Кыргыз тилин үйрөнүү

Т.Отунчиев атындагы №2 мектеп-гимназиясы кыргыз тили жана адабияты мугалими Кожоева Назгүл Исмаиловна

БАЛДАР, СҮРӨТТӨН ЭМНЕЛЕРДИ КӨРҮП ТУРАСЫҢАР ?

Сабактын темасы: Спорттун түрлөрү

Сабактын максаты:

Максаттары:

Көрсөткүчтөр:

Тилдик максат: Окуучулар жаңы тема боюнча маалымат алышат, темага байланыштуу ойлонушат, ой жүгүртүшөт.

Окуучулар өтүлгөн тема боюнча билимдерин бышыктап, темага байланыштуу ой жүгүртө алса;

Кептик-катнаштык максат: Кабыл алуусу, эске сактоосу, сынчыл ойлоосу калыптанат. Топтордо иштей алат. Өз оюн так, туура баяндоого көнүгөт.

Кабыл алуусу, эске сактоосу, сынчыл ойлоосу калыптанып, топтордо иштей алса. Өз оюн так, туура баяндоого көнүгүшсө.

Социолингво-маданий максат:

Туура жашоону аңдап билишип, сергектикке тарбияланышат.

Туура жашоону аңдап билишип, сергектикке тарбияланышса.

Алтын эрежелер: 1. Регламент бекем сакталуу керек 2. Жаңы маалыматты кунт коюп угуп, эстеп калгыла 3. Оюңарга келгендердин баарын кол көтөрүп айткыла 4. Сүйлөп жаткан адамдын сөзүн бөлүүгө болбойт 5. Башкалардын айткандарын сындабайбыз

волейбол

теннис

хоккей

Спорттун түрлөрү

шахмат

баскетбол

футбол

бадминтон

Жаңы сөздөр: аянт - жапырт – жыгач калак – мелдеш - оюнчу - көз ирмем - дарбаза - пайда - эки тарап – этиш – ыңгай -

Жаңы сөздөр: аянт - площадь жапырт – скопом, все вместе жыгач калак – деревянная совок мелдеш - соревнование оюнчу - игрок көз ирмем - мгновение дарбаза - вратарь пайда - польза эки тарап – две стороны этиш – глагол ыңгай - наклонение

Сөздөрдү пайдаланып, этиштин ар бир чагына сүйлөм түзгүлө; Сен, иш – Сиз, жаз – Ал, ойлон – Биз, секир – Алар, машык – Силер, катыш –

Түзгөн сүйлөмдөрдү текшергиле: Сен иштедиң. Сен иштеп жатасың. Сен иштейсиң. Сиз жаздыңыз. Сиз жазып жатасыз. Сиз жазасыз. Ал ойлонду. Ал ойлонуп жатат. Ал ойлонот. Биз секирдик. Биз секирип жатабыз. Биз секиребиз. Алар машыкты. Алар машыгып жатышыт. Алар машыгат. Силер катыштыңар. Силер катышып жатасыңар. Силер катышасыңар.

2- ТАПШЫРМА: СҮЙЛӨМДӨРДҮ ТОЛУКТАГЫЛА .

1. Адамдар дайыма ден соолукка................

2. Окуучулар турнирге...............

3. Менин досум Казакстанга ...............

Керектелүүчү сөздөр: маани беришкен, барышат, барат.

2- ТАПШЫРМА: СҮЙЛӨМДӨРДҮ ТЕКШЕРЕБИЗ.

1. Адамдар дайыма ден соолукка маани беришкен .

2. Окуучулар турнирге барышат.

3. Менин досум Казакстанга барат.

Футболдун тарыхы Футбол байыркы замандан бери келе жаткан спорт оюндарынын бири болуп саналат. Илгери бул оюнду таптакыр башкача ойношчу экен. Мисал үчүн шаар ортосундагы ачык аянтка эркектер аялдар жана балдар баары чогулуп алып, топту ортого ыргытып, бардыгы жапырт ошого умтула турган. Алардын ар кайсынысы топту өз дарбазасына киргизүү үчүн аракеттенишкен. Бийликтегилер футбол оюнуна каршы болушкан. Бирок футболчулар эч нерседен тайманышкан эмес. Футбол оюну улана берген. Бадминтондун мекени Бул байыркы оюн биринчи жолу Жапонияда пайда болгону айтылат. Бадминтон ойноо үчүн ракетка ордуна жыгачтан жасалган калак колдонулса, волан ордуна соя данын колдонушкан экен. Ал эми оюндун «бадминтон» деп аталып калышынын себеби 1872-жылы Англиядагы Бадминтон шаарында аталган оюн боюнча биринчи мелдеш болуп өткөндүгү менен байланыштуу. Эмне үчүн «теннис» деп аталат? Теннистин мекени деп байыркы Грецияны айтууга болот. Анткени римдик жана грециялык оюнчулар ойноо учурунда «тенни» деп кыйкыргандыктан теннис деп аталып калган. Ал эми грек тилинен которгондо «тенни»- «тос» маанини түшүндүрөт. Аталган оюн кызыктуу көз ирмемде камтылгандыктан, пайда болгондон тарта королдун оюну деген аталышка ээ болгон. Анын тарыхы 1877-жылдан башталат.

1- ТАПШЫРМА : ТЕКСТТИН МАЗМУНУНА БУЛ АНЫКТАМАЛАР ДАЛ КЕЛЕБИ? ДАЛ КЕЛБЕСЕ, ТУУРА ВАРИАНТТЫ АЙТКЫЛА .

