Э л а р а л ы к «Себат» Б и л и м Б е р у у М е к е м е с и - Д а я р д о о Э к з а м е н и ОРТ - 3
Урматтуу 11 класс окуучулары !!!
Бул тест 60 суроодон турат жана
90 минутадан турат
Ийгилик каалайбыз!
Режеп Качмаз - ОРТ уйуштуруучусу
I б=лъм : Окшоштуктар
Туура жоопту табыщыз. (1-15 суроолор)
процессор- монитор
а) Мээ-къзгъ б) жащгак-жащгактын бутактары
в) завод-=нъгъш к=рс=ткъчъ г) тегирмен-барасы
бъркът-томого
а) киши-к=з айнек б) боз ъй-тъндък
в) чайнек-капкагы г) телевизор-пульт
сулуу-чырайсыз
а) жай-кыш б) булак-к=лчък
в) жаш-кары г) келечек-эски убак
трактор-тракторчу
а) кызматкер-мъдър б) ъй-ээси
в) аалам-космонавт г) адам-кыял
карта-=лк=л=р
а) мъш=к-карт=шк=л=р
б) календарь-кън сандары
в) тала-малдар г) монитор-терезеси
темир жол-поезд
а) суулар-кайыктар
б) дептердин сызыгы-андагы жазуулар
в) уя-кумурска г) саманчынын жолу-жылдыздар
метро-поезди
а) ийин-суур б) =р==н-шамал
в) интернет-тъйън тармагы
г) коридор-кызматкер
адам-ашказан
а) эт туурагыч - тиши
б) кырман - элегич
в) жаргылчак – ташы
г) прибор-андагы реакция
мамлекет-ъй-бъл==
а) дарыя-булак б) к=л-жээк
в) калк-салт г) акын-ыр
музыка-композитор
а) ырлар-акын б) аэродром-учкуч
в) къйъъчъ майлар-конструктор
г) доктор-оорулуу
улуу-кенже
а) ит-мышык б) уй-ат
в) бак-бутак г) аюу-тълкъ
нан-къкъм
а) жыгач-таарынды б) суу-молекула
в) кой-жън г) айран-сът
13. кубаныч-съйъъ
а) каалоо-ээ болуу б) жещил-оор
в) толкундануу-калтыроо г) чуулдоо-калтыроо
араба-ат
а) машина-д=щг=л=к б) ток-телевизор
в) кол-алакан г) чыканак-ийин
жолборс-карышкыр
а) тоок-ит б) коен-тълкъ
в) жылкы-корооз г) кой-карышкыр.
2-б=лъм: Съйл=мдъ толуктоо
Бош жерлерди толтурущуз(16-30 суроолор)
16. Хун империясы мурда эле къчтъъ, Европаны титиреткен, …………… къч болчу, бирок бирдиктъъ мамлекеттик тъзълъшъ, иерархиялык бир империя болуусу-бул, тек Атилланын заманында ишке ашкан.
а) коркунучтуу б) жеще алгыс
в) шумдуктуу г) жещдирбес
Мыкты комузду чабыш ъчън =ръктъ тандай билиш керек. +рък десе эле к=рънг=нън жонгондо болбойт. Мисалы, азап менен багылган бала …………… болгондой эле, таштак ……….. жердин =ръгъ комузга табылбайт.
а) тыкан кумдуу б) бышык ч=лдъъ
в) чыйраак кургак г) тыщ как
Саякбай Каралаев =мър бою «эпос» чыгып деген с=здъ айтуудан жалтайлап турчу экен. «Мен «Манас» жомогун айтам, «Манас» дастанын айтам, эпос деген с=зъщ=рд= 1937-жылга тийиштъъ бир балакет ………….. жърб=сън деп ……………. (М. Тентимишев)
а) жашырылып, коркуткан
б) жашырынып, опузалаган
в) бекитилип, корккон
г) катылып, чочулаган
19. Кыргыз тили англис, орус, француз ж.б дъйн=лък тилдердей БУУнун Ассамблеясында ………… . Бирок, ал Расул акын айткандай, кыргыз улуту жашап, эгемендъъ Кыргыз мамлекети тъндък к=т=ръп турганда ар бирибиз ъчън улуу жана энедей ыйык тил экенин ………… болбойт. (М. Тентимишев)
а) съйл=нб=с танууга
б) айтылбас эскерб==г=
в) колдонулбас унутууга
г) съйл=н==р дебеске
«Улуттун улуулугу анын ар бир =кълън=н ………… тийиш!
