МҚКК «Ақбота» бөбектер бақшасы
Мерекелік ертеңгілік
«Ертегілер еліне Жаңа жылдық саяхат»
Ортаңғы «А» тобы
Тәрбиешілер: Қожанова М.Е.
Абеуова А.Қ.
2012-2013 оқу жылы
«Ертегілер еліне Жаңа жылдық саяхат»
Балалар музыка әуенімен залға кіріп, өз орындарына жайғасады. Шырша жанып тұрған жоқ. Залдың ортасында тор басқан сандық тұр. Сандықтың жанында ақылды Василиса мен ақымақ Иванушка, екеулерінің көңіл-күйлері жоқ, алаңдап отырады.
Василиса: Сәлеметсіңдер ме, балалар?! Қараңдаршы, бізді қандай қайғы басқанын.
Иванушка: Аяз ата сендерге сандық толы сыйлықтар дайындап, қонақтарды қуантқысы келген. Ал, біз оны сақтай алмадық.
Василиса: Қатыгез Чудо-Юдо сандықты 5 құлыппен құлыптап, сиқырлы тормен жауып кетті. Қатыгез сиқыршы, балалардың мәз болып, қуанғанын қаламайды. Оны қара жүрегіне барлық жерде қайғы, мұң, көздің жасы болса болды.
Иванушка: Енді бізде мереке болмайды, өйткені сыйлық жоқ. Қандай ол мереке сыйлықсыз?
Василиса: Тоқта, Иванушка! Алдын ала балаларды қорқытпа. Алдымен бар мүмкіндікті көріп, барып қана еңсемізді түсіруге болады.
Иванушка: Сені бекерден бекер ақылды Василиса деп айтпаған, ал енді сандықты сиқырдан ашуға көмектес.
Василиса: Мен ойлаймын, ешқандай құлып кілтсіз болмайды деп.
Иванушка: Оларды қайдан іздейміз? Чудо-Юдо оны барлық сиқырлы орманға тығып тастаған шығар. Не болмаса өзінің зұлым достарына берген шығар.
Василиса: Ал мен ойлаймын, бос тұрмай кілтті іздеуге жолға шығу керек.
Иванушка: Василиса сен дұрыс айтасың. Бізді алыс жолдар мен тартысты тапсырмалар күтіп тұр. Ал, сендер, балалар бізбен бірге сиқырланған сандықтың кілттерін іздеуге шығасыңдар ма?
Балаалар: Иә!
Василиса: Сендер қиындықтан қорқып, зұлым күштерден қашып кетпейсіңдер ме?
Балалар: Жоқ!
Иванушка: Ой, жарайсыңдар! Барлығымыз, кеттік!
Василиса: Асықпа, Иванушка, бізге жолдың қиын болмасы үшін, әдемі ән керек. Балалар, сендер сондай ән білесіңдер ме?
Балалар: Иә!
Василиса: Ал, онда кеттік!
Ән: «Орманда шырша туыпты»
Василиса: Міне, бізде жеттік (орындарына отырады). Тауық аяқты үй пайда болады.
Иванушка: Кімнің үйі екенін білесіңдер ме? Дұрыс, Жалмауыз-кемпір мұнда тұрады. Қане, үйдің есігін қағайық:
Тук-тук! «Кіруге бола ма?»
Жалмауыз-кемпір (үйдің артынан шығады): Кір, батыл адам.
Василиса: Сәлеметсіз бе, әже!
Жалмауыз-кемпір: Сәлеметсіңдер ме, сәлеметсіңдер ме?! Не жүріс бұл, жұмыстан қашып келесіңдер ме, әлде жұмыс іздеп келесіңдер ме?
Иванушка: Біз сиқырланған сандықтың кілтін іздеп жүрміз. Бізге көмектесе аласың ба?
Жалмауыз-кемпір: А-а-а. Сендер сиқырдан алғыларың келе ме? Ал, ол қиын жұмыс. Оған, сендердің ақыл-ойларың жете ме?
Василиса: Ал, сіз әже бізді сынап көріңіз, біз тырып көреміз. Қалай, балалар, тырысып көреміз бе?
Балалар: Иә!
Жалмауыз-кемпір: Мен сендерді сынағым келеді. Менің жұмбақтарым бар, ой қандай?! Тыңдаңдар!
Қолы жоқ, сурет салады.
Тісі жоқ, тістеп алады. (Аяз)
Қанаты жоқ ұшады,
Аяғы жоқ желеді,
Аузы жоқ ұлиды. (Боран)
Жалмауыз-кемпір: Үйім менің мені ұятқа қалдырма, жұмбақ жасыр.
Көктен түсіп көбейді,
Ұқсайды өзі шекерге.
Бірақ ешкім жемейді,
Жерде жатыр бекерге.
