю – 2
Разработчик: Муртузалиев Ф. М. –
учитель табасаранского языка и литературы
Дагни, 2019 г.
6-пи класс, (68 с)
ЧIалнакан мялуматар (1 с)
Табасаран чIал ишлетмиш апIру цирклар. Табасаран чIал мектебдиъ аьгъю апIбан метлеб.
Текрар апIуб (2 с)
Лексика ва фразеология (4 с)
I. Табасаран чIалнан лексикайин девлетлувал, чIалнаъ аслиан айи ва жара чIалариан гъафи гафар. Варидари ишлетмиш апIру гафар. Пише гафар.
Литературайин чIал ва диалектариъ ишлетмиш апIру гафар (диалектизмйир). Кюгьне ва цIийи гафар (архаизмйир ва неологизмйир).
Гафарин дурумлу ибарйир.
Словарар (толковый, фразеологияйин, синонимарин, антонимарин, омонимарин, терминарин ва гь.ж.).
II. Гафар улхбаъ чпиз хас вуйи мянайиъди ишлетмиш апIуз удукьуб. Ученикарин гафарин кьадар ккатIабццуб ва активламиш апIуб.
Пишейин гафар, диалектизмйир, архаизмйир, неологизмйир дюзди ва лазим дюшюшариътIан ишлетмиш дарапIуб. Жара чIалариан гъафи гафар дюзди пуз ва дюзди дикIуз (орфоэпия ва орфография жигьатнаан читиндар) удукьуб. Улхбаъ фразеологизмйир чпиз хас мянайиъди ишлетмиш апIуз удукьуб. Жюрбежюр словарар ишлетмиш апIуз удукьуб.
Гафар арайиз гъюб. Орфография (4 с)
I. Табасаран чIалнаъ гафар арайиз гъюбан асас къайдйир. Ктикьу ва жикъи дапIну ктикьу гафар ва дурар дюзди дикIуб. Гаф цIарнаан цIарназ кючюрмиш апIбан къайдйир. II. Жюрбежюр префиксарна суффиксар хъаъри, садар гафарикан жара гафар арайиз хуз удукьуб. Жикъи дапIну ктикьу гафар дюзди дикIуз, дюзди ушвниан адауз ва жара гафарихъ хъпалгуз аьгъяди хьуб. Гафар цIарнаан цIарназ дюзди гъахуз удукьуб.
Морфология. Орфография
Существительное (10 с)
I. Йишван падежар. Йишван падежарин группйир (сикинвалин, гьучIвбан, гьудучIвбан ва сатIивалин падежар).
Существительнйирин асул ва йишван падежарин аьхирар дюзди дикIуб.
Существительнйир арайиз гъюбан къайдйир (существительнйирин суффиксарна префиксар). Существительнйирин суффиксарихъ хъайи мяна. Ктикьу существительнйир ва дурар дюзди дикIуб.
II. Йишван падежариъ айи существительнйир чпиз тялукь вуйи префиксар хъайи глаголарихъди хъпалгуз удукьуб, месела: гьаригъ гъючIвуб, гъарзук кеуб, багъдихьан гьудучIвуб ва гь. ж.).
Существительнйирин суффиксарихъ хъайи мяна аьгъяди ва улхбаъ дурар дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб.
Улхуб тясирлу хьпан ва дидиъ алдарди садар гафар текрар дархьбан бадали, синонимар, омонимар ва антонимар вуйи существительнйир дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб.
Прилагательное (6 с)
I. Прилагательное чIалнан пай вуди хьуб: грамматикайин уьмуми мяна, морфологияйин лишнар, предложениейиъ синтаксисдин роль. Текст арайиз хпаъ прилагательнйирин роль.
Ери, тялукь'вал ва эйсивал улупру прилагательнйир.
Прилагательнйир существительнйириз илтIикIуб ва гьаддихъди аьлакьалуди классариз ва падежариз дигиш хьуз хъюгъюб.
Ктикьу прилагательнйир ва дурар дюзди дикIуб.
Прилагательнйир: ужур, ужуб, ужудар; уччвур, уччвуб, уччвудар существительнйирихъди класс ва кьадар жигьатнаан гьарган тархьри хьуб.