а) сезилъъг= б) билинъъг=
в) к=рънъъг= г) туюлууга
Махатма Ганди индус-мусулман карама-каршылыгын ж=нг= салууга аракеттенген кайсы бир жыйында диний фанатиктердин бири тарабынан …………
а) окко учкан б) макталган
в) сыйланган г) атылган
Темучин басып алган урууларынын алдында =зън= Чынгызхан деген …………… алат. Бул монгол тилинен которгондо: «бардыгынын ъстън=н……….. жъргъзъъчъ» дегенди билдирет. (тарых)
а) наамды бийлик
б) ысымды кожоюндук
в) атты ъст=мдък
г) дащазаны чощдук
………. биринчи жолу реактивдик кыймылдын закондорун -………жана Жерден Кън системасынын башка планеталарына учуу ъчън учуучу аппарат-ракетанын долбоорун иштеп чыккан.
а) П.Н. Яблочков талдаган
б) К.Э. Циолковский изилдеген
в) А.Н. Лодыгин ачкан
г) С.И. Вавилов ойлоп чыгарган
Маодун-Огуз хандын башкаруусу кыргыз элинин тарыхындагы маанилъъ этаптын ………….болду. Кытай жыл наамаларында «кыргыз» деген этноним биринчи ………... …………. айтылды.
а) аякталышы кепке илинип
б) алгачкысы к=щълг= алынып
в) ортощкусу к=щълдъ буруп
г) башталышы оозго алынып
Байыркы заманда …………….. жолдору =лк= менен =лк=нън арасындагы негизги данакер болгон. Ошолордун ичиндеги эщ ………….. –Улуу Жибек жолу.
а) кербен атактуусу
б) караван белгилъъсъ
в) жъктъъ унаалардын =зг=ч=съ
г) соода мыктысы
Улуу педагог А. Макаренко мындай деп айткан: «Адамды ………………. ъйр=тъъ мъмкън эмес, бирок бактылуу кылып ………… болот».
а) жакшыга багууга
б) жаманга асыроого
в) бактыга тарбиялоого
г) тактыкка =стъръъг=
27. Ч. Дарвин с==лжандарды изилдеп чыккан. К=рс=, 1 гектар топуракта 60-133 мищ с==лжан жашайт экен. Ар бир с==лжан суткасына =зъ аркылуу денесинин массасына барабар сандагы топуракты ……………………. .
а) =тк=рб=йт б) жеп алат
в) =зън= кошуп алат г) =тк=р=т
Саймалууташ Жалалабад областына караштуу К=гарт ашуусунун жанында жайгашкан. Тещдеши жок стилдик жана композициялык ар търдъълъктъ жъз мищден ашык сър=тт=рдъ, фигураларды бир жерге топтоштурган мындай ………… дъйн=нън ……………. жок.
а) «бал китеп» эч кимисинде
б) «бал таш» эч бир==нд=
в) «таш китеп» эч биринде
г) «балбал таш» эч кимде
Улуу Кытай сепили-Кытай императорунун жомоктогудай байлыгына, менменсинъъсъ менен къч-кубатына айгак болгон, кытай чеберлеринин ажайып ………………. менен ……………. айгинелейт.
а) эмгекчилдиги чыдамкайлыгын
б) къжърм=ндъгъ ж=нд=мдъълъгън
в) иштермандыгы байымдуулугун
г) мээнеткечтиги бекемдигин
30. Эщ байыркы акыл оюндарынын бири шахмат оюну Индияда ……………….. .
а) ойлонулган б) ойлоп тапкан
в) ойлоп табылган г) ойлонулуп чыгарылган.