Ол не? (Қар)
Василиса: Әже, сіздің барлық жұмбақтарыңызды шештік.
Жалмауыз-кемпір: Көріп тұрмын, балалар ақылды екен. Ал, сендер билей аласыңдар ма?
Би: «Өзбек»
Бірге соғып бар әлемнің сағаттары,
Он екіні күтер, қалмай, тағаттары,- Қуат
Ғасырдың он үшінші жылы келді,
Құстай ұшып, қырау шалған қанаттары!
Кел, жаңа жыл, жаңа жыл
Қарсы аламыз біз сені Радима
Ақ көңілмен, ақ пейілмен
Баршамыздың төрінде .
Мәз болып, жиналып көп бала,
Бір-бірін құшақтап топтала,
Ойыншық іліп жүр шыршаға, Ерали
Неткен көп ойыншық мұншама.
Дайын тұр тақпақ пен әніміз,
Әрдайым құлпырсын сәніміз
Жаңа жылым – әсемсің,
Гүл өндірер түзге де. Сабина
Әр сәті Бақ әкелсің,
Достар, достар бізге де!
Жаңа жылым жол болсын
Басқан қадам оң болсын Абылай
Төрлет, төрлет жаңа жыл
Бізге құтты жыл болсын !
Жалмауыз-кемпір: Ой, мені қуанттыңдар! Көп болды менің бұлай билемегеніме. Мұндай балаларға, қалай көмектеспеске. Міне, кілт, алыңдар!
Василиса: Рахмет саған, әже! Айтып жіберші, Чудо-Юдо қалған құлыптарының кілттерін қайда тығып қойғанын?
Жалмауыз-кемпір: Ой, білмеймін, білмеймін. Мен алай да сендерге кілт бердім. Егер, Чудо-Юдо біліп қойса, маған қиын болады. Су перісіне, барып көріңдер, мүмкін ол көмектесіп қалар. (жалмауыз-кемпір кетеді) Сау болыңдар!
Барлығы: Сау болыңыз!
Василиса: Назар салыңдар, балалар, дайындаламыз, көлдің терең тұңғиығына , су патшалығына түсеміз. Көзімізді жұмамыз, терең демаламыз, кіреміз. (музыка әуені естіледі)
Су перісінің әні.
Су перісі: Ой, сендер маған келдіңдер ме?
Василиса: Иә, сізге!
Су перісі: Ой, қандай жақсы. (қайтадан әндетеді):
Мен су перісімін, су перісімін,
Менімен біреу сөйлессе ғой,
Әйтпесе, менің достарым-
Бақа-шаяндар.
Фу, қандай жиіркенішті!
Василиса: Міне, біз сізбен сөйлескіміз келеді.
Су перісі: Қалай күшті. Жалғыздықтан қалай шаршадым, білсеңдер ғой. Қане, менімен бірге билеңдер.
Иванушка: Негізінде біз асығып турмыз және біз....
Су перісі: Тындағымда келмейді! Шенберге тұрындар! ( шенберге тұрып барлығы билейді)
Би: «Шығыс биі»
Құтты болсын Жаңа жыл, барша қауым,
Құтқа орансын кең байтақ дархан елім. Мұса
Қазақтың пейіліне тарту етсін,
Табиғат ашық аспан, таң шапағын!
Достар, достар!
Тағы да бір жыл жаңа
Қадам басты, ұрлана да нұрлана Ангелина
Жүректерде лүпілдейді жас үміт.
Ашылады – шашылады бүр жаңа
Сәлем беріп сіздерге
Бар өнерді саламыз Қасым
Өнерлі бала бар деп
Әлемге жар саламыз
Басталарда жаңа әлем,
Құйылады жаңа нұр. Инабат
Жүрекке арман бөлеген,
Қош келіпсіз, жаңа жыл!
Жаңа жылға арналады жаңа жыр
Жаңа жылда шақырады бар өмір Әділ
Бақыт болып жаңа жылым келді ғой
Құтты болсын, құтты болсын Жаңа жыл
Василиса: Ата,біз сізден сұрайық дегенбіз,сізде сыйқырлы кілт бар ма?
Су перісі: Мына кілт емаспа?( қалтасынан гайкалы кілт алып көрсет)
Иванушка:Жоқ, бұл кілт емес.
Су перісі: Ойбай,есімнен шығып кетті мына кілт пе?
Василиса: Иа, осы рахмет сізге!
Иванушка: Басқа кілттерді қайдан тауып алуға болатының білетін шығарсыз?
Су перісі: Білмейтін нәрсені білмеймін. Сиқырлы теңіз жаққа барыңыздар, сол жақта Мысық Баюн өмір сүреді. Егер ол сендерді ұйықтатып тастамаса, ол мүмкін көмектеседі.
