Саба?ты? та?ырыбы: Сын есім
Сынып: 7
П?ні: ?аза? тілі
Ма?саты:
1) Білімділік: Сын есім туралы т?сінік беру.
2) Дамытушылы?: Сын есімні? т?рлерін ?зіне т?н белгілерін білу, с?йлем талдау?а, т?селдіру, ойлау, есте са?тау ?абілеттерін дамыту. П?нге ?ызы?ушылы?тарын арттыру.
3) Т?рбиелік: Мейірімділікке, адамгершілікке, ?згелерді? ойын, пікірін сыйлау?а, ??рметтеуге, отанс?йгіштікке т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: Схема, кеспе?а?аз, семантикалы? карта.
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?.
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіру, талдау, д?лелдеу.
П?наралы? байланыс: ?дебиет, математика.
Жа?а технология: Сатылай кешенді талдау.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
а) с?ра?-жауап
1. Зат есім дегеніміз не?
2. Зат есімні? жасалуы?
3. Деректі зат есімдер, дерексіз зат есімдер?
?) Берілген тапсырмадан: дара зат есімдер, дерексіз зат есімні? жалпы ж?не жал?ы екенін тауып айту.
?з атын буын?а б?лу. Дыбысты? талдау.
Сергіту с?ті.
ІІІ. Жа?а саба?: Ма?сатын, міндетімен таныстыру.
Эпиграф: «Ана тілі? алпыс тілге татиды.».
О?ушылар?а д?птерлерін аштырып, б?гінгі к?нді, айды саба?ты? та?ырыбын та?та?а жазып, д?птерлеріне жазу міндеттеледі.
а) с?ра?-жауап
1. Зат есім дегеніміз не?
2. Зат есімні? жасалуы?
3. деректі зат есімдер, дерексіз зат есімдер?
?) Берілген тапсырмадан:дара зат есім, к?рделі зат есімні? жалпы ж?не жал?ы екенін тауып айту.
?з атын буын?а б?лу. Дыбысты? талдау.
Сергіту с?ті..
ІІІ. Жа?а саба?: Ма?сатын, міндетін таныстыру.
Эпиграф: «Ана тілі? алпыс тілге татиды»
О?ушыларды? д?птерлерін аштырып, б?гінгі к?нді, айды саба?ты? та?ырыбын та?та?а жазып, д?птерлеріне жазу міндеттеледі.
а) Жа?а саба?. Схема ар?ылы т?сіндіріліп ?тіледі. Сын есім туралы т?сінік. Сын есім дегеніміз-?андай? ?ай? Деген с?ра?тар?а жауап беріп, затты?, н?рсені?, ??былысты?, деректі, дерексіз ??ымдарды? сыны?, сапасын, т?р-т?сін, к?лемін т.б. сынды?, сапалы? ?асиетін білдіретін с?з табы.
Сынын:
|
Аласа
|
К?лемін:
|
?лкен, ке?
|
Мысалы:
Салма?ты?
|
Ауыр
|
Сапасын
|
Мы?ты, сара?
|
Д?мін
|
Т?тті,ащы
|
Мезгіл-мекенге
|
??мды дала
|
?атысты
|
Сусыз, арна, балалы ?й
|
|
|
І. ?зіндік ж?мыс: Жа?а саба?ты пысы?тау.
?р о?ушы жеке тапсырма орындайды.
ІІ. Ойлан тап: Павлодар облысыны? 75 жылды?ына байланысты.
1. О?ушылар елімізге ?атысты 15 сын есім с?з ойлап айту.
2.
3. ?р о?ушы ?з есіміні? ал?аш?ы дыбысына байланысты сын есімдер тауып айту.
(Затты? т?рін-т?сін білдіру, ?зіне т?н белгілер айтып отыру).
4. Та?тамен ж?мыс. О?улы? бойынша тапсырма орындау: о?ып шы?ып ?ле? жолдарында?ы сын есімдерді табы?дар. Ма?ыналы белгілерін ажырату.
5. Сатылай кешенді талдау. Жатты?уда?ы сын есімні? біреуіне сатылай кешенді талдау жасау. О?улы? бойынша.
6. «А?мола» с?зін септеу.
7. Терме диктант: Мына ма?ал-м?телдерден сын есімдерді теріп жазу.
1. Шапша? ж?ргенге ша? ж??пас.
2. А?ылды кісі ісіне сенеді.
?лсіз кісі к?шіне сенеді.
3. ?лсіз адам с?ріншек.
4. ?жет адам ?лімді же?еді..
5. Білекті бірдіжы?ады,
Білімді адам мы?ды жы?ады.
7. Сергіту с?ті.
1.?атыгез, адал, к?шті, к?рі с?здеріні? синонимдерін табу.
2. Аласа–
?зын–
Жылы–
Жаман–
С?здеріні? антонимдерін табу. С?йлем ??растыру.
8. Ауызша: ?Р р?міздеріне 20 жыл та?ырып бойынша м?тін ??растыру, м?тінде сын есім болу керек.
Семантикалы? карта
Сын есім
|
С?ра?тары
|
Т?л?асына ?арай
|
??рылысына ?арай
|
Негізгі сын есім
|
Туынды сын есім
|
Ма?ынасына ?арай
|
|
|
|
|
|
|
|
Семантикалы? карта
Затты? т?рін, т?сін білдіретін сын есім
|
Затты? к?лемін
|
Затты? аума?ын
|
Затты? салма?ы
|
Затты? сапасын
|
Затты? д?мін, иісін
|
Зат?а, ?имыл іс-?рекетке, мезгіл-мекенге ?атысты сын есім
|
|
|
|
|
|
|
|
9. С?ра?-жауап ар?ылы саба?ты бекіту. Сонымен затты?, н?рсені?, ??былысты?, деректі, дерексіз ??ымдарды? сынын, сапасын, т?рін-т?сін, к?лемін т.б. сынды?, сапалы? ?асиетін білдіретін с?з табын не дейміз?