3-б=лъм - Кыргыз тилинин практикалык грамматикасы боюнча тесттин суроолору Туура жоопторун табыщыз. (31-59-суроолор)
31. «Капырай, кантесищ ж==л=п, деги!»
Сырдык с=з кайсы жана съйл=мд= кандай сезим чагылдырылды..
а) Кантесищ, мън=здъъ баалоо
б) капырай, нааразылыгын билдиръъ
в) деги, жоругун урматтоо
г) ж==л=п, къчтъълъгън= тащгалуу сезимин.
32. «Таш менен урганды аш менен ур»
менен деген с=з кайсы с=з търкъмъ.
а) б=лъкч= б) байламта
в) жандооч г) модалдык с=з
33. Тыныш бел гиси туура коюлган съйл=м
а) Ары тууган, ары ата-бала болуп калдык.
б) Ары, тууган, ары, ата-бала, болуп калдык
в) Ары тууган, ары ата-бала болуп калдык.
г) Ары тууган ары, ата бала-болуп калдык.
34. Жалпы таандык мъч=
а) –ым, б) –ы(-сы),
в) –ныкы г) –ыщ
35. Туруктуу с=з айкашы
а) асма к=пър=д=н =тъъ
б) каз таман тракторду айдоо
в) ат кулак отоо
г) ай дээр ажо, кой дээр кожо жок
36. «Ошондогу къндън жаркыраганы ай, ошондогу эгиндин даамдуусу ай»
Съйл=мдън търъ
а) эки тутумдуу ж=н=к=й съйл=м
б) эки тутумдуу татаал съйл=м
в) татаал тъзълъшт=гъ атама съйл=м
г) татаал тъзълъшт=гъ кемтик съйл=м
37. Т=л с=зд=р
а) намаз, орозо, китеп, мугалим
б) кийиз, боз ъй, ак, баш
в) тараза, базар, дубал, спорт
г) машина. мамлекет, республика, каамыт
38. Б=т=н с=з
а) =з с=зъбъз
б) тырмакчага алынып жазылган с=з
в) башка бир==нън с=зъ
г) кепте колдонулган с=з
39. Элде мындай с=з бар: «Асыл- таштан, акыл жаштан» Съйл=мдън мън=зъ
а) т=л с=з б) кыйыр с=з
в) б=т=н с=з г) тике с=з
40. Каратма с=з катышкан съйл=м:
а) Балдар, тынч отургула!
б) Балдар тоого чыгышат
в) Балдар жардамга келе жатышат
г) Балдар кардан киши жасашты
41. Киринди с=здъъ съйл=м:
а) Асан, сен бъгън балдарга к=з бол.
б) Мен канчалык айткан менен, ал к=ш=ръп макул болбоду.
в) Эх, Ысыкк=лдън тащ эртещки жылуулугу ай!
г) Мен канчалык айтсам да, айтор, ага тъшъндър= албадым.
42. Адамга тиешелъъ эщ мыкты сапаттар; ж=н=к=йлък, ачык айрымдык, ак пейилдъълък.
Съйл=мдън бир =щч=й мъч=л=ръ:
а) адамга тиешелъъ б) эщ мыкты сапаттар
в) ж=н=к=йлък, ачык-айрымдык, ак пейилдъълък г) сапаттар ж=н=к=йлък
43. Окуу деген эщ сонун, а сиз эмне окубайсыз?
Татаал съйл=мдън търъ:
а) байламталуу багынычсыз татаал съйл=м
б) байламтасыз багынычтуу татаал съйл=м
в) байланышпаган татаал съйл=м
г) аралаш татаал съйл=м
44. Тещ байланыштагы байламталуу татаал съйл=м
а) Кыштагыбыз Кичине, бирок жерибиз к=п
б) Асан келгени, ал жалгыздык тартпады…
в) Эл жатса да, Эсенбай чунак жатпайт
г) Жыйналыш бътс= да, эл кетпеди.
45. Баш съйл=мъ бар съйл=м
а) Билим – дарак, иш анын м=м=съ
б) Кощгуроо кагылып, анын ънъ угулганда, окуучулар кырманга ж=н=штъ
в) Табышынан тааныдым, Бекташ экен.