Василиса: Сау болыңыз, су перісі?! Рахмет!
(Су перісі музыка әуенімен шығып кетеді)
Василиса: Кеттік, балалар, Лукоморға барайық.
(Музыкамен орындарына отырады)
Мысық Баюн кіреді. Ұйықтап қалады.
(түсінде әндетіп жатады)
Мысық Баюн: «Әлди-әлди-әлди, шетке ұйықтама» және «Менің жарама тұз сеппе, ол әлі ауырады...»
Василиса: Құрметті Мысық!
Мысық Баюн: Маған бөгет жасамаңдар, мен әнді есіме түсіріп жатырмын. Бірінші жолын білемін, ал екінші жолы есімде жоқ.
Иванушка: Көңілінді түсірме, Мысық Баюн, біз саған көмектесеміз! Рас па, балалар? Сен әнді баста, біз қостаймыз.
Мысық Баюн: Ой, сендердің қолдарынан ол келе ме? Қане, мына әнді айтып көрейікші: «Борандатып, аққарлатып аяз ата келеді»
(Балалар бірінші жолын жалғастырады)
Мысық Баюн: Қалай күшті шығады. Ал, енді, мынаны еске түсірейікші: «Кішкентай шырша...»
(Балалар бірінші жолын жалғастырады)
Зеңгір көкте жұлдыз болып жанайын,
Ай жүзіндей айшықтанып, арайың. Т.Аяжан
Жанға шуақ, бойға қуат әкелген.
Жаңа жылың құтты болсын ағайын.
Әдемілеп біз ілген
Ойыншықтар тізілген Славик
Қандай әсем шыршамыз.
Ән шырқайық баршамыз.
Шырша қандай керемет,
Ойыншықтар ілінген. Зере
Жымың қағып шамдары,
Бүкіл қызық тірілген
Аспан жерге төгеді
Ақ күмісін уыстап Фархат
Жаңа жылда келеді
Бізге қарай жылыстап
Өлең де әзір, ән әзір,
Ойын да әзір, бәрі әзір. Елнара
Кел, Жаңа жыл, біздерге,
Кел, Жаңа жыл, Жаңа жыл!
Мысық Баюн: Бүгін менде мереке. Ұмытып кете жаздадым ғой, сендер орманда неғып жүрсіңдер?
Василиса: Біз сиқырланған сандықтың кілттерін іздеп жүрміз. Оларсыз біз Жаңа Жыл мерекесін бастай алмаймыз.
Мысық Баюн: Мен, білдім ғой, кілттердің қайда екенін. Білдім! Ұмытып қалдым... Есіме түсіре алмаймын.
Василиса, Иванушка және балалар: Енді есіне түсірші!Өтінеміз.
Мысық Баюн: Есіме түсіре алмаймын...Ой, жоқ, есіме түскен сияқты. (кілтті береді).
Мысыққа рахмет айтып, қоштасады. Мысық Баюн кетеді.
Василиса: Енді тағы да жолға шығайық.
Залда жарық өшеді. Музыка дабылы естіледі.
Василиса: Абайлаңдар, балалар, біз Кащей Бессмертныйдың сарайында сияқтымыз.
Кащей: Иә, сен қателескен жоқсың. Бұл менің сарайым – Кащея Бессмертного! Сендерді мұнда қатер күтіп тұр(атпен кіреді).
Иванушка: Сенде қандай өш, Кащей Бесссмертный?
Кащей: Маған адамдардың иістерін жақтыртпаймын. Тез маған жауап беріңдер, маған не үшін келдіңдер?
Василиса: Чудо-Юдо сандықты сиқырлап тастады, Жаңа Жылға Аяз ата балаларға сыйлық дайындап кеткен. Сенде сиқырлы кілт бар ма?
Кащей: Ха-ха-ха... Мен ол Чудо-Юдоның орнына сандықты сиқырлап тастаған. Егер менде кілт болса мен сендерге ешқашан бермеймін! Сендерге сыйлық болмайды.
Иванушка: (алдыға қадам басып) Кілтті бер, әйтпесе, өкінесің!
Кащей: Бұл кім мені қорқытпақ болған?
(Иванушкаға келіп)
Менің жолыма кесе көлденен тұрған кім?
Василиса көмекке Иванушканың жанына мықты, қайсар балаларды шақырады.
Кащей: Қане, жолымнан былай тұр. Қазір шынымен де қатты ашуланамын, содан кейін сендерге жаман болады. Үшке дейін санаймын! Бір! Е-к-і!...
(Бір кезде қатты дабыл қағылады. Залға Аяз ата мен Ақшақар кіреді).
