2) өйрәнелгән кагыйдәләрне практикада куллана белүләренә ирешү, фикерләү сәләтләрен, активлыкларын көчәйтү;
3) Татар телендәге мәкаль-әйтемнәрнең, фразеологик әйтелмәләрнең актив кулланышын булдырып, туган телебезгә ихтирам һәм горурлану хисләре тәрбияләү.
Этап | Укытучының эшчәнлеге | Укучының эшчәнлеге | Көтелгән нәтиҗә |
Оештыру этабы. | Эпиграф: «Бәхетне юлдаан эзләмә, белемнән эзлә » Эш ритмына кертү. Укучыларның дәрескә әзерлеген тикшерү. Исәнләшү, хәерле көн теләү. – Бер-берегезгә яхшы теләкләрегез өчен рәхмәт әйтегез. – Укучылар! Бер-беребезгә елмаешып алыйк. Дәресебезне күтәренке кәеф белән башлап җибәрик | ! – Барыбызга да хәерле көннәр! – Көнебез хәерле үтсен! | Укучылар бер-берсенә теләкләр теләп уңай атмосфера тудыралар. |
2. Белемнәрне актуальләштерү | Уку эшчәнлеген оештыру өчен, укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү. – Укучылар, алдагызга кроссворд куелган. Шуны чишеп карыйк. Предметның яки затның эшен, хәрәкәтен яки хәл-торышын белдерә торган сүзләр (фигыль) дип атала. Зат-сан белән төрләнгән фигыльләр (затланышлы) фигыльләр дип атала. Зат-сан белән төрләнмәгән фигыльләр (затланышсыз) фигыльләр дип атала. Предметның билгесен эше, хәрәкәте буенча белдерә торган затланышсыз фигыль – (сыйфат фигыль). Эш-хәл исемен яки атамасын белдерә торган затланышсыз фигыль, – (исем фигыль). Төп фигыльдән аңлашылган эш яки хәлгә өстәмә эшне(дополн.действ.) белдереп килгән фигыль (хәл фигыль) була. | | | 7. | | | | 6. | | | | | | | | и | | | | х | | | | | | | | н | | | | ә | | | | | | | 1. | ф | и | г | ы | л | ь | | | | | | | и | | | | | | | | | | | | н | | 2. | | | | 5. | | | | | | и | | з | | | | и | | | 3. | з | а | т | л | а | н | ы | ш | с | ы | з | | | | и | | т | | | | е | | | | | | в | | л | | | | м | | | | | | | | а | | | | | | | | | | | | н | | | | | | | | | | 4. | с | ы | й | ф | а | т | | | | | | | | ш | | | | | | | | | | | | л | | | | | | | | | | | | ы | | | | | | | 7)Эш яки хәлне максат яки тиеш булу мәгънәсендә белдергән ф-ль? 2.Проект һәм ярым иҗади һәм иҗади өй эшләрен тыңлау: “Мәктәбем” һәм “Авылым” темасына, төрле фигыль төркемчәләре кулланып, кечкенә инша яки мәкалә язарга -мәкальләр; 2. Ярым иҗади һәм иҗади өй эшләрен тыңлау: а)161-күнегү. Бирелгән җөмлә-ләрнең схемаларын төзергә ә) “Бәхет” темасына кечкенә хикәя төзергә | Акыл штурмы. Укучылар сорауларга җавап бирәләр. Дөрес җавапларны кроссвордка яза баралар. Нәтиҗә ясау. “Бәхет”темасына кеч-кенә хикәяне уку. Үзбәя. | Коммуникатив: - бүтәннәрне сөйләвен тыңлау һәм аңлау. Танып-белү: дөрес җавапларны эзлиләр. Регулятив: бәяләү. |
3. Уку мәсьәләсе кую
| -әйтемнәр; -мәкальләр; -фразеологик әйтелмәләр кулланырга. Балалар, дәреснең темасын һәм максатын ачыклап карыйк. Бүген сүз нәрсә турында барачак? (фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау турында) 162-күнегү. Бирелгән җөмлә- ләрне төркемнәрдә карап чыгабыз. Асларына сызылган җөмлә кисәкләренә игътибары бызны юнәлтәбез, сорауларын кагыйдәләр дәфтәренә күчереп язабыз. Бу сүзләр җөмләдә нинди кисәкләр булып килә? “Беләм”, “Яңалык”, “белергә телим ” сорауларына җавап бирегез. Димәк, бүген без фигыльләрне гомумиләштереп кабатлаячакбыз. | Инсерт алымы. “Беләм”, “Яңалык”, “Белергә телим ” сораулары на язмача җавап бирәләр. Төркемнәрдә бер-берсен тыңлыйлар. Уку мәсъләсе куела. Без бүген фигыльләрне гомумиләштереп кабатлаячакбыз. Үзбәя. Число Тема языла. | Коммуникатив: - бүтәннәрне сөйләвен тыңлау һәм аңлау, үз фикерләренә ышандыра белү. Танып белү: белгәннәр нигезендә ачыклап бу дәрестә үзләштерелергә тиешле уку мәсьәләсе кую. Регулятив: бәяләү. |