?йге тапсырма:
1.Б?йы?ы, ашы?, ?айырымды, бойша?, ашуша?, бай?а?ыш, ойлы к?зді, салма?ты, жа?сы о?иды, саба?, жолдас, к?мек. Тірек с?здерін пайдаланып сыныптастары?ны? біреуіне мінездеме жазу.
2.?з аналары? туралы ша?ын ??гімеа жазу.
Ба?алау.
Просмотр содержимого документа
«сын есім 5 сынып ашы? саба?»
Сабақтың тақырыбы: Ақиық ақын Мұқағали Мақатаев
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік:
Оқушыларға қазақтың ақиық ақыны Мұқағали Мақататаевтың өмірі мен шығармашылық жолымен таныстыру.
2. Дамытушылық:
Мұқағали туралы мәлімет бере отырып, ақынның шығармашылығын оқушыларға терең меңгерту,мәнерлеп оқу дағдыларын жетілдіру.
3. Тәрбиелік:
Ақын өлеңдері арқылы оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеу.
Сабақ түрі: жаңа білімді меңгерту
Әдістері: баяндау,түсіндіру,мәнерлеп оқу,талдау,сұрақ-жауап,пікірлесу.
Сабақтың көрнекілігі: электронды оқулық, ақын портреті,журналдар,кітаптар,буклет,сызба кестелер,суреттер.
Сабақ барысы: I Ұйымдастыру кезеңі:
а)Сынып тазалығына көңіл бөлу.
ә)Сәлемдесу. Түгендеу.
б)Назарларын сабаққа аударту.
II Жаңа сабақ
Сабақтың мақсатын баяндау.
Сабақтың эпиграфымен таныстыру.
Егін салдым,
Мал бақтым,
Тас қаладым.
Сағынам да,
Жұртты да басқарамын.
Жылағам да,
Жабырқап,пәс қаламын,
Жырды бірақ,
Жырды мен тастамадым,
Жырдан бөлек,
Қалмады менің басқа амалым.
а)Электронды оқулықты пайдаланып,үнтаспаны тыңдату.
ә) Презентацияны көрсету.
б) Оқушылардың дайындап келген баяндамасын оқыту.
III «Поэзия сәті» Мұқағали өлеңдерінен үнтаспаға жазылған үзінділерді тыңдату.
Өлеңдерін жатқа білетін оқушыларды ортаға шақырамыз.
«Туған жерге», «Үш бақытым», «Қара өлең», «Хат», «Поэзия» т.б.
IV «Туған жерге» атты өлеңін мәнерлеп оқыту.
Таныс өлке,
Таныс аймақ,
Таныс маң.
Анау жерде-құрбылармен алысқам,
Анау жерде-құрбы жанмен табысқам.
Алба-жұлба ақша бұлттар жарысқан.
Таулар әне,ұйықтап кеткен данышпан.
Жолдар анау шұбатылып шаңы ұшқан.
Таныс өлке,таныс аймақ,таныс маң.
Шабындықтар,
Егістіктер,
Тоғайлар.
Төбелердің төбесінде- көк айдар.
Ақ сағыммен араласып,аулаққа,
Сағым болып бара жатыр көп ойлар.
Өлеңді талдау сұрақтары:
-Өлең тақырыбы?
-Өлеңде не суреттеледі?
-Қандай сөздер жиі қолданылады?
-Ақын туған жерінің табиғатын қалай суреттеген?
-Өлең жолдарынан сын есімдерді табыңдар?
V «Менің туған жерім» тақырыбына шағын шығарма жазу.
VI Мұқағали Мақатаев өлеңдерінен ән шашу. Ақын өлеңдеріне жазылған әндерді талдай отырып,шолу жасау.
VII Сабақты бекіту
Дидактикалық материалдармен жұмыс жүргізу.
№1 қима қағаз
1.Өлеңді мәнерлеп оқы. Сын есімді тап.
Естелік
Жазылар естеліктер мен туралы,
Біреулер жан еді деп өр тұлғалы.
Біреулер тұлпар еді дер мүмкін,
Бүтінделмей кеткен бір ер тұрманы
Қулары таудың қызыл түлкісі дер
Момындар біздің үйдің кірпіші дер
Мәңгілікке өзіммен ала кетем,
Менің нәзік жанымды кім түсінер!
Сұрақ-жауап арқылы білімдерін пысықтау
-М.Мақатаев кім?
-Қашан,қай жерде дүниеге келген?
-Әкесінің аты?
-Анасының аты?
-Атақты жайлаудың аты?
-Ақынның балалық шағы жайлы әңгімеле?
-Ақын өлеңдерін ата?
-Ақын поэмаларын ата?
-Қандай өлеңдерін жатқа білесіңдер?
Қорытынды
З.Серікқалиев:
«Мұқағали мұрасы,маржан поэзиясы-болашақ ұрпақтардың да еншісі,қастерлеп-қадірлейтін қазынасы»
Ә.Кекілбаев:
«М.Мақатаев-адамдар арасындағы, өмірдегі,
табиғаттағы жарастық пен келісімнің жыршысы.
Оның өлеңдері туған ауылының табиғатына,достарына,әжесіне,жарына,балаларына,махаббатына арналған»
Оқушылардың білімін бағалау
Үй тапсырмасы
«Туған жерге» өлеңін жаттау