г) Эл келди, бирок Айткулу жок арасында.
46. «Садык акемдин катына жооп жаздым да, салып жибердим, атам устаканадан кайткыча» Мындагы багыныщкы съйл=м:
а) багыныщкы съйл=м жок
б) Садык акемдин катына жооп жаздым
в) атам устаканадан кайткыча
г) салып жибердим.
47. Багыныщкы съйл=мдън кайсы търъ.
Эшик бек болгондуктан биз Кире албадык.
а) мезгил б) шарттуу в) сыпат г) себеп
48. Адам =з кемчилигин башканын к=зъ менен жакшы к=р=т. Съйл=мдън ээси:
а) кемчилиги б) адам в) к=зъ г) жакшы
49. Тъг=нб=с байлык-билим. Алды сызылган с=здън аткарган милдети:
а) баяндооч б) ээ в) толуктооч г) зат атооч
50. 1967-жылы жердин биринчи жасалма спутниги учурулган.
Съйл=мд=гъ аныктооч.
а) 1957, биринчи б) жердин, биринчи, жасалма
в) жылы жасалма г) спутниги
51. Реактивдъъ самолеттор ънд=н тез учат.
Съйл=мд=гъ бышыктоочтун търъ:
а) максат бышыктооч б) мезгил бышыктооч
в) сын-сыпат бышыктооч г) орун бышыктооч
52. Чегирткеден корккон эгин экпейт
Съйл=мд=гъ толуктооч
а) чегирткеден б) корккон в) эгин г) экпейт
53. Туура жазылган с=зд=р
а) кашты, гашты, отусча
б) чынбы, комусчу, туссуз
в) отузча, тузсуз, качты
г) жыгашчы, жыгаччы, чымбы
54. -ла. Бул ……….. мъч=.
а) таандык б) ж=нд=м=
в) с=з =зг=ртъъчъ г) с=з жасоочу
55. 31-август-Кыргызстандын азаттык кънъ.
Съйл=мд= с=з жасоочу мъч=л=р катышкан с=здън саны
а) 1 б) 3 в) 4 г) 2
56. Кош с=з:
а) Ысыкк=л б) жащы мектеп
в) кышты-кыштай г) жем баштык
57. Татаал с=здън ичиндеги кошмок с=з:
а) Кещбулущ б) кещ-кесири
в) эже-сищди г) балалуу-чакалуу
58. эщ, =т=, абдан, чылк б=лъкч=л=рънън търъ
а) аныктагыч б) тащгыч
в) божомолдогуч г) къч=ткъч
59. «Т=б=съ к=кк= жетъъ».
Фразеологизмдин мааниси:
а) корку б) кубануу
в) божомолдоо г) къч=тъъ
4-Б=лъм Текстти окуу жана тъшънъъ
Берилген текстти окущуз жана суроолорго жооп берищиз (60-89 суроолор)
Гълг= эстелик - Кещеш Жусупов
Ыраакы Чыгыш жеринде чырмоок деген гъл =с=т. Бул ълбър=г=н назик гъл, жазында гъл чыккандан кън батканга чейин эле жашайт экен. Тъшт= гълън ачат да, кечинде биротоло соолуп калат.
Тагдырына жазылган =мъръ болгону ушул. Далай кън жашачудай жайнап гълд=йт. Бул гълдън эрдиги ж=нънд= Ыраакы Чыгыштын байыркы акындары нечен ыр жазышкан, акылмандары далай уламыштарды, насаат кептерди айтышкан.
Табияттын мындай кичине эле мисалы, чырмооктун =мъръ-бизге сабак.
… Жазында б=кс= тоого к=чъп келгенбиз. Кън жылып, гъл ачып калган. Башка айылдагы бир кызга жолукканы бардым.
Ага берейин деп минген атымдын жалына, жъг=нън= гъл сайып барганым эсимде. Кызга арнаган гълдестемди бере албай уялып, боз ъйдън кырчоосуна илип коюп кете бердим.