II. Прилагательнйирин кюмекниинди предметар жюрбежюр терефарихъанди лишанлу апIуз удукьуб.
Улхуб тясирлу хьпан ва дидиъ алдарди садар гафар текрар дархьбан бадали, синонимар (месела: хяви, дарцци, харжи) ва антонимар вуйи (месела: жикъи-ярхи, ккуру-яркьу ва гь. ж.) прилагательнйир улхбаъ дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб.
Числительное (6 с)
I. Числительное чIалнан пай вуди хьуб: грамматикайин уьмуми мяна, морфологияйин лишнар, предложениейиъ синтаксисдин роль. Текст арайиз хпаъ числительнйирин роль.
Кьадар улупбан ва тартиб улупбан числительнйир.
Простой, ктикьу ва составной числительнйир.
Числительнйир существительнйирихъди кьадар ва класс жигьатнаан тархьуб.
Числительнйир существительнйириз дюзмиш хьуб ва дидин натижайиъ дурар падежариз дигиш хьуз хъюгъюб.
Числительнйир дюзди дикIуб.
II. Кьадар улупбан числительнйирик кахьрайи сатIи апIбан (месела: кьюбан, шубубан, юкьубан ва гь.ж.), хъа гьацира жара апIбан са-сар, кью-кьюр ва гь. ж. числительнйир дюзди арайиз хуз ва дурар дюзди дикIуз удукьуб. Кьадарнан числительнйир существительнйирихъди хъпалгури тахминан кьадар улупуз удукьуб (месела: къаб килокьан).
Вядйир улупбаъ числительнйир дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб.
Ччвурнан ерин (6 с)
I. Ччвурнан ерин чIалнан пай вуди хьуб: грамматикайин уьмуми мяна, морфологияйин лишнар, предложениейиъ синтаксисдин роль. Текст арайиз хпаъ ччвурнан еринарин роль.
Ччвурнан еринарин разрядар.
Ччвурнан еринар падежариз, кьадарариз ва классариз дигиш хьуб. Ччвурнан еринар текстнаъ предложенйир аьлакьайиъ тIаъбан дакьатси ишлетмиш апIуб. Инкарвалин (фужкIа, фукIа ва гь. ж.) ва тяйин дару (фуж-вуш, фу-вуш ва гь. ж.) ччвурнан еринар арайиз гъювал ва дурар дюзди дикIуб.
II. Улхбаъ ччвурнан еринар дюзди ишлетмиш апIуб. Кас улупру ччвурнан еринар улупбан ччвурнан еринарсира ишлетмиш апIури шлувал аьгъяди хьуб. Хътакбан ччвурнан ерин учв эйсивалин ччвурнан ерин вуйи ичв—дихьан жара апIуз удукьуб. Ччвурнан еринар: жвув, учв, чав, улхбаъ дюзди ишлетмиш апIуб.
3-пи кас улупбан ччвурнан еринар, дурар сушествительнйирин ерина предложениейиъ ишлетмиш апIруган, (ккудубшу предложениейин мянайин тялукь'валихъди) дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб. Ччвурнан еринар предложенйир ва текстнан паяр аьлакьалу апIру дакьатси дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб. Ччвурнан еринарин морфологияйин разбор апIуз удукьуб.
Глагол (14 с)
I. Глагол чIалнан пай вуди хьуб: грамматикайин уьмуми мяна, морфологияйин лишнар, предложениейиъ синтаксисдин роль. Текст арайиз хпаъ глаголарин роль.
Глаголин асул жюре.
Глагол вахтариз, касариз ва кьадарариз дигиш хьуб.
Глаголин мялум дару жюре.
Кюмекчи глаголар.
Глагол-сказуемое подлежащеейихъди ва диш дополнениейихъди (объектдихъди) тархьбан саягъ.
УлдучIвру ва улдудучIвру глаголар. Кьялан жюрейин (гьам улдучIвру ва гьамсана улдудучIвру) глаголар.
Глаголин гъурулуш (асул, аьхир, ччив, префиксар, суффиксар). Глаголиъ классна кьадар улупру ишарйир.
Глаголин мураднан жюре.
II. Вахтариз касариз ва кьадарариз дигиш шлу глаголар гьам улхбаъ ва гьамсана бикIбаъ дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб.
