Сыныбы: 6 «А» биология
Тақырыбы:Жоғарысатыдағысаңырауқұлақтар.
Мақсаты: Жоғарысатыдағысаңырауқұлақтардыңқұрылысы, пайда-зияны, ерекшелігітуралыбілім беру.
Оқушылардыңбілім-білікдағдыларындамыту, логикалықойлауқабілетінжетілдіру, пәнгедегенқызығушылығынарттыру.
Оқушылардыадамгершіліктәрбиесінетәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Суреттер,тб.
Әдіс-тәсілдер: Сұхбат, әңгіме, кесте, тб.
Сабақтипі: жаңасабақ
Сабақбарысы:
Жаңасабақтытүсіндіру:
Қалпақшалысаңырауқөұлақтар: Оларқалпақтанжәнетүбіртектентұрады. Оны жемістіденесідейді.
Қалпақшаныңдиаметрі 0,2-0,5 смден 72 см гедейінжетеді.
Саңырауқұлақтыңжемістіденесібірінебірітығызұйысаорналасқанжіпшумақтантұрады. Қалпақшасындағыжіпшумағыекіқабатқұрайды. Үстіңгіқабатыжылтыр, түрлітүстіреңді, астыңғықабатытүтікшеліжәнеқатпарлы. Түтікшелісаңырауқұлақтардыңқалпақшасыныңастындамайдашұрықтарболады.
Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрықсаңырауқұлақтарыныңқалпақшасыныңастынғыбеттерітүбіртектеншоқталыптарағанқатпарларға толы екенінкөреміз. Мұндайсаңырауқұлақтарқатпарлысаңырауқұлақтардепаталады.
Көптегенқалпақшалысаңырауқұлақтарағаштамырыменселбесіп, микориза түзеді. Саңырауқұлақжіпшесіарқылыағаштыңтамырынайналақоршапалады. Екіағзаныңпайдалыселбесуін симбиоз дейді.
Қалпақшалысаңырауқұлақтар спора арқылыкөбейеді. Спораларыөтемайда, қалпақшасыныңастындапісіпжетіледі. Оларауатолқыныарқылыұшыптаралады. Қолайлыжағдайдаәрбірспораданжіпшелердамиды.
Жіпшелеріұзарып, тарамдалып, жіпшумаққаайналады.
Жіпшумақтарданжемістіденежетіледі.
Қорытынды:
Көпжасушалысаңырауқұлақтарқұрылысыныңерекшелігі.
Микориза деген не?
ЖеугеЖарамдысаңырауқұлақтардыбағалытағамдардыңқатарынақосады.
Оныңқұрамындағы 10-20 пайызқұрғақзатының 2-4 пайызынәруыз, 1 пайызы май болады. Жеугежарамдысаңырауқұлақтардың 100ге жуықтүрі бар. ЕртекөктемдеҚазақстандаақсаңырауқұлақтартопталыпөседі.
Арышқұлақтар-қарағайлы, шыршалыорманда, терекқұлақкөктеректіңтүбіндеөседі.
Арықтардыңшірігі мол жағасындажаскезіндежеугежарамдыкөңқұлақөседі. Жеугежарамайтынжалғантүлкіжемкәдімгітүлкіжмгеөтеұқсас. Улысаңырауқұлақтар-бозарамқұқлақ, сырттайқарағандақозықұйрыққаұқсас.
Сұржәнеқызылшыбынжұты ,көңлкеш, жалғантүбіртексаңырауқұлақтары-улы. Сұршыбынжұтысаңырауқұлағыныңқалпақшасыныңүстісұртүстіжәнеақдақты.
Жалғантүбіртексаңырауқұлағыныңқалпақшасыныңастыңғыжағықоюсарғылт-жасыл.
Бекіту:
Саңырауқұлақтардыңаты
Сыртқықұрылысы
Саңырауқұлақтардыңкөбеюсызбанұсқасы.