Тоону к=зд=й кетип баратып, кызды карамакка ээрге тескери минип алдым. Анан кыз ъйдън артында гъл менен кол булгалап турганын к=рдъм. Оо, ошондо дъйн=д= менден бактылуу киши болгон эмес…
Ар бир элдин гълд=рг= карата =зънч= тъшънъкт=ръ, салттары, уламыштары бар. Мисалы, байыркы гректерде раушан гълъ =тк=н =кънъчтъъ, капаланууну билдирсе, фиалка кайгы менен =лъмдъ жана жазды элестетет.
Япондор хризантеманы асмандын жылдызы жана императорлордун акими деп аташкан. Бул =лк=д= атайын хризантема майрамы =тк=ръл=т. Ал эми =рък гълъ япон поэзиясында майтарылбастыктын, кайраттуулуктун гълъ болуп саналат.
Ирандыктар ар бир жазды кадимки майрамдай тосуп алышат. +зг=ч= гълг= =т= жакын, анны ардактап съйг=н эл. Алар багынын арасына, короо алдына раушан (роза), саргалдак, нарцисс, фиалка, кызгалдак, кългън, сары гълд=рдъ =стъръп аздектешет. Азыр да акындарынын аты коюлган сейрек кездешъъчъ гълд=рдъ =стъръш=т.
Иран жерине жаз =т= сулуу болуп келет. Анткени, байыркы Иран акындарынын керемет ырлары к=з алдыга гълг= оронгон =р==ндъ, търкън жемиши ийилген бакты, =ръктъъ, алчалуу гъл бакты, жъзъм талаасын, чынар теректи, дарыянын жээгин к=з алдыга элестетет. Булбулдун сайраганын жана роза гълънън =зг=ч=лъгън ырдабаган акын болбосо керек…
Таш алдындагы ъй ордундай жерге быйыл жазында чыгынып ар търдъъ гъл сээп койгом. Кънд=рдън биринде эле гълд=р жайнап чыгып калыптыр.
Мага эрмек болду, ъч маал суу себем, ъйг= кирип чыкканда алардын сулуулугуна суктанам. +з колущ менен =стърг=н гъл к=зг= жакшы к=рън=т экен.
Гълд=р мени кызык ойго салды. Дъйн=д= сонун гълд=р к=п болсо да, =зъм айдап =стърг=н гълд=р =зг=ч= кооз болуп к=рън=т. Эмне ъчън мурда гъл айдабай жърдъм экен.
Кээде гъл багбанчы болуп кетким келет. Гълд=рдъ адамдарга белекке бекер берсем, анда алар дайыма гълдън сулуулугун, кооздугун эстеп, жъръш==р беле? Адамдар жердин жытын сезип, табиятты сактап, аяп жашаар беле деп ойлойм.
… Ъчънчъ кабаттагы терезеден ъйдън алдын карадым. Мащдайдагы тамдык боз ъй ордундай гъл =стърг=н жер к=зъм= урунду.
Баягы гълд=р эми жок, калганы да саргарып, куурап баратат. Гълд=рдъ кичинекей арык кемпир багып =стърчъ. Он чакты жылдан бери эртели-кеч чака, кър=к к=т=ръп, эрикпей суу ташып кыбырап жърчъ. Анын экинчи ъйъ ушул жер эле.
Кемпир дайыма эшигинин алдына гълдъ кыркып, чарадагы сууга салып койчу. Гълънън жанында чанда гана отурганын к=р=р элем.
Бизге гъл керек болгондо шаарга чуркабай, кемпирдин гълън=н тандап алып, чаранын алдына бираз тыйын таштачубуз. Ал эми ары бери =тк=н шок, тентек балдар гълд=рдъ уурдап же сурабай алып кетишчъ.
Атъгъл, чарасы менен кошо к=т=ръп, кеткендер да болгон. Кемпир ага капаланып, кабагым-кашым дебестен, жадырап-жайнап жър= берчъ.
Тагдыр ушул экен, бир кънъ кемпир к=з жумду. Аны узатканы ушул к=ч=д= жашаган кишилер жапырт келишти. Адамдарга гъл тартуулап жърг=н кемпирдин баркын ошондо билдик. Анын жалгыз гана кызы бар экен. Ал дагы башка шаарда жашайт.