Глаголариъ класс ва кьадар улупру ишарйир (-б, -р, -д ва гь.ж.) дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб. Глаголар существительнйирихъди класс ва кьадар жигьатнаан дюзди аьлакьалу апIуз удукьуб. Глаголарихъди существительнйир мяна ва падеж жигьатнаан дюзди хъпалгуз удукьуб. УлдучIвру ва улдудучIвру глаголар ва кьялан жюрейин (гьам улдучIвру ва гьамсана улдудучIвру) глаголар ишлемиш апIури, предложенйир дюзмиш апIуз удукьуб.
Глаголар чпихъ хъайи мяна жигьатнаан улхбаъ дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб. Улхбаъ синонимар-глаголар ишлетмиш апIуз удукьуб.
Текрар апIуб (з с) Аьлакьалу улхуб артмиш апIуб (12 с)
Текстнан темайин ва асас мянайин, текстнан паярин гьякьнаан, чIалнан стиларин гьякьнаан, аьлакьалу улхбан гьякьнаан гъадагъу аьгъювалар, мялуматар ккатIарццуб. Сочинение бикIбан бадали материал уч апIуб ва думу системайихъна хуб; ккатIабццу план дюзмиш апIуб. Хал-йишвкан ва табиаьтдикан шикиллу апIбан саягънан ккатIабццу ва жикъиди изложение бикIуб. Хал-йишвкан ва табиаьтдикан сочинение бикIуб.
Асас аьгъювалар ва удукьувалар
Йирхьубпи класс ккудубкIурайи ученикариз гьамцдар аьгъювалар ва удукьувалар ади ккунду:
– фонетикайиан ва орфоэпияйиан: жикъи дапIну ктикьу гафар ва аьгъю гъапIу чIалнан паяриъ ишлетмиш апIру гафар дюзди пуз удукьуб;
-лексикайиан: гафар (пишейин, диалектизмйир, харижи чIалариан гъафидар ва гь.ж.) чпихъ хъайи лексикайин мянайиз ва улхбан метлебариз тялукь саягъ ишлетмиш апIуз удукьуб; гафар диш ва илтIибкIу мянайиъди ишлетмиш апIуз удукьуб; харижи чIаларин гафар улхбаъ лазим алдарди ишлетмиш дарапIуб; гафарин ва фразеологизмйирин мяна ачухъ апIуз удукьуб; гафарихьна синонимар ва антонимар хуз удукьуб;
жюрбежюр жюрейин словарарикан мянфяаьт ктабгъуз удукьуб;
– морфемикайиан ва гафар арайиз гъюб′ан: гафар арайиз гъюбан анализ гъабхури, дурариъ морфемйир жара апIуз удукьуб (программайин сяргьятариъди); гафар литературайин чIалнан къайдйириз тялукьди арайиз хуб;
– морфологияйиан: 5-6 классариъ аьгъю гъапIу чIалнан паярин морфологияйин лишнар тяйин апIуз удукьуб (месэла: орфографияйин меселйир гьял апIруган); грамматикайин формйир дюзди арайиз хуз ва дурар улхбаъ дюзди ишлетмиш апIуз удукьуб; аьгъю гъапIу чIалнан паяриз дахил шулайи гафар тялукьди ишлетмиш апIуз удукьуб; дюзди бикIбан меселйир гьял апIруган, гафарин морфологияйин лишнариз фикир тувуб;
– орфографияйиан: аьгъю гъапIу орфограммйириз характеристика тувуз ва гафариъ дурар дюзди дикIуз удукьуб; 6 классдиъ аьгъю гъапIу правилйириз тялукь шулайи гафар дюзди дикIуз удукьуб; орфографияйин словарар гъулайди ишлетмиш апIуз удукьуб;
– синтаксисдиан: жюрбежюр жюрейин гафарин ибарйирин схемйир дюзмиш апIуз, улупу жюре схемайиз асасди гафарин ибарйир дюзмиш апIуз удукьуб; жюрбежюр жюрейин ктикьу предложенйирин анализ гъабхуз удукьуб (5-6 классариъ аьгъю дапIнайи материаларин сяргьятариъди) 5-6 классариъ аьгъю гъапIу чIалнан паяриз дахил шулайи гафарин предложениейиъ синтаксисдин роль тяйин апIуз удукьуб;
– пунктуацияйиан: препинаниейин ишарйир дюзди дивбан къайдйирин
(5-6 классариъ аьгъю гъапIу материалариз тялукьди) гъаврикк ккауз ва дурар предложенйириъ ва дурарин аьхирариъ дюзди дивуз удукьуб;
– аьлакьалу улхбаан: кIурайибдин, ебхьурайибдин гьякьнаан асас информация жара апIуз удукьуб; текстнак кайи асас мяна тяйин апIуз удукьуб; текст мяналу паяриз жара апIуз удукьуб; гъурху текстнахьна жарарин кюмек дарди суалар дивуз удукьуб; ккатIабццу план дюзмиш апIуз удукьуб; хал-йишвкан ва табиаьтдикан ккатIабццу вая жикъиди изложение бикIуз удукьуб (хабардар апIбан вая шикиллу апIбан саягънан); сочинение бикIбан бадали материал уч апIуз ва думу системайихъна хуз удукьуб; жвуву дюзмиш гъапIу текст чIал ва мяна жигьатнаан цIалцIам апIуз удукьуб (аьгъю дапIнайи материаларихъди аьлакьалуди).