4. Уку мәсьәләсен чишү. | Тәмамлыкның китапта бирелгән кагыйдәсен укып чыгабыз, дәфтәрегезгә язып алынган со- раулары белән тулыландырыгыз, парларда эш алып барыгыз. | Парларда эш. Укып чыгалар, тулы- ландыралар бер-берсенә сөйлиләр. Үзбәя. | Танып-белү: аңлап уку; кирәкле мәгълүматны аерып ала белү. Коммуникатив: - бүтәннәрне сөйләвен тыңлау һәм аңлау, үз фикерләрен тулы җөмләләр белән әйтеп бирү. Регулятив: бәяләү. |
УМ адымлап чишү. | 163 нче күнегү. Тәмамлыкларны ияртүче сүзләре белән үрнәктәгечә язып алы- гыз.(җөмләләрне 2-шәрләп төркемнәргә бүләбез) | Биремне укыйлар. Язмача эшлиләр. Һәрбер төркем 2-шәр җөмлә ала һәм үр- нәктәгечә эшли. Үзбәя. Үзбәя өчен критерийлар: а) чиста матур итеп, төзә- түләрсез эшләнгән эш “5” б) 1-2 хата - «4»; в) 3-4 хата- «3». | Танып-белү: тәмам- лыкның билгеләрен аерып алу макса тыннан ияртүче сүз- ләре белән язып алу, аергыч белән чагыштырып карау, аермасын табу (чагыштыру өчен критерийлар сайлау), нәтиҗә чыгару. Коммуникатив: үз фикерләрен тулы җөмләләр белән әйтеп бирү. Регулятив: бәяләү. |
| 164нче күнегү. Модельләштерү. | Мәгънәсе белән туры килгән тәмамлыкларны өстәп, төр- кемнәрдә 2-шәр җөмләне күчереп язалар. (1,2 җөмлә 1-төркем; 3,4-2 төркем; 5,6- 3-төркем). Аннан өйрәнгән- нәргә нигезләнеп җөмлә кисәкләре буенча схема тө- зиләр, модельләштерәләр. Үзбәя өчен критерийлар: а) өйрәгәннәрдән чыгып, көтелгән схеманы төзегән бала “5”; б)күнегүдәге биремнәрне генә үтәгән бала –“4”; в) 1-2 хата- “3”; | Танып-белү: билге-символларны куллана белү (модельләштерү) Регулятив: бәяләү. |
|  Җөмлә кисәкләре    Баш кисәкләр иярчен кисәкләр ия хәбәр аергыч тәмамлык ( исемне ачыклый) ( фигыльне ачыклый) Үзбәя. |
| 165нче күнегү. Мөстәкыйль эш формасында эшләнә | Һәрбер укучы мөстәкыйль эшли. Күнегү буенча бирелгән биремнәрне үтиләр. Нәтиҗә ясыйлар. Үзбәя. Үзбәя өчен критерийлар: а) күнегү буенча бирелгән биремнәрне тулысынча үтәгән балага- “5”; б) 1-2 хата- “4”; в) 3-4 хата- “3”; | Танып-белү: кирәкле мәгълүматны эзләү; белемнәрне структуралаштыру. Регулятив: бәяләү |
5.Рефлексия | Дәрестә нинди УМ чиштек? Ничек эшләдек? Ниләр белдек? | Бер-берсенә сөйлиләр. 1-2 укучы җавабы тыңлана. Үзбәя. Үзбәя өчен критерийлар: а)яңа теманы тулысынча аңлаган үз фикерен тулы, төгәл, ачык һәм аңлаешлы итеп әйтеп биргән бала-“5” б)бераз авырыксынган бе- лән бала-“4”; в) авырлык белән аңлатка бала- “3”; | коммуникатив: -бүтәннәрнең сөйләмен тыңлау һәм аңлау; - үз фикерләреңне тулы, төгәл, ачык һәм аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау |
6.Бәяләү | Укучылар, бүгенге дәрес темасын үзләштерүегез буенча билгеләр куюыгызны сорыйм. Билгеләр саны ачыклана. Укучылар белән килешенгән (укытучы һәм укучы килешкән) билгеләр көндәлекләргә һәм журналга куела. | Укучылар гомуми билге куялар. | Метапредмет УУГ регулятив: - дөрес һәм ялгыш эшләнгән эшне аера белү. - үзара контроль булдыру. -үз эшчәнлекләрен бәяләү. |
7.Өй эше бирү | Өй эшен сайлау мөмкинлеге бар. 166 к –мәҗбүри әдәби әсәрдән тәмамлыклар кергән 4 җөмлә язарга –ярымиҗади “Белем” темасына тәмам- лыклар кертеп хикәя төзергә – иҗади. | | Метапредмет УУГ регулятив: -үз эшчәнлегең белән идарә итү, өй эшен сайлаганда дөрес карар кабул итү белү. |