Кошуна аялдар жаз келээри менен гъл =стърг=н курбусунун жогун жоктотпой гълд=рг= суу сээп, бага башташты. Бирок гълд=р кънд=н кънг= соолуй берди. Кемпирдин артынан гълд=р да жан кыйышты.
Чындыгында, табияттын гълъ ушунчалык сезгич болот дешет дъйн=нън окумуштуулары. Аздектеп баккан адамдын к=зъ =тк=нд=, гълд=р да =л=т деп айтканга мен ошондо ишендим.
Гълд=рдън =щъ-тъсъ, тъзълъшъ, жыты, назиктиги, търъ эч бир кайталангыс. К=п учурда жаздын алгачкы гълъ-байчечекейдин к=ч=д= тебеленип, жатканын к=р=бъз.
Бул катуу сууктан кийин биринчи жаздын белгисин билдирген жана жащы жашоонун жарчысы болгон, жылдын алгачкы кооздугун, касиетин туюндурган жаз гълън кантип сактап калабыз?
Менин колумдан келсе байчечекей ъчън тоонун бетине бийик эстелик тургузар элем. Балким, ошондо гана анын асылдыгын, баркын, сулуулугун адамдар баалап билишер.
Гълг= эстелик
60. Чырмоок деген с=здън мааниси
а) каршылашкан, кайчыланган
б) тъйънд=лг=н, курчалышкан
в) чиеленишкен, чырмалышкан
г) куюлушкан, уюлгушкан
61. Ълбър=г=н деген с=з кандай маанини берет?
а) желпилдеген, =т=-жещил
б) ълпълд=г=н, =т= назик
в) былпылдаган, абдан жумшак
г) желбиреген, аябай ощой
62.Чырмоок гъл бир эле кън жашайт.
Алды сызылган с=зг= тъз=тъъ киргизгиле.
а) эртеден кечке чейин б) тащдан тащга чейин
в) эртеден тън киргенче г) тънд=н тъшк= чейин
63. Чырмоок гълъ тъшт= ……… да, кечинде ……… .
а) гълд=йт, жабылат б) бърд=йт, жумулат
в) жайнайт, бъръш=т г) бажыраят, чъръш=т
64. «Чырмооктун гълъ – бизге сабак» деген съйл=мг= тексттеги кайсыл далил туура келет?
а) багбандын дъйн=д=н кайтышы
б) гълд=рдън соолуп калышы
в) гълд=рдън тебеленип калышы
г) гълд=рдън жан кыйышы
65. «Жъг=н» деген с=здън маанисин табыщыз.
а) теринин жън менен тъйъп жасаган ат жабдыгы
б) кебезден, жиптен сайып жасаган ат жабдыгы
в) кайыштын жип менен к=кт=п жасаган ат жабдыгы
г) жънг= кебезди бириктирип токуган ат жабдыгы
66. Автор ээрге эмне себептен тескери минген?
а) кызга к=з жъгъртъъ ъчън б)кызганазар салуу ъчън
в) кызды байкоо ъчън г) кызды тикт== ъчън
67. Кызга арнаган гълдестени бере албай …………. .
а) жашыган б) тартынган
в) кызарган г) бушайманданган
68. Автор кызга гъл бергендиги ъчън =зън …………….. .
а) ийкемдъъ сезет б) таалайлуу сезет
в) ыктуу сезет г) жароокер сезет
69. Кол булгалоо деген
а) колун к=т=ръп ылдам кыймылдатуу
б) колун к=т=ръп жай кыймылдатуу
в) колун к=т=ръп жогору созуу
г) колун к=т=ръп аркы-терки кыймылдатуу
70. Гълд=р кандай маанилерди билдирет?
а) арман менен къйг=ндъ б) ажал менен капаны
в) кейип-кепчигенди г) азап менен ызаны
71. Японияда атайын ……. гълънън майрамы =тк=ръл=т.
а) раушан б) нарцисс в) хризантема г) фиалка
72. +ръктън гълъ Японияда ……….. .