Календарно-тематический план по родному языку
для 6-го класса
Всего часов – 68, 2 часа в неделю
№ п/п | Тема | Домашнее задание | Кол. часов | Число и месяц |
1 | Табасаран чIалнан гьякьнаан | П. 1 | 1 | |
2 | Ккудушдар текрар апIуб Сесер ва гьярфар | П. 2, 5-пи илчI. | 1 | |
3 | Гафнан гъурулуш ва чIалнан паяр. | П.3, 9-пи илчI. | 1 | |
4 | Гафарин ибарйир. Аьдати ва ктикьу предложенйир. Дурариъ дивру ишарйир | П. 4, 13-пи илчI. | 1 | |
5 | Диктант. Мектебдин багъдиъ. | | 1 | |
6 | ГъалатIарин зиин ляхин. | | 1 | |
7 | Лексика. Асул табасаран гафар. | П.5, 22-пи илчI. | 1 | |
8 | Жара чIалариан гъафи гафар | П.6, 32-пи илчI. | 1 | |
9 | Пишекарвалин гафар, кюгьне гъаши ва цIийиди арайиз гъафи гафар | П. 7, 34-пи илчI. | 1 | |
10 | Литературайин чIал ва чIалнан нугъатарин гафар | П. 8, 37-пи илчI. | 1 | |
11 | Гафарин дурумлу ибарйир | П.9, 40-пи илчI. | 1 | |
12 | Табасаран чIалнан словарар | П. 10 | 1 | |
13 | Изложение. Хумурзаг | | 1 | |
14 | Табасаран чIалнаъ гафар арайиз гъюбан асас къайдйир | П. 11, 48-пи илчI. | 1 | |
15 | Ктикьу ва жикъи дапIну ктикьу гафар дюзди дикIуб | П. 12, 50-пи илчI. | 1 | |
16 | Ахтармиш апIбан диктант. Сел | | 1 | |
17 | ГъалатIарин зиин ляхин. Ккудушдар текрар апIуб | 54-пи илчI. | 1 | |
18 | Гаф цIарнаан цIарназ хъадабгъбан къайдйир | П. 13, 59-пи илчI. | 1 | |
19 | Морфология ва орфография. Существительнйир падежариз дигиш хьувал | 66-пи илчI. | 1 | |
20 | Асул падежар | П. 14, 60-пи илчI. | 1 | |
21 | Йишван падежар | П. 15, 75-пи илчI. | 1 | |
22 | Существительноейин асул | П.16 | 1 | |
23 | Диктант. Разведкайиъ | | 1 | |
24 | ГъалатIарин зиин ляхин. Йишван падежарин аьхирар дюзди дикIуб | П. 17,82-пиилчI. | 1 | |
25 | Существительнйир арайиз гъювал | П. 18, 85-пиилчI. | 1 | |
26 | Ктикьу существительнйир ва дурар дюзди дикIуб | П. 19, 90-пи илчI. | 1 | |
27 | Прилагательное | П. 20, 91-пи илчI. | 1 | |
28 | Прилагательноейин эгьемият ва грамматикайин лишнар | П. 21, 93-пи илчI. | 1 | |
29 | Ери, тялукь’вал ва эйсивал улупру прилагательнйир | П. 22, 95-пи илчI. | 1 | |
30 | Прилагательнйир существительнйириз илтIикIуб ва дурар дигиш хьуб | П. 23, 97-пи илчI. | 1 | |
31 | Диктант. Хьадукра. | | 1 | |
32 | ГъалатIарин зиин ляхин | Ккуд. текрар апIуб | 1 | |