Аяз ата: Кащей, сен неге менің достарымды ренжітесің? Олар кішкентай болса да, мықты. Кащей одан да кел екеуміз күшімізбен сынасайық. Мен бұрыннан сенімен сынасқым келген, екеуміз бір ертегіде кездесе алмадық.
Кащей: Ал, Аяз ата сенімен күресуге болады. (арқан тартысады)
Аяз ата: Ал енді Кащей кілтті бересің бе?
Кащей: Бермеймін! (алға басады)
Аяз ата: Ал, енді өзің біл. (үрлей бастайды)
Ақшақар, балалар маған көмектесіңдер!(барлығы үрлейді)
Кащей: О-о-о, мені кешіріңдер, аяңдар...Үрлемеңдер!!! Кілтті сендерге беремін.
Аяз ата: Осы ма? (кілтті алады). Ал енді кет, жанын барында!
(Кащей атқа мініп, кетіп қалады.)
Аяз ата: Сәлеметсіңдер ме, балаларым!
Балаларым балғыным,
Өмір гүлі шалғыным
Тілегенім жыл бойғы
Сендердің денсаулығың.
Ақшақар: Жасыл шырша жамылған,
Асыл моншақ тағылған
Келді сұлу шыршамыз
Көптен күтіп сағынған.
Василиса: Аяз ата, ал біздің шыршамыздың шамы жанбай тұр.
Ақшақар: Мейірімді ата, тезірек балаларға шыршаның шамын жақшы.
Ән: «Шырша шамын жағайық»
Аяз ата: Ал, қанекей, шырша, күлімде!
Аяз-ата: Балалар, барлықтарың өнерлі екенсіңдер! Рахмет сендерге балаларым!
Ақшақар: Аяз ата, балаларға ойын ойлап тапшы.
Аяз-ата: Олай болса шармен ойын ойнайық.
(шармен ойын ойналады)
Василиса: Аяз ата! Біз ұмытып кеттік, сандықтың бір кілті жоқ.
Иванушка: Бізде сандықтың соңғы кілті жоқ.
Ақшақар: Иә, сосын сиқырлы торды ашу керек. Балалар жаңа жылдық силықтарсыз қала ма?
Аяз-ата: Қайғырмаңдар! Мен сендерге құпияны айтамын. Егер Жаңа жылда сиқырлы құлыптарды ашсақ, Чудо-Юдо жоғалып кетеді. Төрт кілтті таптыңдар, ал бесіншісі жұмбақ. Егер барлықтарың бірге мына сөзді айтсаңдар:
«Жаңа жылдарыңмен құттықтаймыз бәріңді,
Тілейміз біз сіздерге тек қуаныш, шат күлкі!»
Сиқырлы тор жоғалып кетеді. Барлығы бірге Аяз атаның сөзін қайталайды. Сандық ашылады.
Аяз ата: Ал, қане балалар маған дайындап келген тақпақтарын бар ма?
(Балалар тақпақтарын айтады)
Жасыл желек жамылған
Асыл моншақ тағылған
Міне, сұлу шыршамыз
Көптен күтіп сағынған Нузар
Кел, балалар келіңдер
Тамашалап, көріңдер!
Қала нұр, дала нұр
Құтты болсын жаңа жыл!
Шырша шамын жағайық
Жаңа жыл тойын ашайық!
Қыс келді, қыс келді алыстан
Боранмен, желменен жарысқан Аружан
Шаңғы мен конькиді киіп-ап
Көңілді балалар жарысқан
Жүзімізде күлкі ойнап
Естіледі әніміз
Жаңа жылды қарсы алып Б. Аяжан
Би билейміз бәріміз
Тамаша, тамаша
Шыршамыз тұр жараса Гаухар
Бағында әсем жұлдызы
Көз тоймаса қараса!
Аппақ тонға оранып,
Базарлықты мол алып. Мадина
Келді алыс сапардан,
Аяз ата оралып.
Тілеймін мен бар әлемге
Дос көп болсын жаңа-жыл Аслан
Әке-ана, ата-әже
Құтты болсын жаңа жыл
Василиса: Ал, қанекей балалар
Жаңа жылды тойлайық
Аяз атаға ән салып, би билеп,
Көтерейік көңілді.
Би: «Санта-клаус»
Ақшақар: Сендердің өмірлеріңде қуаныш пен күлкі болсын.
Көрікті шыршамыз,
Шамдары самғаған
Көңілді ұлпамыз
Көп билеп бұралған
Бар өнерге салайық,
Келді міне Жаңа жыл
Шырша тойын тойлайық.
Барлық кейіпкерлер: Жаңа жылдарыңызбен, Жаңа жылдарыңызбен!
Барлықтарыңызды құттықтаймыз, құттықтаймыз!
Аяз ата: Келесі жылы кездескенше сау болыңыздар! Мені тосыңдар, мен келемін.
2 889
16 684 