• 1.Бадминтон ойноо үчүн ракетка колдонулат.
• 2.Бийликтегилер футбол оюнуна каршы болушкан.

3.Футбол биринчи 1930-жылы ойнотула баштаган.

4. Оюн 1872-жылы Англиядагы Банминтон шаарында болгондугуна байланыштуу «банминтон» деп аталып калган.

5. Теннистин мекени Россия деп айтууга болот.

6. Грек тилинен которгондо «тенни» - «тос» деген маанини түшүндүрөт.

1- ТАПШЫРМА : ТУУРА ВАРИАНТТЫ ТЕКШЕРЕБИЗ .

1.Бадминтон ойноо үчүн ракетка колдонулат. X

2.Бийликтегилер футбол оюнуна каршы болушкан. V

3.Футбол биринчи 1930-жылы ойнотула баштаган. V

4. Оюн 1872-жылы Англиядагы Банминтон шаарында болгондугуна байланыштуу «банминтон» деп аталып калган. V

5. Теннистин мекени Россия деп айтууга болот. X

6. Грек тилинен которгондо «тенни» - «тос» деген маанини түшүндүрөт. V

2-ТАПШЫРМА: САПТАН СПОРТКО ТИЕШЕСИ ЖОК СӨЗДӨРДҮ ТАПКЫЛА;

• 1. мектеп, ылдамдык, күч, кайраттуулук.
• 2. кызматташтык, тарых, атаандаштык, жарыш.
• 3. футбол, волейбол, сууда сүзүү, бий
• 4. ракетка, топ, домино, эт тарткыч.
• 5. чемпионат, турнир, викторина, спартакиада .

2-ТАПШЫРМА: Өзүңөрдү текшергиле

• 1. мектеп, ылдамдык, күч, кайраттуулук.
• 2. кызматташтык, тарых, атаандаштык, жарыш.
• 3. футбол, волейбол, сууда сүзүү, бий
• 4. ракетка, топ, домино, эт тарткыч.
• 5. чемпионат, турнир, викторина, спартакиада .

3- тапшырма : Спорттун түрүнүн аталышын анын сүрттөлүшү менен дал келтиргиле .

1. Бул оюнду ойноо үчүн ракетка ордуна жыгачтан жасалган калак колдонулса, волан ордуна соя данын колдонушкан экен.

2. Жалпы команда менен ойной турган спорттун бир түрү.Эки комонда тең атаандашынын дарбазасына топ киргизгенге аракеттенет.

А) футбол

3. Топту ракетка менен сеткадан ашырып,каршылаш тарапка урган сайын ал тарап топту кайра кайтарып уруп турат.Топ жерге экинчи жолу тийгенге чейин кайра кайтарыш керек.

Б) теннис

В) бадминтон

3- тапшырма : Туура жообун текшергиле .

1. Бул оюнду ойноо үчүн ракетка ордуна жыгачтан жасалган калак колдонулса, волан ордуна соя данын колдонушкан экен.

2. Жалпы команда менен ойной турган спорттун бир түрү.Эки комонда тең атаандашынын дарбазасына топ киргизгенге аракеттенет.

А) бадминтон

3. Топту ракетка менен сеткадан ашырып,каршылаш тарапка урган сайын ал тарап топту кайра кайтарып уруп турат.Топ жерге экинчи жолу тийгенге чейин кайра кайтарыш керек.

Б) футбол

В) теннис

4-тапшырма: Төмөндөгү тапшырмаларды аткаргыла

Сөздөрдүн антонимдерин тапкыла

Сөздөрдүн котормосун туура тапкыла

Байыркы макул

Адашкан сөздөрдү ордуна коюп, туура сүйлөм түзгүлө

сабаттуу древний

Ортосунда жабык

чыдамкай соревнование

Ачык азыркы

Спорттун, өстүрөт, чыдамкайлыкты, түрү, адамдагы, шамдагайлык, бардык.

Каршы чекесинде

тажрыйба ответственный

Билдирет, спорт-англис , дегенди, «оюн-зоок», тилинде, «көңүл ачуу».

жоопкер грамотный

Кызыктуу аякташы

Башталышы кызыксыз

мелдеш опыт

байыркы терпеливый

4-тапшырма: Төмөндөгү тапшырмаларды текшергиле

Сөздөрдүн антонимдерин тапкыла

Сөздөрдүн котормосун туура тапкыла

Байыркы азыркы

Адашкан сөздөрдү ордуна коюп, туура сүйлөм түзгүлө

сабаттуу грамотный

белгилүү дайынсыз

чыдамкай терпеливый

Ачык жабык

Спорттун бардык түрү адамдагы шамдагайлык,чыдамкайлыкты өстүрөт.

Каршы макул

тажрыйба опыт

Спорт-англис тилинде»оюн-зоок,көңүл ачуу»дегенди билдирет.

жоопкер ответственный

Кызыктуу кызыксыз

Башталышы аякташы

мелдеш соревнование

байыркы древний

Спорт - сергек жашоонун маңызы

күн тартиби

таза аба

т

о

к

т

о

!

Мен жашоону тандадым

Туура тамактануу

жагымдуу таасирлер

Үй тапшырма; Жогорудагы сүрөткө карап, чакан текст түзүп келгиле

Шар ичиндеги суроолор