Үйге тапсырма: Тақырыпта оқу АӘБ тапсырмалары
Просмотр содержимого документа
«Саңырауқұлақтар»
Сыныбы: 6 «А» биология
Тақырыбы:Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтар.
Мақсаты: Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтардың құрылысы, пайда-зияны, ерекшелігі туралы білім беру.
Оқушылардың білім-білік дағдыларын дамыту, логикалық ойлау қабілетін жетілдіру, пәнге деген қызығушылығын арттыру.
Оқушыларды адамгершілік тәрбиесіне тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Суреттер,тб.
Әдіс-тәсілдер: Сұхбат, әңгіме, кесте, тб.
Сабақ типі: жаңа сабақ
Сабақ барысы:
Жаңа сабақты түсіндіру:
Қалпақшалы саңырауқөұлақтар: Олар қалпақтан және түбіртектен тұрады. Оны жемісті денесі дейді.
Қалпақшаның диаметрі 0,2-0,5 смден 72 см ге дейін жетеді.
Саңырауқұлақтың жемісті денесі біріне бірі тығыз ұйыса орналасқан жіп шумақтан тұрады. Қалпақшасындағы жіпшумағы екі қабат құрайды. Үстіңгі қабаты жылтыр, түрлі түсті реңді, астыңғы қабаты түтікшелі және қатпарлы. Түтікшелі саңырауқұлақтардың қалпақшасының астында майда шұрықтар болады.
Арышқұлақ, түлкіжем, қозықұйрық саңырауқұлақтарының қалпақшасының астынғы беттері түбіртектен шоқталып тараған қатпарларға толы екенін көреміз. Мұндай саңырауқұлақтар қатпарлы саңырауқұлақтар деп аталады.
Көптеген қалпақшалы саңырауқұлақтар ағаш тамырымен селбесіп, микориза түзеді. Саңырауқұлақ жіпшесі арқылы ағаштың тамырын айнала қоршап алады. Екі ағзаның пайдалы селбесуін симбиоз дейді.
Қалпақшалы саңырауқұлақтар спора арқылы көбейеді. Споралары өте майда, қалпақшасының астында пісіп жетіледі. Олар ауа толқыны арқылы ұшып таралады. Қолайлы жағдайда әрбір спорадан жіпшелер дамиды.
Жіпшелері ұзарып, тарамдалып, жіпшумаққа айналады.
Жіпшумақтардан жемісті дене жетіледі.
Қорытынды:
Көпжасушалы саңырауқұлақтар құрылысының ерекшелігі.
Микориза деген не?
Жеуге Жарамды саңырауқұлақтарды бағалы тағамдардың қатарына қосады.
Оның құрамындағы 10-20 пайыз құрғақ затының 2-4 пайызы нәруыз, 1 пайызы май болады. Жеуге жарамды саңырауқұлақтардың 100ге жуық түрі бар. Ерте көктемде Қазақстанда ақ саңырауқұлақтар топталып өседі.
Арышқұлақтар-қарағайлы, шыршалы орманда, терекқұлақ көктеректің түбінде өседі.
Арықтардың шірігі мол жағасында жас кезінде жеуге жарамды көңқұлақ өседі. Жеуге жарамайтын жалған түлкіжем кәдімгі түлкіжмге өте ұқсас. Улы саңырауқұлақтар-бозарамқұқлақ, сырттай қарағанда қозықұйрыққа ұқсас.
Сұр және қызыл шыбынжұты , көңлкеш, жалған түбіртек саңырауқұлақтары-улы. Сұр шыбынжұты саңырауқұлағының қалпақшасының үсті сұр түсті және ақ дақты.
Жалған түбіртек саңырауқұлағының қалпақшасының астыңғы жағы қою сарғылт-жасыл.
Бекіту:
Саңырауқұлақтардың аты
Сыртқы құрылысы
Саңырауқұлақтардың көбею сызбанұсқасы.
Үйге тапсырма: Тақырыпта оқу АӘБ тапсырмалары
463
103 933 