а) ал, къч-кубаттын символу
б) дем-дармандын символу
в) шай-шаймандын символу
г) шык-ж=нд=мдън символу
73. Ирандыктар ъчън жаз ……. .
а) к=щъл ачуу б) майрам
в) гъл =стъръъ г) кубануу
74. Жаз ж=нънд= Иран акындарынын к=з карашы кандай?
а) тъзък, алчалуу бакты макташкан
б) дурус, жъзъм талааларына ыр арнашкан.
в) абдан жакшы, гъл тууралуу керемет ырларды жаратышкан.
г) ырас, търкън жемиштердин таттуулугун ырга кошкон.
75. Тексттеги чыгынып (11.) деген с=з кандай маанини тъшъндър=т?
а) къчт=нъп б) атайылап
в) бел байлап г) убакыт таап
76. Автор гъл айдаганына ………… .
а) =кън=т б) суктанат
в) къйън=т г) кубанат
77. «+з колущ менен айдаган гъл сонун к=рън=т экен» дегенди кандай тъшън=същ?
а) +зъщ тиккен гъл кооз болот.
б) +зъщ тиккен гъл =зъщ= жакшы туюлат.
в) Сен тиккен гъл сага гана жагат.
г) Сен бардыгынан жакшы гъл тиккенсищ.
78. «Мащдайдагы тамдын алдына =стърълг=н гълг=» …… …….. .
а) к=зъ тойбоду б) к=зъ тартты
в) к=зъ тъштъ г) к=зъ артты
79. Кемпир …….. суу ташып, ……….. жърчъ.
а) эриксе, илээлеп б) тажабай, акырын
в) бекерге, жай г) зерикпей, кебиреп
80. Кемпир эмне ъчън гъл =стърчъ эле?
а) гълд=рдъ жакшы к=рчъ
б) эриккенден =стърчъ
в) тыйын тапкысы келчъ
г) жаратылышты съйчъ
81. Авторго гъл керек болгондо …….. .
а) шаарга баруучу в)кошунага баруучу
б) базарга баруучу г)=з жеринен алуучу
82. «Кабагым кашым деб==» дегенге кандай тъшън=същ?
а) эч нерсени кенеб== б) эч нерсеге капа болбоо
в) эч нерсени тоготпоо г) эч нерсени туйбоо
83. Гъл =стърг=н кемпир дайыма ………., ………… тосуп алчу.
а) к=щълъ ачык, жакшы маанайда
б) капа кылбай, ыраазы кылып
в) к=щълън оорутпай, шайдоот
г) к=щълън к=т=ръп, жайдары
84. Кемпирдин к=зъ =тк=нд=н кийин …….. …….. билдик.
а) дащкын б)урматын в) кадырын г) сыйын
85. Курбусунун ………… …………. гълд=рг= суу себишет.
а) жок экендигин туйдурбай
б) жок экендигин сездирбей
в) жок экендигин айтпай
г) жок экендигин билгизбей
86. Байчечекей гълънън =зг=ч=лъгъ эмнеде?
а) жыпар жытында
б) к=з жоосун алган кооздугунда
в) эщ мурунку экендигинде
г) эщ алгач чыккандыгында
87. Автор гълг= эмне ъчън эстелик тургузгусу келет?
а) гълд=рдъ съйг=ндъкт=н
б) жаздын биринчи гълъ болгондуктан
в) жащы жашоонун жарчысы болгондуктан.
г) гълдън баркын билгендиктен.
88. Гъл-…….. ……… .
а) табияттын керемети
б) жаратылыштын сулуулугу
в) табияттын кооздугу
г) жашоонун жарчысы
89. Гълдън ……….. анын ички касиети.
а) назиктиги б) жыты
в) кооздугу г) =щъ
90. «Адамдын к=щълъ гъл» дегенди кандай тъшън=съз?
а) адамдын к=щълъ катуу, бапест== керек.
б) адамдын к=щълъ жумшак, аздект== керек
в) адамдын к=щълъ назик, кайгыртпоо керек
г) адамдын к=щълъ сергек, асыроо керек.
3 319
18 214 
