"Татарча да яхшы бел..."

Внеклассное мероприятие

«Татарча да яхшы бел…»

Әзерләделәр: Гайсина Р.С.

Фазлиева Л.Г

1 нче алып баручы. Татарча да яхшы бел,

                                  Русча да яхшы бел.

                                  Икесе дә безнең өчен,

                                  Иң кирәкле, затлы тел.

2 нче алып баручы. Дөньяда иң – иң матур ил –

                                    Ул минем туган илем.

                                    Дөньяда иң – иң матур тел –

                                    Ул минем туган телем.

1 нче укучы. Әни кебек газиз күреп,

                     “Туган тел” дип җан атып

                      Яшик әле дөньясында

                     Туган телне яратып.      

2 нче укучы.   “Заман миңа “ югарыга мен” дип,

                       Ике канат биреп үстерде.

                       Канатымның берсе – татар теле,

                     Икенчесе – бөек рус теле...”

1 нче алып баручы. Күбегез өчен туган тел – рус теле. Без сезнең белән татар телен өйрәнәбез,чөнки Татарстанда яшибез. Татарстанда ике дәүләт теле бар: татар теле һәм рус теле.                                                                                                                                                                              

Один из постулатов древности гласит: «Врата мудрости никогда не бывают закрытыми». Изучая родной язык, (а у нас в республике, это государственные языки –русский, татарский, а  для других национальностей – это чувашский, марийский, мордовский и другие языки), вам, возможно, удастся  чуть пошире распахнуть эту таинственную дверь мудрости  

Сегодня все наречия планеты

Идут единой поступью под марш,

Неся в себе культуру милой речи,

И уникальность среди равных масс.

Родной язык - богатое наследство,

Пришедшее из глубины веков.

Ты отражаешь мысли человека,

Ты помогаешь выразить  любовь,

Ты создаешь из букв стихотворенья.

Храня в запасах сотни тысяч слов,

Спустившееся к нам благословенье –

Родной язык, проникший в нашу кровь.

                       Магнитофон язмасында Татарстан һәм Рәсәй гимны яңгырый.

3 нче укучы.      “Мне два крыла вручила не природа,

                        На них парю я каждый час и миг.

                        Одно – язык татарского народа,

                       Второе – русский пламенный язык.”

4 нче укучы.     Татарчасы – туган тел,

                        Безгә газиз булган тел.

                        Атаң – анаң, әби – бабаң

                        Сине сөя торган тел.

5 нче укучы.     Бу телдә рух байлыгың

                        Һәм йөрәк кайнарлыгың,

                        Җырлаган бу телдә безгә

                        Сөекле Тукай моңын.”

6 нчы укучы.     Тел кешене дус итә,

                         Бер – беренә беркетә.

                         Бел, балам, син рус телен

                         Һәм онытма үз телең!

2 нче алып баручы: туган тел. Һәркем өчен дә газиз сүз бу. Чөнки иң кадерле, бернәрсә белән дә алыштырылмый торган “әни”, “әти”,”әби”, “бабай” сүзләрен башлап туган телдә әйтәбез Шагыйрьләребезнең матур-матур шигырьләрен ятлап, әле дә куанабыз.

“Туган телем” җыры башкарыла. (Э. Мөэминова сүз., М.Минһаҗев көе)

1 нче алып баручы. Һәр халыкның туган теле – аның мәдәнияте, тарихи көзгесе. Шуңа да телебез сафлыгы, матурлыгы, аһәңлелеге өчен барыбызга да армый-талмый көрәшергә, эшләргә кирәк.

2 нче алып баручы. Наш родной язык как хлебосольный хозяин радушно распахивает двери перед языками других национальностей, обогащаясь в свою очередь словами и выражениями. Ничто на свете не связано с человеком так прочно как язык. Нет на свете лучше средства общения. Чем лучше ты владеешь родным языком, а также другими языками, тем больше у тебя права  называться человеком.

                                                Татар биюе башкарыла.

7 нче укучы. Үз телемдә шигырь укыйм,

                     Үз телемдә сөйли алам.

                     Туган җирем – Татарстан,

                     Мин дә синең балаң.

       “Туган як” җыры башкарыла. (Р.Корбанов сүз., М.Минһаҗев көе)

8 нчы укучы. Родной язык. Он впитан  с молоком.

                      Звучит как музыка, нам сердце услаждая

                      В международный день родного языка

                      На языке родном тебе мы пожелаем:

                     Люби язык, храни на день и на века!

                     Не забывай мелодию родного языка.

1 нче алып баручы.

Без – татарлар!

Татар исемен без

Горур йөртә торган бер халык.

Без – татарлар!

Шулай диеп белә

Безне бөтен дөнья илләре.

2 нче алып баручы. Тел турында бик күп мәкальләр һәм әйтемнәр бар. Сез тел турында нинди мәкальләр һәм әйтемнәр беләсез?

Укучылар бер-бер артлы мәкальләр һәм әйтемнәр әйтәләр.

.

Хор : Туган тел ул.

Бездән соң да

                                       Яшәр өчен туган тел.

                                      Бүгенгедән киләчәккә

                                      Дәшәр өчен туган тел.

            “Туган тел” җыры башкарыла (Р.Корбанов сүз., М.Минһаҗев көе)

Авыз күрке – тел, ... (тел күрке сүз.)

Бауның озыны, ... (сүзнең кыскасы яхшы)

Әйткән сүз - ... (аткан ук)

Яхшы сүз – җан азыгы, ... (яман сүз – баш казыгы)

Картларның сүзен ... (янчыкка җый)

Сөйдергән дә тел, ... (көйдергән дә тел)

Авыздагы сүзгә син хуҗа, ... (авыздан чыккач җил хуҗа)

Алып баручы. Бүгенге кичәбезне шуның белән тәмамлыйбыз. Татар телен яратыгыз, шул телдә аралашыгыз, бер-берегез белән дус яшәгез.

Сау булыгыз! Киләсе очрашуларга кадәр.