33 | Ктикьу прилагательнйир ва дурар дюзди дикIуб | П. 24, 105-пи илчI. | 1 | |
34 | Числительноейикан уьмуми мялумат | П.25, 110-пи илчI. | 1 | |
35 | Кьадар улупбан ва тартиб улупбан числительнйир | П. 26, 112-пи илчI. | 1 | |
36 | Простой, ктикьу ва cоставнан числительнйир | П. 27, 116-пи илчI. | 1 | |
37 | Числительнйир существительнйирихъди класс жигьатнаан тархьуб | П. 28, 119-пи илчI. | 1 | |
38 | Сочинение. Кьюрд улубкьну. | | 1 | |
39 | Числительнйир кьадарариз дигиш хьуб | П. 29, 121-пи илчI. | 1 | |
40 | Числительнйир падежариз дигиш хьуб | П. 30, 123-пи илчI. | 1 | |
41 | Тартиб улупбан числительнйир падежариз дигиш хьуб | П. 31, 125-пи илчI. | 1 | |
42 | Числительнйир арайиз гъювал | П. 32, 130-пи илчI | 1 | |
43 | Диктант. Жакьварин мяъли. | | 1 | |
44 | ГъалатIарин зиин ляхин. | | 1 | |
45 | Ччвурнан ериндин эгьемият ва дидин грамматикайин асас лишнар | П. 33 | 1 | |
46 | Ччвурнан еринарин разрядар | П. 34, 138-пи илчI. | 1 | |
47 | Кас улупбан ччвурнан еринар | П. 35, 140-пи илчI. | 1 | |
48 | Хътакбан ва эйсивалин ччвурнан еринар | П.36, 142-пи илчI. | 1 | |
49 | Улупбан ччвурнан еринар | П. 37, 147-пи илчI. | 1 | |
50 | Диктант. Мирзайин мярхяр. | | 1 | |
51 | ГъалатIарин зиин ляхин | Текрар апIуб | 1 | |
52 | Гьерхбан ччвурнан еринар | П. 38, 148-пи илчI. | 1 | |
53 | Тяйинвалин ччвурнан еринар | П. 39, 150-пи илчI. | 1 | |
54 | Тяйин дару ва инкарвалин ччвурнан еринар | П. 40-50, 154-пи илчI. | 1 | |
55 | Ччвурнан еринар дюзди дикIуб | П. 41, 156-пи илчI. | 1 | |
56 | Ахтармиш апIбан диктант. Аьхю хъуркьувалар | | 1 | |
57 | ГъалатIарин зиин ляхин | 158-пи илчI. | 1 | |
58 | Глаголин уьмуми эгьемият | П. 42, 161-пи илчI. | 1 | |
59 | Глаголин асул жюре | П. 43, 163-пи илчI. | 1 | |
60 | УлдучIвру, улдудучIвру ва кьялан жюрейин глаголар | П. 44, 171-пи илчI. | 1 | |
61 | Глаголин гъурулуш | П. 45, 179-пи илчI. | 1 | |
62 | Глаголиъ класс ва кьадар улупру лишнар | П. 46, 183-пи илчI. | 1 | |
63 | Изложение. Нимкъар | | 1 | |
64 | Глаголин мураднан жюре | П. 47, 186-пи илчI. | 1 | |
65 | Ахтармиш апIбан диктант. Лику пIямпIюгъ. | | 1 | |
66 | ГъалатIарин зиин ляхин | | 1 | |
67 | Ккудушдар текрар апIуб | | 1 | |
68 | Ккудушдар текрар апIуб | | 1 | |
Диктантдиъ гафарин кьадар: 6-пи класс – 80 – 110 гаф