Муниципальное казённое общеобразовательное учреждение
«Каякентская средняя общеобразовательная школа № 3»
Конспект урока
Класс: 9
Предмет: родной язык
Тема: «Бир нече иерчен гесеклери булангъы къошма жумлалар»
Образовательная технология: развивающая технология, здоровьесберегающиие технологии, игровые технологии.
Учитель: Телеева Эйнура Магомедсаидовна
Дарсны темасы: Бир нече иерчен гесеклери булангъы къошма жумлалар»
Дарсны муратлары:
1.Бир нече иерчен гесеклери булангъы къошма жумлаланы гьакъында англав яшлагъа бермек , алдагъы дарсларда алгъан билимлерин беклешдирмек. Оьзбашына юрюлюген ахтарыв ишни натижасында янгылыкъланы уьйретмек.
2.Оьзбашына билим алдырмакъ, гьакълашыв ва пайдалы маълумат топлав имканлыкъларын яшланы оьсдюрмек.
3.Яшланы тил культурасын, тарбиясын артдырмагъ , чебер сезивню тарбияламагъа уьйретив.
Къурулушуна гёре дарс – янгылыкъ ачыв дарс.
1.Къурум мюгьлет.
Сынавун мекенлешдирив, токъташдырыв.
Слайд№1 Синтаксис мюгьлет
Дарслар битген сонг , яшлар уьйге къайтдылар.
Яшланы билимлерин тергемек учун, муаллим тергев иш оьтгерди.
Яшлар, жумлаланы охугъуз, язып алыгъыз, ичиндеги гесеклеге тергев беригиз, къайсы баш белюк, къайсы иерчен белюк болагъанны токъташдырыгъыз.
Къайсы иерчен блюклю жумла экенни англаттыгъыз.
Жумлалар нечик этилгенни ачыкъ этип айтыгъыз.
Яшлар айталар.
1-нчи жумла иерчен вакъти бёлюклю, неге тюгюл де къачан? не заман? деген соравлагъа жавап бере.
Баш бёлюгю ----яшлар уьйге къайтдылар ( къачан?) -- дарслар битген сонг
2-нчи жумла иерчен мурат бёлюклю, неге тюгюл де неге? не мурат булан деген соравгъа жавап бере.
Баш бёлюгю---муаллим тергев иш оьтгерди ( не учун?)
Уьйге берилген иш тергеле, къыйматлар салына.
Слайд №2. Янгылыкъ ачылыв.
Число, класда иш, дарсны темасы языла.
Таблица «Бир нече иерчен гесеклери булангъы жумлалар».
Оьрде эсгерилген экинчи жумлагъа тергев беребиз.
Шо жумлада эки яда экиден артыкъ иерчен гесеклер этме болабызмы къарайыкъ.
Слайд №3
Яшланы билимлерин тергемек учун, олагъа къыйматлар малмакъ учун, билимлерин беклешдирмек учун, муаллим тергев иш оьтгерди.
Яшлар , тергев бересиз жумлаъа. Гесеклеге белебиз.
Биринчи жумланы охуйбуз ---- Яшланы билимлерин тергемек учун
Экинчи жумланы охуйбуз ---- Олагъа къыйматлар салмакъ учун
Уьчюнчю жумланы охуйбуз --- Билимлерин беклешдирмек учун
Дёртюнчю жумланы охуйбуз--- Муаллим тергев иш оьтгерди.
Къошма жумланы ичинде – 4 гесек бар ( дерт жумла)
Баш бёлюк къайсыдыр,яшлар?
- Муаллим тергев иш оьтгерди ( неге? не учун?)
Уьч де жумла бир йимик соравгъа жавап бере, бир яндан ачыкъ эте.
Булай жумлалагъа бир жырслы иерчен жумлалар деп айтыла.
Тенг ихтиярлы иерив деп айтыла . (Рус тилде – однородное подчинение )
Слайд №4
Язбаш гелип, тавлардагъы къар иригенде биз экскурсиягъа бардыкъ.
Муну ичиндеги гесеклени гёрсетебиз:
1 жумла – Язбаш гелип
2 жумла –Тавларагъы къар иригенде
3 жумла—Биз экскрсиягъа бардыкъ
Уьч гесекден къурулгъан.
Баш жумла къайсыдыр? --- Биз экскурсиягъа бардыкъ.
Даражалы иерив булан байлангъан иерчен гесеклер.
Баш жумлагъа экинчи жумла, экинчисине – биринчиси…
Русча булай байлавгъа – последовательное подчинение деп айта
Слайд №5
Биз гелгенде, дарслары болмай къалып, яшлар гетип бара тура эдилер.
1 жумла –Биз гелгенде
2 жумла—Дарслары болмай къалып
3 жумла—Яшлар гетип бара тура эдилер
Баш жумла къайсыдыр ? --- Яшлар гетип бара тура эдилер.
/ баш жумла/
(иерчен къачан? – Би гелгенде) , (не себепден? – дарслары болмай къалып)
Эки де иерчен гесеклер тюрлю-тюрлю соравлагъа жавап бере, шо саялы да
Бир жынслы тюгюл иерив ( неоднородное подчинение)
Беклешдирив. Китап булан ишлев
Бет 115 ( таныш болув) ,Тапшурув № 217
Слайд 6. Ребуслар къурайыкъ. Уьйде къолланагъан алат --Чом 3 ( чомуч)
Г 3 (гюч), 6 Н ( алтын), 1 ЕВ (бирев)
Рефлексия.
Яшлар, бугюнгю дарсда сизге четимликлер ёлукъдуму?
_Яшлар айталар.
Яшлар, сиз дарсны не ерин ушатдыгъыз?
Яшлар айталар.
Дарсны къайсы ерин бек ушатдыгъыз?
Яшлар айталар.
Слайд 7. Уьйге иш.
Бет 115-117, тапшурув 218
Дарс битди, кёп савболугъуз, яшлар!
-
602
87 329 
